Maasvlakte
Energiezekerheid betekent: niet op één paard wedden, of dat nu olie uit Rusland is of aardolie in het algemeen. Het betekent: wendbaar zijn, door innoveren. Inmiddels komt 70 procent van de winst uit biobrandstoffen, maar het bedrijf raffineert ook nog steeds aardolie. Op de Maasvlakte investeert Neste miljarden in een nieuwe raffinaderij voor biobrandstoffen. ‘Die is niet alleen van strategisch belang voor ons bedrijf, maar ook voor de Nederlandse economie’, zegt Leenders. ‘Hoe meer grondstoffen je kunt verwerken tot brandstoffen, hoe groter je onafhankelijkheid van bijvoorbeeld olielanden.’ De fabriek in Rotterdam maakt naast brandstoffen ook basismateriaal voor plastics, uit plastic afval.
‘Opschalen testen we in Nederlandse minifabriekjes’
Leenders is binnen de raad van bestuur van Neste verantwoordelijk voor onderzoek en ontwikkeling. Hij schetst hoe ook in de ontwikkeling van biobrandstoffen de zoektocht naar diversificatie voortgaat. Betere technieken, maar ook andere grondstoffen.
‘Meer dan een kwart van de werknemers van Neste is bezig met innovatie. We gebruiken bijvoorbeeld in Nederland minifabriekjes, waar chemici onderzoeken hoe je nieuwe reststromen kunt prepareren om als ingrediënt te dienen voor biobrandstoffen. Eerst wordt een procedé getest in een proefopstelling, bijvoorbeeld in een zuurkast. Als dat werkt, gaan we in die minifabriekjes testen of het schaalbaar is. Een ander voorbeeld is de kleine groene waterstoffabriek die we nu gaan testen op de Maasvlakte.’
Peper bij de noedels
Vaak gaat het dan om de vraag hoe je de aangeleverde reststromen geschikt maakt voor het raffinageproces. ‘Neem biokerosine, die maken we uit gebruikt frituurvet en andere kookoliën. Jij bakt je aardappels misschien met veel zout, een Aziatische kok doet weer meer peper bij de noedels. Onze installaties houden daar niet van, die willen schone grondstoffen. In de proefopstellingen testen we hoe we dat voor elkaar krijgen. Als dat lukt gaan we opschalen en zorgen dat deze grondstoffenstromen in productie kunnen worden genomen.’
Wendbaar blijven in de operatie, dat is het devies. ‘Dat doen we door onze technologische kennis op een flexibele, resultaatgerichte manier in te zetten. Dat betekent bijvoorbeeld: steeds blijven zoeken naar nieuwe afvalstromen die als basis kunnen dienen voor hernieuwbare brandstoffen.’
‘Momenteel zijn we druk bezig met onderzoeken hoe we van houtige biomassa vloeibare brandstoffen kunnen maken’, zegt Leenders. ‘Dan kun je denken aan zaagsel uit meubelmakerijen en andere houtverwerkende bedrijven. Dat afval gaat nu nog vaak de verbrandingsovens in van energiecentrales. Maar het is voor de samenleving waardevoller als we dit om kunnen zetten in vloeibare brandstoffen. Elektriciteit kun je ook met andere technieken opwekken.’
Niet aan de stekker
Maar een vliegtuig kan niet aan de stekker. Daarom is biokerosine (SAF, sustainable airline fuel) de nieuwste loot aan de productietak van Neste. De nieuwbouw ter waarde van bijna twee miljard euro bij Nestes raffinaderij op de Tweede Maasvlakte is grotendeels bestemd voor het opschalen van de productie ervan. ‘Een kwart van de kerosine die op Schiphol wordt gebruikt, kunnen wij straks fossielvrij maken. De productie gaat naar 1,2 miljoen ton, dan heb je het niet meer over druppeltjes. Tel je de capaciteit van onze nieuwe raffinaderij in Singapore daarbij op, dan heb je het over de helft van het verbruik vanaf een van de grootste luchthavens van Europa.’ Die extra productie komt te koop op de wereldmarkt.
Ecosystemen
Neste kijkt bij dat opschalen niet alleen naar hoe het bedrijf meer gebruikte olie en vetten vanuit de hele wereld naar de Maasvlakte krijgt. Het kijkt ook naar nieuwe grondstoffenstromen. ‘Meer aanbod zorgt voor een betere kostprijs. Maar het levert ook strategische voordelen op, je bent minder afhankelijk van aanbieders, en dus strategisch autonomer.’
Leenders denkt dat de toekomst van energievoorziening veel meer ligt in het kijken naar ecosystemen. ‘Zeker waar het gaat om circulaire economie. Wij werken bijvoorbeeld aan concepten voor het gebruiken van rotatiegewassen op het land.’ Dat zijn gewassen die de boer vroeg kan oogsten, bijvoorbeeld koolzaad, zodat in een seizoen nog een tweede teelt kan plaatsvinden op hetzelfde land. ‘Aan die rotatiegewassen kan de boer extra verdienen, het helpt om land te regenereren en wij zijn wij verzekerd van nieuwe aanvoer van grondstoffen die we kunnen omzetten naar biobrandstof en hernieuwbare grondstoffen voor de chemische industrie.’
‘Wendbaarheid is denk ik de sleutel van ons succes’
Typisch Fins?
Het is een totaal andere business dan het inkopen van ruwe olie, waar Neste na de Tweede Wereldoorlog voor werd opgericht. ‘Die wendbaarheid is denk ik de sleutel van ons succes als bedrijf. Is dat typisch Fins? Dat durf ik eerlijk gezegd niet te zeggen. Maar je ziet het ook bij andere bedrijven: DSM begon met kolenmijnbouw en is nu groot in de productie van vitamines. Als je maar blijft innoveren, en wendbaar bent.’
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
