29 MEI, 2020 • Actueel

Waarom de coronacrisis ondernemers naar buiten dwingt

Buiten raak je minder makkelijk besmet met corona. En dus verhuizen ondernemershun bedrijf van binnen naar buiten. Dat is leuk en creatief, maar in veel gevallen ook gewoon noodzakelijk. En niet alleen voor henzelf: ‘Waar moet iedereen andersheen deze zomer?’

Nee, Nederland is niet bepaald een land waar mensen buiten leven. Dat heeft vast ook wel met ons klimaat te maken, maar corona maakt creatief. Verjaardagen worden – ook al is het op sommige dagen nog altijd een beetje fris – in de tuin gevierd of op straat voor het huis. De gemeenteraad vergadert in het atrium van het stadhuis. Het koffiezaakje op de hoek heeft een standje voor de deur geopend, en verkoopt nu koffie en koekto go. Corona dwingt ons naar buiten. Soms letterlijk: sommige ondernemers kúnnen niet anders dan de frisse lucht opzoeken. Binnen blijven betekent geen omzet en teleurgestelde klanten. Misschien zelfs hun faillissement en daarmee ook verlies aan werkgelegenheid. Dus op naar buiten. Maar krijgen ze ook de ruimte om dat te doen?

Drive-in bioscoop: mag het wel of mag het niet?

Die ruimte is wel waar de Roosendaalse ondernemer Martijn Satter (Relight Group) op had gehoopt. In een ‘normaal jaar’ is zijn bedrijf vanaf half april festivals, beurzen en theatervoorstellingen aan het opbouwen. Zoals het Kralingse Bos Festival, Concert at Sea en Bevrijdingsfestival Zwolle. Hij regelt alles waar een stekker aan zit én hijst grote podia in elkaar. En nu, midden in de coronacrisis, sjouwen zijn medewerkers tuinmeubelen voor een ander bedrijf om bezig te blijven.

‘Even naar de film: ook zoiets wat we de afgelopen weken hebben gemist’

Een bizarre tijd voor Satter, die het bedrijf een paar jaar geleden overnam. Nu zit hij zonder werk en zonder inkomsten. Al snel na de persconferentie van ‘die beruchte’ 13 maart bedacht de ondernemer een nieuw project: een grote drive-in bioscoop, die zijn bedrijf samen met een lokale bioscoop zou opzetten. Daarmee zou hij meerdere vliegen in één klap slaan: voor hem en zijn medewerkers betekent het werk en daarmee inkomsten – net als voor de bioscoop. En daarmee minder afhankelijkheid van financiële steunmaatregelen van de overheid. Voor stadsgenoten bovendien een fijne middag of avond uit. ‘Heerlijk toch, om naar de film te gaan? Ook zoiets wat we de afgelopen weken gemist hebben.’ En dat allemaal coronaproof vanuit de eigen auto.

Wie geeft er nog een vergunning af?

Nou is het nog best ingewikkeld om zoiets rendabel te organiseren, maar Satter had uitgerekend dat het zou lukken als de bioscoop op volle capaciteit kan draaien. Met 200 tot 250 auto’s per voorstelling en 3 tot 4 voorstellingen per dag. Eigenlijk net als een indoorbioscoop vóór corona, maar dan buiten. ‘Zo wil ik eigenlijk een stuk sociaal leven opnieuw inrichten.’

Maar dat bleek lastiger te organiseren dan gedacht. Aan hem en de bioscoop ligt het niet: geen enkele gemeente in zijn regio wil er een vergunning voor afgeven. ‘Er wordt steevast naar die 1 september gewezen: de datum waarop er weer wordt gekeken of evenementen toegestaan worden’, zegt Satter. ‘Alleen de gemeente Moerdijk wilde er wél naar kijken en vroeg de Veiligheidsregio om advies. Maar ook die wees het plan af.’

In Duitsland kan het welWeleens gehoord van een autodiscotheek? Het is een Duitse uitvinding. 10 mei was de eerste, in het Duitse Schüttorf net over de grens bij Enschede. Twee dj’s, driehonderd auto’s met maximaal twee passagiers. De muziek komt binnen via de autoradio. Eten en drinken moeten bezoekers zelf meenemen. En alles is strakker dan strak geregeld volgens alle Duitse veiligheidsregels. Wat de Duitsers kunnen, kunnen wij ook, toch? Wil je een beetje sfeer proeven? De Volkskrant maakte dit mooie sfeerverslag.

De gemeente Leiden denkt wél mee met ondernemers

Jordy van der Klauw, eigenaar van het Leidse SPORTJA, kreeg wél medewerking van gemeente Leiden toen hij daar voorstelde om zijn sportschool van binnen naar buiten te verplaatsen. De ondernemer had zo gehoopt weer gewoon open te mogen op basis van een verantwoord en veilig protocol. Desnoods strenger dan de RIVM-richtlijnen. Maar goed, dat zit er nog niet in en wie nog niet open mag, moet slim zijn. Nu ‘staat’ zijn sportschool buiten op zijn achterterrein. Want op 150 vierkante meter kun je prima trainen met 1,5 meter afstand. ‘Ik kan het niet verkopen aan mijn leden dat we pas 1 september (ten tijde van het interview was nog niet bekend dat sportscholen waarschijnlijk 1 juli weer open mogen; red.) weer open zouden gaan’, zegt Van der Klauw. ‘Iedereen wil zo graag weer trainen. Ik heb eerst toestemming gevraagd aan de gemeente natuurlijk. Gelukkig reageerde die erg snel. Dat zorgde ervoor dat we konden doorpakken met ons plan en op 11 mei ‘open’ konden.’

‘Iedereen wil zo graag weer trainen en zo konden we weer ‘open”

Inmiddels trainen de leden van SPORTJA weer bij hun sportschool. Wel moeten ze hun bezoek van tevoren reserveren en vraagt Van der Klauw hen om solidair met elkaar te zijn, zodat iedereen de kans krijgt om buiten te sporten. En grappig genoeg past de verhuizing naar buiten precies in de plannen die de ondernemer had voor de langere termijn: ‘Ik had al in mijn hoofd dat ik het achterterrein wilde uitbreiden en meer bij de hal wilde betrekken. Dus dan maar wat eerder dan gepland.’

Zo blij was SPORTJA dat ie weer ‘open’ kon

https://youtube.com/watch?v=8UFZtpwMUEs

Coronaproof vermaak: het kan

Op diezelfde houding van de gemeente had Satter (Relight Group) dus ook gehoopt. Hij begrijpt wel dat de gemeenten huiverig zijn, maar je moet je burgers ook wat bieden, betoogt hij. ‘Normaal gesproken gaat 35 tot 40 procent van de Nederlanders in de zomer naar het buitenland. Die blijven nu allemaal thuis. En waar gaan ze dan heen? Je ziet nu al dat in de mooie lange weekenden de parken overvol zijn.’Hij wil maar zeggen: zo’n drive-in bioscoop biedt dan toch prima coronaproof vermaak? ‘Het is bijna zomer. Projecten als die van ons gaan het niet redden als er tig instanties goedkeuring moeten geven en uiteindelijk niemand zijn vingers eraan durft te branden. Laten we deze week nog in gesprek gaan.’
Kunst op straat, gewoon omdat het kanMuseum de Lakenhal was nog geen jaar weer open na verbouwing en feestelijke heropening. En moest nu weer dicht. ‘Nee, dat was niet waar we op zaten te wachten’, zegt Astrid Jacobs, hoofd publieksvoorlichting. ‘Zo feestelijk zal de opening nu niet zijn. Maar we zijn heel blij dat we straks weer gedoseerd publiek mogen ontvangen.’ In de tussentijd, vertelt Jacobs, heeft de culturele sector een behoorlijke klap gehad door corona. Niet alleen de ‘grote instellingen’, maar juist ook kunstenaars en zzp’ers. ‘Daarom hebben we een opdracht gegeven aan kunstenaarscollectief ROEM’, zegt Jacobs. ‘Een hele open opdracht. Maak kunst die reflecteert wat corona heeft veroorzaakt. De kunstenaars hebben zelf bedacht om geen tentoonstelling online te organiseren, maar juist om de Leidse straten te vullen met kunstwerken.’ En dat is – nu het hele openbare leven op z’n gat ligt – een welkome afwisseling in het straatbeeld. ‘Het is fijn om weer wat leuks te kunnen geven aan de stad.’

‘Je wilt toch niet dat de winkelstraten straks helemaal vollopen? Ik hoop dat de overheid zich ervan bewust is dat ondernemers op deze manier het openbare leven een beetje in goede banen kunnen leiden. En dat is volgens mij hoognodig, met de zomer in aantocht’, zegt Berend Schans, directeur van Vereniging Nederlandse Poppodia- en Festivals. Gemeenten hebben er veel bij te winnen als in de frisse buitenlucht op een veilige manier leuke dingen worden georganiseerd, vindt hij.

Geef ruimte voor experimenten

De Nederlandse poppodia hebben ook allerlei plannen voor optredens in de buitenlucht. De Amsterdamse Melkweg denkt na over concerten op hun eigen dak. En het Bredase poppodium Mezz wil ‘terrasconcerten’ gaan organiseren op hun ‘voorplein’. Veel Nederlandse poppodia hebben sowieso al een goede ‘buiteninfrastructuur’. Zo is poppodium Grenswerk uit Venlo bezig met het organiseren van openluchtconcerten in theater De Doolhof in Tegelen; daar waren altijd al concerten, maar nu zijn het meer. Behalve alleen leuk, is de buitenlucht opzoeken ook nog eens noodzakelijk: de poppodia mogen straks nog maar 30 mensen ontvangen in hun zalen. Vind dan ook maar eens een artiest die daar zin in heeft, want erg rendabel is niet.

‘wie weet hoe lang het duurt voor we eindelijk weer veel publiek kunnen ontvangen’

Schans zag er eerst dan ook meer in om alles dicht te houden. Want waarom kosten maken als je vervolgens alleen maar verlies boekt? ‘Ik denk daar inmiddels wat anders over’, zegt hij. ‘Poppodia willen ook laten zien: wij zijn er nog. Bovendien is het ook goed om met dit soort concerten te experimenteren, want de crisis zou nog wel een tijd kunnen duren en wie weet wanneer we eindelijk weer echt veel publiek kunnen ontvangen.’ Want het alternatief is dat poppodia en bedrijven als die van Satter de deuren definitief moeten sluiten. En dat zal toch niet de bedoeling zijn?

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen?Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.

Handig: de wekelijkse Forum-alert

Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis updates.

anderhalvemetersamenlevingcoronacrisiscoronaviruscultuurpandemiepublieksevenementensport