Dit moet je weten: de 7 nadelen van betalen met bitcoins

Iedereen heeft het erover: bitcoins. Maar wat als je de sleutel tot je digitale wallet kwijt bent? Plus 6 andere nadelen die allemaal aan betalen met bitcoins zitten. Een must read voor iedereen die wil investeren in bitcoins.

De believers weten het: bitcoin wordt het alternatief voor het ‘analoge’ financiële systeem met euro’s en dollars. En als het niet bitcoin is, dan is het wel een andere cryptocurrency die het bestaande systeem gaat ontwrichten. Maar klopt dat eigenlijk wel? Wordt betalen met bitcoins hetzelfde als betalen met bijvoorbeeld euro’s? 

Wat is een bitcoin eigenlijk waard?Wat de gek ervoor geeft, op dit moment ruim 15.000 euro (twee jaar geleden was dat nog 270 euro). Is dat een probleem? Niet per se, zegt ING-econoom Teunis Brosens. De bank publiceert vandaag (18 december) Brosens’ analyse over bitcoin. Lees hier de pdf. 

Bitcoin-‘munten’ zijn stukjes code die door computernetwerken bij elkaar gezocht worden. Het probleem van de waardebepaling is dat bitcoin zelf geen waarde genereert. Een aandeel is nog verbonden met een bedrijf dat iets produceert of levert, een munt hangt aan een land dat een bepaald bruto nationaal product heeft. De waarde van bitcoin zit in de verwachting dat bitcoins in de toekomst nodig zijn in een echt betaalsysteem.

Betalen met bitcoins? ‘Het is vooral een belegging’

Dat ongrijpbare is op zich geen probleem, vindt  ING-econoom Teunis Brosens. ‘Een schilderij heeft hetzelfde, daar worden ook recordbedragen voor betaald en dat is niet echt een probleem.’ Maar zoals je ook geen auto koopt met twee schilderijen onder de arm en hoopt een beeldje als wisselgeld te krijgen, zo wordt bitcoin waarschijnlijk ook geen betaalmiddel, verwacht Brosens. ‘Geld is bedoeld om van hand tot hand te gaan als ruilmiddel om dingen te kopen’, legt hij uit. ‘Bitcoin-strategen beschouwen de cryptomunt als HODL, Hold On for your Dear Life. Een belegging dus. En ga je coins vooral niet verkopen, want dan verpest je de markt. Dat is natuurlijk heel wat anders dan een munt.’

‘Bitcoin een bubble? Nou ja, in elk geval een hype’

De vraag of bitcoin een bubble is, is daarom ook moeilijk te beantwoorden. Volgens Jamie Dimon van de Amerikaanse bank J.P. Morgan is het in elk geval een hype. ‘Laten we niet overdrijven’, zei hij onlangs. ‘Alleen al bij onze bank gaat er dagelijks voor 6 biljoen (een 6 met 12 nullen) dollar aan transacties om. In bitcoin wordt op een dag voor 3,5 miljard dollar verhandeld.’

En dan zitten er ook nogal wat nadelen aan betalen met bitcoins. We zetten er 7 op een rijtje:

Nadeel #1 

Betalen met bitcoins kan eigenlijk niet

Nog even los van de vraag hoe je in bitcoins een pizza wilt kopen van 7,50 euro (hoe noem je eigenlijk 7,50/15.000 van 1 bitcoin?), je wilt niet steeds een andere wisselkoers hanteren. Niet als consument en niet als bedrijf. De niet-meer-zo-jongeren onder ons kennen het gevoel nog wel van na de invoering van de euro: hoeveel is dat in guldens? Doodmoe werd je ervan. De administratie die je je ermee op de hals haalt is enorm. Als gimmick is betalen met bitcoins leuk – een nieuwe BMW voor 4 bitcoins – maar in de supermarkt is betalen met bitcoins een ramp.

Nadeel #2

Transacties met bitcoins zijn nogal duur in de praktijk

Een bitcointransactie is erg duur en wordt steeds duurder. Begin dit jaar waren de kosten nog iets minder dan 1 dollar, nu betaal je al rond de 20 dollar per transactie. Volgens ING-econoom Brosens kost elke aparte bitcointransactie net zoveel als 200 wasbeurten (en 2.000 keer meer dan een visa-transactie) of het maandverbruik aan elektriciteit van een gemiddeld huishouden. Zo wordt je pizza wel heel duur. Het mijnen (dat wil zeggen: het maken van nieuwe) van bitcoins is helemaal een aanslag. In China – en niet alleen daar – staan serverparken continu te draaien om nieuwe digitale bitcoincodes te ontdekken. Het stroomverbruik dat daarvoor nodig is, is enorm.

Elke bitcointransactie kost net zoveel als 200 wasbeurten

Nadeel #3

De koersschommelingen bij betalen met bitcoins zijn enorm

Op een dag kan de koers van de bitcoin zomaar 10 procent omhoog of omlaag gaan. Dat scheelt in de echte wereld al gauw een paar duizend euro. Welke prijs ga je rekenen of wat ga je betalen? Er is geen serieus betaalmiddel waarvan de schommelingen ook maar in de buurt komen van bitcoin. Er zijn wallet-bedrijven – tussenpersonen waar je je bitcoins kunt stallen – geweest die bij De Nederlandsche Bank  (DNB) een bankvergunning hebben aangevraagd, maar juist vanwege die grote schommelingen wilde DNB daar niet aan. Bitcoin-gelovigen zeggen dat die schommelingen op den duur minder zullen worden als veel meer mensen meedoen. Maar your guess is in dit geval as good as mine.

Nadeel #4

Betalen met bitcoins gaat heel erg traag

Wie trommelt er niet ongeduldig met zijn vingers bij de pinautomaat naast de kassa, terwijl hij wacht tot de transactie is voltooid? Probeer je dat in te denken maar dan in slow motion voor een bitcointransactie. Omdat de betalingsaanvraag niet door één bank, maar door het hele world wide network goedgekeurd moet worden, kost een betaling veel meer tijd. Op dit moment staan er zo’n 150.000 transacties te wachten op bevestiging met een snelheid van ongeveer 2 à 3 per seconde. Over 50.000 seconden (ofwel: zo’n 14 uur) is die van jou aan de beurt. Neem ondertussen maar een paar bakjes koffie.

Nadeel #5 

Als je niet meer bij je wallet kan, is betalen met bitcoins onmogelijk

Omdat cryptocurrency zoals bitcoin helemaal buiten het systeem valt, moet je er ook zelf voor zorgen. Wie de sleutel kwijt is tot zijn digitale wallet, is zijn kapitaal kwijt. Maakt jouw wallet een foutje zodat je niet meer bij je account kunt? Jammer dan, los het zelf maar op met de club die ergens ter wereld jouw gegevens heeft staan. Daarbij zijn de wallets niet veilig gebleken voor hackers en oplichters, die in snel tempo de niet-traceerbare munten naar hun eigen niet-traceerbare account sluizen.

Als de wallet een foutje maakt, ben jij je geld kwijt

Nadeel #6

Niemand reguleert betalen met bitcoins en het systeem

Als je een munt wat waardevast wilt houden, zou er een soort centraal punt moeten zijn dat al te erge schommelingen tegenhoudt. En het zou wel fijn zijn als iets of iemand voor een vangnet zorgt voor het geval een wallet crasht. Wie is er verantwoordelijk bij een hack, wie regelt die verantwoordelijkheid en wie bepaalt een eventuele schadevergoeding? En het is ook wel een heel gedoe, dat zelf aan- en verkopen van munten… dat zou je uit willen besteden aan een veilige tussenpersoon. Nou ja zeg: we hebben het bestaande bankensysteem heruitgevonden.

Nadeel #7

Betalen met bitcoins onttrekt geld uit de reële economie

Als er massaal geld buiten het systeem van banken en overheden gaat, komen we ook zelf in de problemen. Want er moet wel geld zijn voor zorg, scholing, wegen, politie en andere algemene zaken waarvan we vinden dat we die in Nederland op niveau moeten hebben. Wie ineens geen of weinig geld meer lijkt te hebben, betaalt geen of minder belasting. Een stiekeme bitcoinmiljonair krijgt misschien wel uitkeringen en tegemoetkomingen, betaald door degenen die wél netjes belasting betalen. Dan is de lol er wel af voor de overheid. ‘Als bitcoin een klein percentage van de economie uitmaakt, zoals nu, gaan staten daar niet hard achteraan’, denkt Teunis Brosens van ING. ‘Maar zodra ze zien dat grote bedragen uit de reële economie verdwijnen, zul je zien dat overheden tussenpersonen gaan verplichten om informatie te leveren over hun cliënten. Wie dat niet doet, wordt verboden. Dat is best te doen. Kijk maar hoe overheden omgaan met belastingontwijking.’

Bekijk ook dit filmpje eens met J.P. Morgan ceo, Jamie Dimon over bitcoins

https://player.cnbc.com/p/gZWlPC/cnbc_global?playertype=synd&byGuid=3000656758&size=680_440

En toch zou debitcoin soms wel kunnen werkenEr is wel een toekomst voor munten zoals bitcoin als betaalmiddel, zegt ING-analist Teunis Brosens. Maar die ligt buiten de EU of de VS. ‘Ik kan mij voorstellen dat bitcoin een heel goed alternatief vormt in landen met een slecht functionerend financieel systeem, zoals Venezuela of Noord-Korea’, denkt Brosens. Hijstaat daarin niet alleen. Ook de topman van de Amerikaanse bank J.P. Morgan, Jamie Dimon, absoluut geen fan van bitcoin, ziet cryptovaluta wel als munt gebruikt worden in landen waar de centrale bank geen controle (meer) heeft over het geld.

Maar pas op: bitcoins trekken ook crimineel geld aanHet fijne van cryptocurrency is – volgens de aanhangers –dat het helemaal buiten het bancaire systeem wordt afgehandeld. Het is niet te achterhalen waar het geld vandaan komt en wie er mee handelt. Dat maakt het interessant voor zwart geld en criminele betalingen. ‘Bitcoin laat zien hoeveel interesse er is om geld wit te wassen’, zei Larry Fink, de ceo van investeringsmaatschappij BlackRock, cynisch. BlackRock is ’s werelds grootste beheerder van investeringskapitaal.

Blockchain – de techniek achter bitcoin – wel heel interessantOpvallend is dat criticasters van bitcoin, ethereum en andere cryptomunten veel positiever zijn over het achterliggende blockchain. Het systeem waarin alle deelnemers in een bepaalde organisatie alle transacties (automatisch) verifiëren, heeft wel veel mogelijkheden om fraude tegen te gaan. Daarom zijn overheden, verzekeraars en banken bijvoorbeeld bezig met experimenten. Sinds 2016 worden pilots georganiseerd door bijvoorbeeld hetkadaster, de Belastingdiensten deKamer van Koophandel. In juli 2017 is een pilotproject met blockchain opgezet in deAntwerpse haven, voor de verwerking vancontainers.