EU-plan voor waterstof ambitieus, met juiste regels en steun wel haalbaar

VNO-NCW en MKB-Nederland pleitten in een vroeg stadium al voor het potentieel van waterstof. Het bedrijfsleven ziet waterstof als een belangrijk onderdeel van de oplossing om klimaatneutraal te worden. Dit betekent niet dat waterstof het wondermiddel zal zijn voor alle energie-uitdagingen. Het is net zo belangrijk om de ontwikkeling van alle andere technieken die bijdragen aan het klimaatneutraal worden voort te zetten. Het is echter duidelijk dat waterstof een belangrijke voorwaarde is voor de energietransitie.

 

De Europese Commissie onderschrijft de mogelijkheden van waterstof. Het kan gebruikt worden als grondstof, brandstof, energiedrager of voor opslag, en heeft vele mogelijke toepassingen in de industrie, het vervoer, de energiesector en de bouwsector. In juli presenteerde ze een Waterstofstrategie waarin een roadmap naar 2050 wordt geschetst. Doel van de Commissie is om in 2024 6 GW aan hernieuwbare waterstof elektrolysers te installeren en 40 GW in 2030.

 

De markt op gang brengen

Ten minste 6 GW aan hernieuwbare waterstof elektrolysers is een grote uitdaging, maar wel mogelijk. Daarvoor is het noodzakelijk dat de markt op gang wordt geholpen. Die markt bevindt zich nog in de startfase en moet verder gefaciliteerd worden, zodat investeringen in waterstof op gang komen. Bovenal is publieke steun nodig, aan zowel de vraag- als aanbodkant. Op Europees en nationaal niveau moeten financiële steunfaciliteiten beschikbaar komen. Onder andere het EU-herstelfonds, de EU-meerjarenbegroting en de EIB als EU-klimaatbank kunnen daar een bijdrage aan leveren. Dit is nodig voor onderzoek en innovatie in technologieën, maar ook voor investeringen in de bouw van de verschillende onderdelen van de waterstofeconomie.

 

In eerste instantie moet gewerkt worden om Europese industriële clusters te verbinden. Nederland heeft verschillende clusters waar waterstof ingezet kan worden. Dat begint met name met de aanwezigheid van de juiste infrastructuur. De Waterstofstrategie van de EU moet die dimensie nog sterker meenemen.

 

Wat heeft het bedrijfsleven nodig?

• De beschikbaarheid van voldoende (duurzame) energie om waterstof te produceren en het bestaan van de noodzakelijke infrastructuur zijn fundamentele voorwaarden.
• Financiële steun voor de waterstofeconomie, bijvoorbeeld via de EU-begroting (o.a. Horizon Europe en EU ETS Innovation Fund), EU-herstelfonds, en de EIB.
• Er zal een overgangsperiode nodig zijn, waarin zowel schone als koolstofarme waterstof wordt ondersteund en verder ontwikkeld.
• Bij de grote herziening van Europese regelgeving in juni 2021 van het bestaande energie- en klimaatbeleid moet rekening worden gehouden met de specifieke kenmerken van waterstof.
• De invoer van waterstof in verschillende vormen en de opslag van waterstof zullen noodzakelijk zijn.

 

Binnenkort zal het Europees Parlement reageren op de Commissie-strategie. VNO-NCW en MKB-Nederland zullen de aandachtspunten van het Nederlandse bedrijfsleven signaleren bij de Europese beleidsmakers.