‘Piraterij nog steeds groot risico voor scheepvaart’

Denk niet: het valt wel mee, zegt Karin Orsel, voorzitter van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders. ‘Piraterij is een niet te onderschatten risico voor de scheepvaart.’ Eind februari beslist de Tweede Kamer of private beveiligers op schepen worden toegestaan. En die zijn hard nodig. Of moet er eerst een cruiseschip gekaapt worden voor de politiek iets doet?

Is piraterij niet verminderd voor de scheepvaart door de inzet van NAVO-schepen?

‘De afgelopen week heb ik toch al weer drie of vier meldingen gekregen. Je ziet dat er een soort golfbeweging is. Als het orkaan- en tornadoseizoen begint, neemt het af. Daarna laait het weer op. Toen de NAVO-schepen in de Golfregio patrouilleerden, werden de aanvallen van piraten daar ook minder. Laten we ook niet vergeten dat de NAVO-missie eind 2016 is beëindigd, die bescherming is dus weggevallen.En piraten zijn natuurlijk niet gek, ze verplaatsen hun werkgebied en zodra de marine uit de buurt is, gaan ze weer in hun oude werkgebied verder.’

Als je schip gekaapt wordt door Somalische piraten…

(film gebaseerd op een waargebeurd verhaal)

Waarom wilt u zo graag particuliere beveiligingvoor de scheepvaart, er zijn toch militairen?

‘Militairen zijn prima. Maar wat als een zogenoemdVessel Protecion Detachmentvan de krijgsmacht niet tot de mogelijkheden behoort? Dan willen we graag toestemming om gekwalificeerde gewapende particuliere beveiliging in te huren. Wij zitten echt niet te wachten op een groep Rambo’s aan boord. Maar het gevolg van de huidige situatie is dat reders besluiten sommige routes niet te varen. Ze doen bepaalde havens niet aan of nemen een omweg, met alle kosten van dien.’

Door het oog van de naald gekropenGemarteld, verkracht en het thuisfront kan via het afgepakte mobieltje meegenieten. Coco Vroon van Vroon Shipping vertelde in Forum wat er gebeurt als de schip wordt overvallen door piraten. ‘Ik mág en kan mijn mensen niet aan dit soort toestanden blootstellen.’ Lees hier zijn hele verhaal. En voor wie wil zien wat de marine doet tegen piraten, bekijk hier wat er dan gebeurt.

De politiek moet toch ook een breder belang dan alleen die vande scheepvaart dienen?

‘Het gaat ook om hoe aantrekkelijk Nederland is voor reders. Nederland is het enige maritieme land in Europa dat nog niet zo’n regeling voor particuliere beveiligers heeft. Er is al een aantal reders dat schepen heeft uitgevlagd naar een land waar particuliere bescherming wel mogelijk is. Ik vind dat wel jammer voor een zeevarend land als Nederland. Ik heb al gehoord dat de Britten na de Brexit er alles aan gaan doen om zoveel mogelijk schepen onder Britse vlag te lokken. Zelf zit ik met mijn bedrijf 30 kilometer van de Duitse grens, dat is voor mij een heel vertrouwd land. Maar ik vind ook dat mijn 50 schepen onder de Nederlandse vlag varen, omdat ik in dit land gevestigd ben. Het is ook een goede vlag voor reders, met goede voorwaarden waar je aan moet voldoen.’

Het Internationaal Maritiem Bureau meldde vorige week juist dat de dreiging van piraterij voor de scheepvaart is afgenomen. Denkt u dat de politiek nu redeneert: het valt wel mee?

‘Wij hebben tussendoor een periode gehad zonder kabinet. Daarna is een grotendeels nieuwe ploeg in de Kamer gekomen die misschien niet zo op de hoogte is. We zijn inderdaad bang dat de nieuwe Kamerleden denken: het zal wel meevallen, laten we die particuliere beveiligers maar niet toestaan, het gaat prima zo.’

De cijfers rond piraterijVolgens het Internationaal Maritiem Bureau(IBM)heeft de piraterijdreiging voor de internationale scheepvaart haar laagste punt bereikt in 22 jaar. Maar dat betekent niet dat er niets aan de hand is. Het Bureau registreerde vorig jaar 180 gevallen, in 2016 waren dat er 191. Bij aanvallen in 2017 werden drie bemanningsleden gedood, raakten er zes gewond en er werden 91 zeelieden gegijzeld. De Golf van Guinee en de kust van Nigeria zijn het meest gevaarlijk, zegt het IMB. In de beruchte wateren voor de Somalische kust wateren, waar koopvaardijschepen werden beschermd door NAVO-marineschepen, waren negen aanvallen van piraten. Daaronder een raketaanval.

Bent u bang dat het wetsvoorstel niet door de Kamer wordt aangenomen?

‘Een kennis van mij heeft bij Scotland Yard gewerkt aan piraterij. Die zei: ‘Het beleid zal alleen wijzigen als er een groot cruiseschip wordt gekaapt, er een milieuramp van komt of een Hollywoodster de aandacht er op vestigt.’ Tom Hanks heeft dat gedaan in de film Captain Phillips, maar die toont maar een deel van de zaak. De Deense film Kapringen is ook gebaseerd op een waar gebeurd verhaal en belicht ook de gevolgen voor de omgeving. Voor de reder, de collega’s en de familie. Wij hebben hem een poosje geleden aan onze eigen zeevarenden laten zien en die waren er wel stil van. Die film vertonen we aan de Kamerleden. Dat moet ze zeker overtuigen van de noodzaak van beveiligers.’

Bekijk hier de trailer van ‘Captain Phillips’

Het initiatiefwetsvoorstel ter bescherming van de koopvaardij is aangenomen; kijk hier hoe de stemming verliep