Begroting BHOS, brief aan de Algemene Commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking in de Tweede Kamer

Geachte Voorzitter en leden,

 

COVID-19 heeft ons pijnlijk duidelijk gemaakt, hoe belangrijk de internationalisering van onze economie is voor onze welvaart en ons welzijn, nu en in de toekomst.
De coronacrisis raakt de internationale handel hard. De totale Nederlandse export kromp in het tweede kwartaal met 10,9 %. Recent hebben het CBS en het CPB erop gewezen dat een verdere terugval in de wereldhandel, mede als gevolg van verdere lockdowns, Nederland extra hard treft. Dat komt omdat dit niet alleen direct de exporterende sectoren als de industrie raakt, maar ook omdat Nederland een groot doorvoerland is voor handel tussen de EU en de rest van de wereld. Bovendien hebben exporterende sectoren ook een ‘uitstralingseffect’ naar de binnenlandse economie.

 

De cijfers spreken voor zich. Nederland is een handelsland, al eeuwen lang, en wij hebben ons ontwikkeld als een prominente speler op het wereldtoneel op een aantal terreinen: water, voeding, high tech, chemie, (infra- en scheeps)bouw, transport, life science & health. Nederlandse bedrijven blinken uit door innovatie, prioriteit voor duurzame ontwikkeling en kennis te delen op wereldwijde schaal. 91% van de exporteurs is mkb. Inmiddels zijn 2,4 miljoen banen verbonden aan onze export, wat staat voor 32% van de totale werkgelegenheid en is grofweg 1/3 van ons BBP daaraan toe te schrijven1. Hierbij gaat het vooral om de toegevoegde waarde van het Nederlands product en de bijbehorende keten. Er is een belangrijke verbinding tussen het grootbedrijf/multinational en (clusters van) mkb bedrijven. Dit vereist een goede afstemming tussen technologie-, industrie, – en exportbeleid zoals bijvoorbeeld in Duitsland.

Maar COVID-19 heeft ook laten zien dat in een wereld met scherpe geopolitieke verschuivingen, toenemende onrust en protectionistische maatregelen, een Brexit, nieuwe machtsblokken en spelers zoals China en een broze relatie met de VS en Rusland, weinig meer vanzelfsprekend is.

 

Door de crisis zijn afhankelijkheden en kwetsbaarheden zichtbaar geworden in de internationale waardeketens.

 

De veranderende omgeving zet ons exportbeleid in een ander licht: er is meer urgentie om dat te intensiveren, te focussen en in te investeren met als basis de kansen die er wereldwijd liggen – zoals het vermarkten van onze Nederlandse duurzame oplossingen – en ons (toekomstig) verdienvermogen in het buitenland. Daarbij schetsen de Sustainable Development Goals een wenkend perspectief waarin wij onze handelsactiviteiten niet alleen kunnen percipiëren als bron van economische welvaart maar ook als impactvolle activiteiten, waarmee we twee vliegen in een klap slaan: een gezond en florerend bedrijfsleven enerzijds en positieve impact op de werelddoelen anderzijds. Maar een dergelijke win-win situatie staat of valt wel met de juiste randvoorwaarden voor ondernemers.

  

Daar gaat de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking waar u als Tweede Kamer op 27 en 28 oktober over spreekt, in belangrijke mate over. Vanuit het belang van internationaal ondernemerschap willen VNO-NCW en MKB-Nederland u de volgende concrete punten meegeven over deze begroting, welke in de bijlage verder worden uitgewerkt en toegelicht.

 

 

Zie de Download voor de volledige brief inclusief bijlage.