11 JAN, 2022 • Actueel
Nieuw kabinet Rutte IV: hoe goed kent dat het bedrijfsleven?
Het moest een meer divers kabinet worden. Dat is met 50 procent vrouwen gelukt. Maar hoe zit het met de vertegenwoordiging van het bedrijfsleven? Stonden er gisteren mensen met ondernemersbloed op te trappen?
Sigrid Kaag, de eerste vrouwelijke minister van Financiën, heeft in het streven naar een andere bestuurscultuur in één opzicht in elk geval haar zin: ze vormt samen met 9 anderen de vrouwelijke helft van het nieuwe kabinet. Dat bevat ook nog eens 2 ministers met een niet-westerse migratieachtergrond. Dat is mooi, een stap vooruit, maar is het kabinet verder ook een goede afspiegeling van de samenleving? Hoe zit het bijvoorbeeld met ervaring in het bedrijfsleven, misschien zelfs als ondernemer? Want het kan geen kwaad als beleidsmakers enigszins weten hoe het er in het bedrijfsleven aan toe gaat. Dat kan voorkomen dat er al te gemakkelijk regels worden gemaakt die niet aansluiten op de praktijk op de werkvloer.
Ondernemers in het kabinet: 1 bakker en veel adviesbureaus
Kijken we alleen naar de ministers, dan blijkt dat 3 van de 20 ooit ondernemer zijn geweest: Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) was partner (mede-eigenaar) bij adviesbureau McKinsey, Henk Staghouwer (Landbouw) had een bakkerijketen, en Dilan Yesilgöz (Justitie) had enige tijd een adviesbureau. Niet de enige politicus met die achtergrond, maar ook dat valt onder ondernemerschap. Nog eens 6 ministers hebben in het bedrijfsleven gewerkt, wat het aantal met bedrijfservaring op 9 brengt. Dat is dus 45 procent. Dat is ook het percentage in de Tweede Kamer.
Nemen we ook de 9 staatssecretarissen erbij (want ook zij maken deel uit van het kabinet en hebben eigen portefeuilles), dan komen we op in totaal 5 ondernemers en 10 mensen die in het bedrijfsleven hebben gewerkt. Samen 15 van de 29, en dat is 52 procent. Hoe ziet de verdeling per partij en ministerie eruit?
D66
Heeft geen ondernemer in de gelederen, maar wel 3 mensen met bedrijfservaring.
CDA
Levert maar liefst 2 ondernemers: naast Hoekstra is dat staatssecretaris Fiscale Zaken Marnix van Rij, die ooit zelfstandig belastingadviseur was. Het kan voor ondernemers natuurlijk nooit kwaad als er iemand met verstand van ‘zaken’ de belastingen doet. Daarnaast 2 CDA’ers met bedrijfservaring.
CU
De kleinste partij biedt toch nog 1 ondernemende minister en 1 staatssecretaris met bedrijfservaring.

Op de fotoBovenste rij v.l.n.r. Christianne van der Wal (minister voor Stikstof en Natuurherstel), Dennis Wiersma (minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs), Franc Weerwind (minister voor Rechtsbescherming), Hugo de Jonge (minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening), Conny Helder (minister voor Langdurige Zorg en Sport)
Middelste rij v.l.n.r. Liesje Schreinemacher (minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking), Karien van Gennip (minister van Sociale Zaken), Micky Adriaansens (minister van Economische Zaken en Klimaat), Kajsa Ollongren (minister van Defensie), Mark Harbers (minister van Infrastructuur en Waterstaat), Henk Staghouwer (minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit), Ernst Kuipers (minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport)
Onderste rij v.l.n.r. Hanke Bruins Slot (minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), Carola Schouten (minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen), Mark Rutte (premier en minister van Algemene Zaken), koning Willem-Alexander, Wopke Hoekstra (minister van Buitenlandse Zaken), Dilan Yesilgöz (minister van Justitie en Veiligheid), Robbert Dijkgraaf (minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap)
En op deze pagina vind je ook de staatssecretarissen in het nieuwe kabinet-Rutte IV
Algemene Zaken
Premier Mark Rutte werkte van 1992 tot 2002 bij Unilever op het gebied van personeelszaken.
Buitenlandse Zaken
Wopke Hoekstra was McKinsey- partner en werkte ook nog bij Shell. Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) heeft enige jaren op een advocatenkantoor gewerkt.
BZK
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Koninkrijk en Digitalisering) was van 2000 tot 2010 directeur New Energy bij Essent.
JenV
Dilan Yesilgöz had enige jaren het adviesbureau DNW.
OCW
Staatssecretaris Gunay Uslu is naast historicus sinds 2014 directeur hotelontwikkeling en -design bij Corendon, het bedrijf van broer Atilay.
Financiën
Sigrid Kaag werkte van 1988 tot 1990 bij Shell als analist. Staatssecretaris Marnix was Rij was zelfstandig belastingadviseur en werkte ook bij ABN en Moret Ernst & Young.
Defensie
Staatsecretaris Christophe van der Maat had als zzp’er een adviesbureau.
Veel knopen door te hakken, óók voor ondernemend Nederland
IenW
Staatsecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur) was van 2006 tot 2008 consultant bij adviesbureaus op het gebied van Europese zaken.
EZK
Minister Economische Zaken Mickey Adriaansens was bestuursvoorzitter bij adviesbureau Twijnstra Gudde. Collega-minister Rob Jetten (Klimaat) werkte bij Prorail voor hij de politiek in ging.
LNV
Naast bakker Henk Staghouwer, die zijn opa en vader opvolgde, werkte Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) als projectmanager bij adviesbureaus in de bouw.
SZW
Minister Karien van Gennip werkte bij McKinsey en was ceo van ING France en zorgverzekeraar VGZ. En eerder was zij staatssecretaris op EZ.
VWS
Staatsecretaris Maarten van Ooijen (Jeugd en Preventie) werkte bij de Lysias Adviesgroep, die overheden adviseert. De ministers Ernst Kuipers en Conny Helder waren bestuurders van zorginstellingen. Die kun je ook als bedrijf zien, maar de zorg is wel een heel aparte sector, bijvoorbeeld in de financiering.
De achtergrond van de andere bewindslieden heeft vaak te maken met de portefeuille die zij krijgen. Zie Kuipers en Helder. Robbert Dijkgraaf (Hoger Onderwijs en Wetenschap) kennen we al langer – onder meer via tv-programma’s – als wetenschapper. Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) was in het verleden wethouder economie, haven en milieu in Rotterdam. Verder heeft een aantal kabinetsleden ervaring als rijks- of gemeenteambtenaar. Hugo de Jonge stond daarnaast ook nog eens voor de klas, maar gaat nu – na de zware coronapost – heel wat anders doen: volkshuisvesting en ruimtelijke ordening. Dat geldt ook voor boerendochter Carola Schouten: na stikstof mag zij zich nu bezighouden met armoedebeleid, participatie en pensioenen.
En nu maar snel aan de slag met z’n allen. Want er liggen genoeg knopen al lange tijd te wachten om doorgehakt te worden. Op vele terreinen. Ook die van ondernemers.
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis updates.