Geborgde zetels waterschappen: hopen op wijsheid

Onlangs vond in de Eerste Kamer een deskundigenbijeenkomst plaats over het al dan niet schrappen van de geborgde zetels in de waterschappen. De senatoren wilden zich eerst goed laten informeren voordat ze een besluit nemen over het initiatiefwetsvoorstel van D66 en GroenLinks. Verstandig, want het huidige wetsvoorstel doet geen enkel recht aan de kennis, meerwaarde en groene ‘drive’ van de bestuurders namens het bedrijfsleven en hun achterban.  

Handjeklap

Het oorspronkelijke wetsvoorstel van GroenLinks had vooral tot doel om de invloed van de agrarische sector in de waterschappen te beperken. Hoe? Door dan maar álle geborgde zetels voor boeren, bedrijven en natuureigenaren te schrappen. Vervolgens ontstond een bijzonder politiek proces, met als eindresultaat dat alleen de bedrijven uit het bestuur verdwijnen. Dat is selectief winkelgedrag in wetgeving.

Argumenten onjuist

De bedrijfszetels konden wel worden geschrapt omdat bedrijven nauwelijks grond zouden hebben in de buurt van waterprojecten, en het waterschap zou toch geen invloed hebben op de lasten die bedrijven moeten betalen voor de zuiveringsheffing. Beide argumenten kloppen niet, maar die stonden wel in het adviesrapport van de Commissie Boelhouwer over de geborgde zetels. Daarom hanteerde de Tweede Kamer alleen voor het bedrijfsleven de bijl.  

Rol wordt onderschat

Stelselmatig wordt de constructieve rol van het bedrijfsleven in de waterschappen onderschat. Zo lopen we innovatieve kansen mis om samen de wereld duurzamer te maken. Een voorbeeld uit eigen praktijk: een gesprek tussen VNO-NCW, MKB-Nederland en de Unie van Waterschappen over circulariteit mondde uit in een uitstekend plan om meer waardevolle stoffen uit afvalwater te halen. Het enthousiasme aan de kant van de waterschappen is groot om de handen met het bedrijfsleven ineen te slaan. Jammer dat tegenstanders daar zo makkelijk overheen huppelen.

Terugdraaien

Waar het om gaat is dit: bedrijven brengen kennis, bestuurlijke kwaliteit en innovatieve oplossingen mee naar de waterschapsbesturen. Schrap je hun geborgde zetels, dan moet dat ook gevolgen hebben voor de betalingen van de bedrijven aan de waterschappen. Ik hoop er dan ook op dat de Eerste Kamer dit besluit terug kan draaien, zodat het bedrijfsleven zijn rol als maatschappelijk betrokken bestuurder kan blijven vervullen via de geborgde zetels. De Eerste Kamer zou dit wetsvoorstel naar de prullenmand moeten verwijzen op grond van rammelende kwaliteit.

Jan Bessembinders,

Beleidssecretaris milieu en circulaire economie