Lichtpuntje: de coronacrisis maakt ondernemers ook creatief

In moeilijke tijden wordt snel duidelijk wie de échte omdenkers in onze economie zijn; welke ondernemers de problemen met een extra portie creativiteit en energie te lijf gaan. Terwijl onderzoekers met man en macht aan een vaccin werken, zoeken ondernemers wegen om het hoofd boven water te houden.

Plan #1: Creatief met 3D

Maak een speciale corona-deurkruk

Ineens was daar een heroïsche rol weggelegd voor de Italiaanse start-up Isinnova. Door het enorme aantal zieken op de intensive care, kwamen ziekenhuizen in de stad Brescia onderdelen (kleppen) voor beademingsmachines tekort. De standaard leverancier kon niet leveren. Een journalist belde een rondje en kwam terecht bij Isinnova die de beschikking had over een 3D-printer. Directeur Christian Francassi tekende zelf het ontwerp. Niet lang daarna rolden de kleppen uit de printer. Op internetforum Grabcad wordt het herontwerp van de klep nu gedeeld.

Wil je weten hoe zo’n deurknop nou werk, bekijk dan dit filmpje eens

Ook de Nederlandse Eric van Es, sales engineer bij 3D-printbedrijf Parts on demand merkt dat corona ineens tot heel andere opdrachten leidt. ‘Wat momenteel in de lift zit, zijn de bijzondere deurkrukken die ervoor zorgen dat je de deur kunt openen, zonder hem aan te raken.’ Het 3D-geprinte plaatje schroef je om de deurkruk heen, op zo’n manier dat je met je elleboog de deurkruk kunt bedienen. Van Es: ‘Het mooie hiervan is dat het ontwerpbestand gratis online te vinden is. Iedereen met een 3D-printer kan hem dus zelf maken.’

Hoe kom jij de crisis door? Deel je ervaringenWat doe je als ondernemer als je nu gedwongen bent tijdelijk je deuren te sluiten? Of je van de ene op de andere dag door het coronavirus bijna geen klanten meer hebt? Misschien wil je dan wel in contact komen met andere ondernemers: om jouw ideeën of zorgen te delen. Of juist je oplossingen om deze tijd door te komen. #sharingiscaring Of misschien heb je vragen die je andere ondernemers wilt stellen.Dan vind jehier een platformwaarop je gemakkelijk in contact kunt komen met andere ondernemers. Samen zetten we de schouders eronder en helpen we elkaar, toch?

Het spoor van het gratis ontwerpbestand is terug te leiden naar het Leuvense iMaterialise, Europa’s grootste 3D-printfabriek. Woordvoerder Kristof Sehmke vertelt hoe de deurkruk tot stand kwam: ‘We waren op zoek om het werk in de eigen fabriek veiliger te maken. Je wilt niet dat de medewerkers van shift A via de deurklinken en de trapleuningen de medewerkers van shift B besmetten. Onze ceo Fried Vancraen opperde zelf het idee van de hands-free-deurgreep. Binnen 24 uur hadden we het eerste prototype gereed en twee dagen later konden wie die met de wereld delen.’ Inmiddels is het gratis ontwerpbestand al zo’n 5.000 keer gedownload.

In Nederland doet inmiddels nog een ander ontwerp de ronde: de losse meeneem-handgreep waarmee politie en hulpdiensten deuren kunnen open maken zonder ze direct aan te raken.

Plan #2: Creatiefin de maakindustrie

Maak eenbeademingsapparaat

Terwijl elders de 3D-printers non-stop draaien, hebben Rob van Horssen en Frans Fransen (FHTP Perslucht) in één zaterdag een beademingsapparaat in elkaar geknutseld. Van Horssen: ‘We hebben hem nu helemaal werkend, we zijn alleen nog bezig bepaalde beveiligingen in te bouwen: een minimum en een maximum druk, een melder die de verpleging aangeeft als de machine hapert en een regelaartje dat aangeeft hoeveel zuurstof er precies wordt toegediend.’
Inmiddels hebben er ook al medische experts naar het apparaat van Van Horssen en Fransen gekeken. ‘Die stonden ervan te kijken hoe eenvoudig wij het voor elkaar hebben gekregen’, vertelt Van Horssen. De truc: de ontwerpers van FHTP Perslucht zijn uitgegaan van een bestaand medisch apparaat, een zogenaamde handbeademingsballon en hebben die geautomatiseerd. De ‘balg’ wordt pneumatisch dichtgeknepen met twee bewegende armen en zo wordt er telkens een nieuwe teug lucht in de ‘patiënt’ geblazen.

Hier zie je hoe de vinding vanFrans Fransen en Rob van Horssen werkt

Rob van Horssen kijkt meewarig naar de andere ideeën die hij op het internet zag: ‘Ik zag dat Italiaanse artsen iets soortgelijks hadden bedacht, maar dan véél te moeilijk, met een ingewikkelde aansturing en een hefboom. Het is een nóódapparaat, het moet dus snel gemaakt kunnen worden en het liefst met onderdelen die je bij wijze van spreken bij de bouwmarkt kunt kopen. Je kunt hier weken aan zitten te ontwerpen, maar het moet vooral simpel zijn. Wij gingen zaterdagmorgen de werkplaats in, en ’s avonds hadden we hem klaar.’

Plan #3: Creatief met verkoop

Maak een drive-through

Je handel verkopen zonder dat het virus kan overspringen, dat betekent zo min mogelijk met cash betalen, en zoveel mogelijk afstand tussen de klanten. Veel creatieve ondernemers omarmen daarom nu het idee van de drive-through. In Amerika bevindt elke pinautomaat zich op navelhoogte zodat uitstappen uit je auto overbodig is; in Nederland begint het concept onder druk van de quarantainemaatregelen langzaam terrein te winnen. De Rotterdamse marktkoopman Kees van der Beek toverde zijn marktkraam om in een aardappeldrive. Vanaf zaterdag kunnen zijn vaste klanten en andere geïnteresseerden bij hem thuis op de boerderij terecht voor hun aardappelen en uien.

Een aardappeldrive? Dat werkt dus zo:

Van der Beek staat normaal vier dagen per week op de markt en hoopt dat de markt binnen afzienbare tijd toch weer op een verantwoorde manier open kan. ‘Ik ben ervan overtuigd dat we in tot een verantwoorde manier kunnen komen om de markten vanaf volgende week weer te openen. Ik denk aan het gecontroleerd binnenlaten van bezoekers, pinbetalingen in plaats van cash en voldoende hygiënemaatregelen.’ In de tussentijd heeft Van der Beek een ‘McDrive voor aardappelen’ ingericht. ‘Afrekenen en afhalen gescheiden en het kan allemaal vanuit de auto.’

Naast een aardappeldrive ook een bierdrive

Ook de Harlingse bierbrouwerij Het Brouwdok kiest voor een drive-through-variant. Directeur Gerard Ypenga zet de schuifdeuren van het magazijn open, zodat klanten met zo min mogelijk aanraking de lokale biertjes in de auto kunnen schuiven. ‘Ik heb al heel veel mensen langs gehad. Bij ons vallen door de coronacrisis twee poten onder ons bedrijf weg: normaal leveren wij aan de horeca en we hebben een eigen proeflokaal. Dit is allebei gestopt met een enorme omzetdaling tot gevolg.’Via een WhatsApp-berichtje kan het lokaal gebrouwen bier besteld worden en via een tikkie kan worden afgerekend.

Plan #4: Creatief lokaal

Actie voeren voor de lokale ondernemer

‘Koop loyaal, koop lokaal’, zo herinnert de Haagse boekhandel Paagman bewoners in de omgeving eraan dat winkels alleen kunnen blijven bestaan als mensen blijven kopen. Het motto ‘koop lokaal’ duikt inmiddels overal in Nederland op. Voor de omgeving Den Helder is een Facebook-pagina Koop Lokaal ingericht om de lokale middenstand te steunen. Het plaatsje Wouw, in het zwaar getroffen Brabant roept ook via de Facebookpagina Koop Lokaal Wouw op om de lokale economie te blijven steunen: ‘Kleine ondernemers zijn de hartslag van je buurt, de ruggengraat van je lokale economie en de ziel van je stad’.

MKB Westland pakt het systematisch aan met een speciaal gemaakte website waarop voor 150 Westlandse bedrijven staat, hoe ze in corona-tijden toegankelijk blijven. Via de webshop, per social media, met beeldbellen en schermdelen, afhalen en bezorgen: de middenstand doet er werkelijk álles aan om bereikbaar te blijven voor de klant die vanwege quarantainemaatregelen niet meer de deur uit kan. In hun persbericht roept de mkb-vereniging op om niet alle inkopen bij de grote online webshops te doen: ‘Winkelhier om faillissementen te voorkomen. U wilt toch ook dat uw speciaalzaak er na de coronacrisis nog is?’

‘Het is fijn om te zien dat iedereen er nu is voor elkaar’

Shirley Schelkers, voorzitter van MKB Westland, wordt warm van de saamhorigheid die er leeft onder de Westlandse ondernemers. ‘Het is fijn om te zien dat iedereen er voor elkaar is. Mensen kópen dat extra bloemetje om hun huis gezellig te maken.’ Alleen gaat dat kopen nu even niet via de winkel, maar bijvoorbeeld via een bezorgservice. Zo bezorgt de kaaswinkel van Richard de Jong uit ’s-Gravenzande – ‘mensen kennen mij als ‘kaasmeester Richard’ – de kaas aan huis. Hij werkt in de bezorging samen met Banketbakkerij Van Aalst en met Brownies en Downies. Fietsenwinkel Mondt Tweewielers heeft voor de bezorging een bakfiets ter beschikking gesteld. ‘Binnen de eigen woonplaats worden de bestellingen gratis rondgefietst. Op die manier zit de consument niet direct aan hoge bezorgkosten vast.’

Van koop lokaal en winkelhier tot lokaal bezorgd

Ook ondernemers in Delft hebben de krachten gebundeld in het initiatief ‘Lokaal Delft Bezorgd’. Initiatiefneemster is Cisca Colijn van Koffiebranderij Miss Morrison, die van de website meteen maar een complete webshop heeft gemaakt: de consument kan artikelen van alle aangesloten lokale bedrijven bestellen, en hoeft maar één keer af te rekenen. Colijn: ‘De afgelopen maanden had ik juist zelf geïnvesteerd in een goede webshop, dus dat had ik wel goed in de vingers. De website is in één weer gecreëerd. Zulke samenwerkingsverbanden, dat zou normaal heel wat uurtjes vergaderen hebben gekost. Nu gaat het in no-time. Dat is wel bijzonder.’
Normaal haalt de koffiebranderij van Cisca Colijn het grootste deel van de omzet uit de verkoop aan kantoren en horeca. De consumentenmarkt was nog maar een klein deel van haar activiteiten. ‘Maar ineens zagen we alle B2B-verkoop verdampen. Dat de kantoren weg zouden vallen, zag ik nog wel aankomen, maar de horeca ook, dat viel wel even tegen.’

‘normaal zou dit uren vergaderen hebben gekost, nu was het in no-time geregeld’

Zélf zette ze meteen de knop om en begon koffie te bezorgen aan consumenten. Maar na  bakfietsritje met 500 gram koffie dacht ze ‘dat kan efficiënter’. En zo werd de website Lokaal Delft Bezorgd geboren. ‘Mijn ervaring is dat mensen wel graag lokale ondernemers willen steunen, maar dat ze niet allemaal verschillende internetbestellingen willen doen en voortdurend bezorgers aan de deur willen krijgen. Volgens mij kun je de huidige problemen alleen als een collectief oplossen, we zullen wel samen móeten werken, anders overleven we niet.’

De man op de foto bovenaan de pagina komt niet voor in het verhaal. Het is een Groningse horeca-ondernemer die sinds hij zijn zaak verplicht moest sluiten pannekoeken bezorgt om toch nog een beetje omzet te kunnen draaien

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.