Stel, je werkt al jaren bij een gerespecteerde organisatie, maar denkt op een gegeven moment: doen we nog wel de goede dingen? Of stel, je wordt - zoals ik op 10 december 2014 - als voorzitter gekozen bij een uitstekend draaiende vereniging. Doorgaan met het huidige beleid, zou je zeggen. Maar als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. Het roer hoeft niet altijd om, maar het is wel belangrijk om regelmatig de vraag te durven stellen: zitten we nog in het goede bos te kappen?
Financiering
Deze week besluit de ECB of we QE (quantative easing, vergroting van de geldvoorraad door een centrale bank door middel van de aankoop van effecten zoals staatsobligaties; red.) tegen deflatie inzetten om zo te zorgen dat banken meer geld gaan uitlenen aan bedrijven zodat die bedrijven gemakkelijker innovaties kunnen financieren. Vele economen en ministers lijken enthousiast. Durf je dan de vraag te stellen?
Aardgaswinning
Een ander voorbeeld. De veiligheid in het Noorden als gevolg van de aardgaswinning is in het geding. Er is besloten minder gas te winnen om de veiligheid te vergroten. Wie stelt de vraag of we in het juiste bos staan? Ik pretendeer niet het juiste antwoord steeds paraat te hebben, maar wat ik wel weet, is dat in genoemde voorbeelden bekende methodes worden ingezet. Is dit het managen van het probleem of is het zoeken naar de echte oplossing?
Begrijpen en begrepen worden
Nieuwe ideeën vragen om mensen die anders denken en anders dóen. Kunnen we daarbij afspreken dat we regelmatig de vraag blijven stellen? Leidt het opkopen van staatspapier tot meer financiering in het bedrijfsleven? Zorgt minder gaswinning voor een betere veiligheid van (en een groter veiligheidsgevoel bij) mensen? En kunnen we ook afspreken dat we uitgaan van de gedachte 'eerst begrijpen, dan begrepen worden'? Door de ander écht te willen begrijpen, ontstaat een positieve sfeer waar creatieve ideeën en vernieuwingen sneller tot wasdom komen.
Blijf doorvragen
Ik pleit daarom voor een basishouding om vragen te blijven stellen. Goede leiders blijven doorvragen. Schep een klimaat om te kijken naar de vraagstukken waar we voor staan. Vanuit vragen stellen kom je tot oplossingen en voorkom je dat je te snel (verkeerde) conclusies trekt.
Alfred Welink
Voorzitter VNO-NCW Noord
