Geachte dames en heren,
In 2013 spraken overheid, vakbonden, VNO-NCW en MKB-Nederland met elkaar af om meer mensen met een arbeidsbeperking naar de reguliere arbeidsmarkt te helpen. De uiteindelijke doelstelling is om in 2026 voor bedrijven in totaal 100.000 banen te creëren voor mensen uit de doelgroep. Via de banenafspraak krijgen meer mensen met een arbeidsbeperking kansen op werk en wordt een stap gezet naar een inclusieve arbeidsmarkt waarin iedereen kan meedoen.
We kijken terug op succesvolle jaren waarin publieke uitvoerders en werkgevers elkaar hebben weten te vinden om deze afspraak gezamenlijk tot een succes te maken. Bedrijven hebben inmiddels al meer dan 85.000 mensen met succes aan de slag geholpen en de gestelde doelen zijn jaar op jaar gehaald.
Ondanks alle inzet verwachten we dat cijfers zullen laten zien dat werkgevers over het jaar 2023 voor het eerst de doelstelling niet behalen. We zien daarvoor verschillende redenen. Onder meer vanwege vergrijzing van de oorspronkelijke doelgroep, een teruglopende beschikbaarheid van kandidaten en de afname van uitleenverbanden en detachering vanuit de sociaal ontwikkelbedrijven. In een recente inventarisatie onder werkgevers gaf 58 procent van de werkgevers aan dat baankansen voor kwetsbare doelgroepen open blijven staan, omdat er onvoldoende kandidaten voor zijn.
In een position paper hebben we de stand van zaken in kaart gebracht en laten we zien dat het voor het behalen van toekomstige doelstellingen essentieel is dat gemeenten de mensen uit de doelgroep beter in beeld brengen en inzichtelijk maken wat zij kunnen, willen en wat er nodig is om de stap naar werk te maken.
Werkgevers zijn zelf aan zet
Werkgevers zijn en blijven gecommiteeerd aan de banenafspraak. Recent organiseerden we een Malietorenberaad waarin we met onze leden en met partijen als Cedris, UWV en VNG in gesprek gingen over de banenafspraak. In deze bijeenkomst concludeerden deelnemers dat er nog voldoende kansen liggen bij nieuwe modellen van ambassadeurschap. Ook willen we in regio’s aanvullende ontmoetingen organiseren waar mensen en werk bij elkaar worden gebracht. En waarin we de focus leggen op wat er allemaal nog wel mogelijk is voor mensen waarvan nu nog te vaak gesteld wordt dat de stap naar werk nog te groot is. Aanvullend hebben en houden werkgevers een verantwoordelijkheid om vacatures los te laten en het werk aan te passen aan de mensen die nu nog beschikbaar zijn.
Wat is er dan nog nodig?
In deze historisch krappe arbeidsmarkt is er in principe werk genoeg. Ook zijn er nog zo’n 120.000 mensen uit de doelgroep banenafspraak niet aan het werk. Toch lukt het steeds moeilijker om dat werk bij de mensen uit de doelgroep te krijgen. We zien enkele concrete knelpunten die een succesvolle uitvoering van de banenafspraak in de weg zit:
- Mensen zijn onvoldoende in beeld:
te vaak weten publieke uitvoerders niet wie er onder hun verantwoordelijkheid in de doelgroep banenafspraak zitten. Wat mensen willen, kunnen en wat er nodig is om de stap naar werk te zetten.
- Mensen worden te snel afgeschreven voor werk:
we zien dat de resterende doelgroep in de regel complexere problematiek heeft dan de doelgroep die al aan het werk is. Toch blijkt er bij een goede begeleiding vaak meer mogelijk om mensen (geleidelijk) naar werk te begeleiden dan vaak gesteld. Uit analyses blijkt dat 80% tot 90% van de resterende doelgroep het stempel of vinkje ‘niet direct bemiddelbaar’ heeft gekregen van gemeenten of UWV. En dat is zonde.
- Individuele gemeenten geven onvoldoende prioriteit aan de banenafspraak:
we zien dat individuele bedrijven, gemeenten en regio’s ondanks de huidige uitdagingen in staat blijken om hun doelstellingen te behalen. Tegelijkertijd zien we ook te vaak dat sommige gemeenten geen of onvoldoende middelen toewijzen voor instrumenten als loonkostensubsidie, en onvoldoende prioriteit geven aan de banenafspraak. De verschillen tussen gemeenten zijn dan ook (te) groot.
Waar willen we naartoe?
Werkgeversorganisaties zien voldoende kansen voor een succesvolle uitvoering van de banenafspraak. Dat kunnen werkgevers echter niet alleen. We zijn en blijven daarvoor ook afhankelijk van een constructieve samenwerking met partijen als UWV en gemeenten, zodat mensen en werk bij elkaar gebracht kunnen worden. Met de huidige uitvoering worden helaas nog kansen gemist op weg naar een inclusieve arbeidsmarkt.
Dit neemt niet weg dat VNO-NCW en MKB-Nederland van mening zijn dat werkgevers een quotum niet nodig hebben om werk te maken van een inclusieve arbeidsmarkt. Dat laten de ervaringen zien. We zien veel kansen om voort te bouwen op de ervaringen die werkgevers en publieke uitvoerders hebben opgedaan met de Banenafspraak, waarin de ondersteuningsbehoefte van mensen centraal staat en waarin alle bij de uitvoering betrokken partijen een verantwoordelijkheid dragen.
Wij zijn graag beschikbaar om onze aandachtspunten en ideeën voor een effectievere uitvoering van de banenafspraak nader met u te bespreken.
Met vriendelijke groet,
Mw. G. Dolsma
Teammanager Sociale Zaken, Strategie en Coördinatie
Geachte dames en heren,
In 2013 spraken overheid, vakbonden, VNO-NCW en MKB-Nederland met elkaar af om meer mensen met een arbeidsbeperking naar de reguliere arbeidsmarkt te helpen. De uiteindelijke doelstelling is om in 2026 voor bedrijven in totaal 100.000 banen te creëren voor mensen uit de doelgroep. Via de banenafspraak krijgen meer mensen met een arbeidsbeperking kansen op werk en wordt een stap gezet naar een inclusieve arbeidsmarkt waarin iedereen kan meedoen.
We kijken terug op succesvolle jaren waarin publieke uitvoerders en werkgevers elkaar hebben weten te vinden om deze afspraak gezamenlijk tot een succes te maken. Bedrijven hebben inmiddels al meer dan 85.000 mensen met succes aan de slag geholpen en de gestelde doelen zijn jaar op jaar gehaald.
Ondanks alle inzet verwachten we dat cijfers zullen laten zien dat werkgevers over het jaar 2023 voor het eerst de doelstelling niet behalen. We zien daarvoor verschillende redenen. Onder meer vanwege vergrijzing van de oorspronkelijke doelgroep, een teruglopende beschikbaarheid van kandidaten en de afname van uitleenverbanden en detachering vanuit de sociaal ontwikkelbedrijven. In een recente inventarisatie onder werkgevers gaf 58 procent van de werkgevers aan dat baankansen voor kwetsbare doelgroepen open blijven staan, omdat er onvoldoende kandidaten voor zijn.
In een position paper hebben we de stand van zaken in kaart gebracht en laten we zien dat het voor het behalen van toekomstige doelstellingen essentieel is dat gemeenten de mensen uit de doelgroep beter in beeld brengen en inzichtelijk maken wat zij kunnen, willen en wat er nodig is om de stap naar werk te maken.
Werkgevers zijn zelf aan zet
Werkgevers zijn en blijven gecommiteeerd aan de banenafspraak. Recent organiseerden we een Malietorenberaad waarin we met onze leden en met partijen als Cedris, UWV en VNG in gesprek gingen over de banenafspraak. In deze bijeenkomst concludeerden deelnemers dat er nog voldoende kansen liggen bij nieuwe modellen van ambassadeurschap. Ook willen we in regio’s aanvullende ontmoetingen organiseren waar mensen en werk bij elkaar worden gebracht. En waarin we de focus leggen op wat er allemaal nog wel mogelijk is voor mensen waarvan nu nog te vaak gesteld wordt dat de stap naar werk nog te groot is. Aanvullend hebben en houden werkgevers een verantwoordelijkheid om vacatures los te laten en het werk aan te passen aan de mensen die nu nog beschikbaar zijn.
Wat is er dan nog nodig?
In deze historisch krappe arbeidsmarkt is er in principe werk genoeg. Ook zijn er nog zo’n 120.000 mensen uit de doelgroep banenafspraak niet aan het werk. Toch lukt het steeds moeilijker om dat werk bij de mensen uit de doelgroep te krijgen. We zien enkele concrete knelpunten die een succesvolle uitvoering van de banenafspraak in de weg zit:
te vaak weten publieke uitvoerders niet wie er onder hun verantwoordelijkheid in de doelgroep banenafspraak zitten. Wat mensen willen, kunnen en wat er nodig is om de stap naar werk te zetten.
we zien dat de resterende doelgroep in de regel complexere problematiek heeft dan de doelgroep die al aan het werk is. Toch blijkt er bij een goede begeleiding vaak meer mogelijk om mensen (geleidelijk) naar werk te begeleiden dan vaak gesteld. Uit analyses blijkt dat 80% tot 90% van de resterende doelgroep het stempel of vinkje ‘niet direct bemiddelbaar’ heeft gekregen van gemeenten of UWV. En dat is zonde.
we zien dat individuele bedrijven, gemeenten en regio’s ondanks de huidige uitdagingen in staat blijken om hun doelstellingen te behalen. Tegelijkertijd zien we ook te vaak dat sommige gemeenten geen of onvoldoende middelen toewijzen voor instrumenten als loonkostensubsidie, en onvoldoende prioriteit geven aan de banenafspraak. De verschillen tussen gemeenten zijn dan ook (te) groot.
Waar willen we naartoe?
Werkgeversorganisaties zien voldoende kansen voor een succesvolle uitvoering van de banenafspraak. Dat kunnen werkgevers echter niet alleen. We zijn en blijven daarvoor ook afhankelijk van een constructieve samenwerking met partijen als UWV en gemeenten, zodat mensen en werk bij elkaar gebracht kunnen worden. Met de huidige uitvoering worden helaas nog kansen gemist op weg naar een inclusieve arbeidsmarkt.
Dit neemt niet weg dat VNO-NCW en MKB-Nederland van mening zijn dat werkgevers een quotum niet nodig hebben om werk te maken van een inclusieve arbeidsmarkt. Dat laten de ervaringen zien. We zien veel kansen om voort te bouwen op de ervaringen die werkgevers en publieke uitvoerders hebben opgedaan met de Banenafspraak, waarin de ondersteuningsbehoefte van mensen centraal staat en waarin alle bij de uitvoering betrokken partijen een verantwoordelijkheid dragen.
Wij zijn graag beschikbaar om onze aandachtspunten en ideeën voor een effectievere uitvoering van de banenafspraak nader met u te bespreken.
Met vriendelijke groet,
Mw. G. Dolsma
Teammanager Sociale Zaken, Strategie en Coördinatie