'The devil has all the best tunes'

Vorige week bezocht Hans de Boer zijn Britse collega in Londen om te spreken over het UK referendum. Simon Smits, de Nederlandse ambassadeur in Londen, die eerder als Directeur Generaal Buitenlandse Betrekkingen met Hans de halve wereld afreisde, ontving gastvrij in zijn statige residentie vlakbij Hyde Park. Hij organiseerde ook een seminar met Nederlandse bedrijven over de gevolgen van een Brexit. Een van de sprekers verzuchtte dat al die sterke rationele economische argumenten van bedrijven het moesten opnemen tegen veel lekkerder klinkende emotionele soundbites van het tegenkamp: ‘the devil has all the best tunes’.

Zoetgevooisde tonen
Dat zou nog wel eens het Leitmotiv van de EU tijdens het Nederlandse voorzitterschap kunnen worden: in het vluchtelingendebat, in de referenda over het lidmaatschap van het VK en over het associatie akkoord tussen de EU en Oekraïne, in de discussie over de EU als geheel. De rattenvanger van Hamelen lokt met zoetgevooisde tonen. Maar wat hij brengt kan tegenvallen.

Topdrukte
Toch was het eind december een mooi moment om vanuit ons Brusselse kantoor te zien hoe aan het Raadsgebouw aan de overkant het Luxemburgse voorzitterschapslogo werd ontmanteld en het Nederlandse gehesen. Sindsdien is het topdrukte. In Brussel bij de Nederlandse Permanente Vertegenwoordiging, die een niet aflatende stroom bezoekers ontvangt terwijl diplomaten ook nog eens 450 Raadsvergaderingen in goede banen moeten leiden. In het Scheepvaartmuseum in Amsterdam, waar in 150 informele Raden en expertmeetings toekomstig EU beleid wordt ontworpen. En op ons eigen Brusselse kantoor, met talrijke extra events en vragen en bezoeken van zusterorganisaties en onze leden.

Groei, banen en innovatie
Groei, banen en innovatie zijn de kernwoorden van de economische agenda van het voorzitterschap. Eind januari werd die toon gezet met een innovatieseminar dat wij samen met de PV, BUSINESSEUROPE en anderen organiseerden. Terwijl innovatie een sine qua non is voor de toekomstige concurrentiepositie van de EU (denk aan data, life sciences, chauffeurloze auto, nanotech en drones) ziet de publieke opinie vooral de risico’s ervan. Bedrijven vragen daarom om een nieuwe weging van kansen en risico’s in het EU innovatiebeleid. Een dag later organiseerde VNO-NCW samen met EZ op de informele Concurrentieraad een Ronde Tafel met ondernemers uit alle lidstaten. Aan het einde presenteerden zij hun aanbevelingen voor de Digitale Interne Markt aan minister Kamp en EU Commissaris Oettinger. Dat was niet eerder vertoond.

Holland Branding
Een doel van het Nederlandse EU-voorzitterschap is ook het oppoetsen van de Nederlandse reputatie in de andere lidstaten: Holland Branding. Toen ik dat zei in een presentatie voor een van onze zusterorganisaties was de reactie: ‘hebben jullie dat nu nog wel nodig?’ En inderdaad, terwijl er natuurlijk ook nog heel wat kritiek onze kant op komt, staat Nederland er in Brussel niet slecht op: qua economische prestaties, milieubeleid, technologie en aanpak van maatschappelijke vragen kijkt men graag bij ons over de heg hoe we het doen. En de zusterorganisaties die wij in Den Haag ontvangen en rondvoeren zijn zeer te spreken over de open en kundige toelichting die ze van onze topambtenaren krijgen.

Grotere kluiven
De aftrap van het Nederlandse EU-voorzitterschap is goed verlopen. Maar langzaamaan komen de grotere kluiven op tafel. Volgende week zal de Europese Raad zich buigen over het vluchtelingenbeleid en een nieuwe deal met het VK. Dan gaat het erom spannen.

Winand Quaedvlieg is permanent gedelegeerde in Brussel en hoofd van Kantoor Brussel van VNO-NCW