Hans de Boer over Brexit: 'Laat dit een impuls zijn voor Europa'

Het hoofd koel houden en de uittreding van het Verenigd Koninkrijk ordelijk laten verlopen. Dat is wat er volgens VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer nu moet gebeuren. En er moeten lessen getrokken worden uit het ongenoegen over Brussel. ‘Europa moet zichzelf opnieuw uitvinden.’

Dus toch een Brexit…
‘Jammer is te zwak om het mee uit te drukken, zeer ernstig misschien te sterk, maar ik ben zeker teleurgesteld. Temeer omdat de verhoudingen bij de voorspellingen op donderdagavond nog omgekeerd waren.’

Wat kan VNO-NCW doen voor bedrijven die hierdoor getroffen worden?
‘Branches als EVO en Fenedex hebben al meteen aangekondigd hun leden te gaan assisteren. Ook andere branches zullen met iets van een hulplijn of een pakket komen voor hun achterban. Dat zullen wij stimuleren en ondersteunen.’ 
‘Daarnaast gaan we er alles aan doen om tijdens de overgangsperiode die nu ingaat onze invloed in Nederland en in Brussel aan te wenden om de onzekerheden zo kort en gering mogelijk te houden. Er moet zo snel mogelijk helder worden hoe wij onze handelsrelatie met de Britten zo gunstig mogelijk opnieuw vormgeven.’
‘Ook zullen we extra waakzaam moeten zijn om te zorgen dat ons vestigingsklimaat er met kop en schouder bovenuit blijft steken. Het Verenigd Koninkrijk heeft het zichzelf natuurlijk niet makkelijker gemaakt, dus voor bedrijven die zich in de Europese Unie willen vestigen, moet Nederland een heel goede optie blijven.’
‘Heel belangrijk is verder dat Brussel zichzelf echt opnieuw gaat uitvinden. De Europese Unie zal het feit dat heel veel burgers er zo weinig mee hebben heel serieus moeten nemen. Ook al is dat gevoel misschien ten onrechte. Want laten we niet vergeten hoe belangrijk de Europese Unie is geweest om vrede te krijgen in een tamelijk oorlogszuchtig continent. En om de welvaart te brengen die we nu genieten. Die argumenten moeten we blijven uitdragen.’

Zal in meer landen de roep sterker worden om eruit te stappen?
‘Die geluiden zijn er natuurlijk. Ook in Nederland heb je mensen die dat zeggen. Daar worden we als ondernemingsorganisatie natuurlijk niet vrolijk van. Dat zou heel slecht zijn voor Nederland en voor onze welvaart. Dat is een heel vervelend toekomstbeeld.’

‘Europa moet zichzelf echt opnieuw gaan uitvinden’

Wat kan Brussel doen om die burgers dan wel te overtuigen?
‘Allereerst met echte oplossingen komen als het gaat om de buitengrenzen en de vluchtelingenproblematiek. Bijvoorbeeld door te werken aan een systeem van smart borders: een intelligente manier om de buitengrenzen te bewaken. Maar we moeten ook op Europese schaal eraan werken dat de situatie echt verandert in gebieden zoals Noord-Afrika. Zodat er daar ook meer perspectief komt voor mensen daar.’
‘Ook zal de EU moeten bewijzen een balancing power te kunnen zijn tussen het grote handelsblok van Noord-Amerika en dat van Azië. Alleen in Europees verband kunnen we onze waarden en productnormen hoog houden.’
‘Tot slot moet Europa investeren in zijn toekomst. Wat wij voor Nederland willen met ons NL next level programma, geldt eigenlijk voor heel Europa. We moeten zorgen dat we welvaart en banen kunnen bieden voor zowel jongeren als ouderen.’

Wat is de best mogelijke uitkomst in deze omstandigheden?
‘Ik hoop dat dit voor Europa een impuls is om echt voortgang te boeken. En dat over twee jaar de Britten dan denken: ‘Potverdorie, had ik het maar nooit gedaan’. Dat moet ons streven zijn.’