Momenteel vallen meer dan 50.000 industriële installaties in de EU onder de Industriële Emissies richtlijn – of Industrial Emissions Direcitve (IED). Het huidige kader heeft de luchtvervuiling de afgelopen 15 jaar met 40% tot 85% verminderd, afhankelijk van de vervuilende stof. De herziening van de IED heeft tot doel de industrie te transformeren naar ‘zero pollution’ en beter af te stemmen op de doelstellingen binnen de ‘Green Deal’.
In het herziene voorstel (gepubliceerd: 5 april) verplicht de Europese Commissie de Lidstaten om strengere emissiegrenswaarden voor verontreinigende stoffen te gaan hanteren bij het afgeven van vergunningen. Daarnaast wordt het toepassingsgebied van de wetgeving uitgebreid naar grote boerderijen (veehouderij), emissies van stortplaatsen, de winning van industriële mineralen en de (grootschalige) productie van batterijen.
Een ander onderdeel van de herziening is de introductie van een verplicht milieubeheersysteem (Environmental Management System - EMS). Het EMS moet maatregelen bevatten tegen het produceren van afval, en voor het optimaliseren van watergebruik/hergebruik en risicobeheer van gevaarlijke stoffen. Daarnaast worden bedrijven verplicht energiebesparingsmaatregelen door te voeren conform de Energy Efficiency Directive (EED).
Als onderdeel van het EMS worden later ook de zogenaamde "transformatieplannen" geïntroduceerd. Dit verplicht installaties om plannen op te stellen om zo bij te dragen aan een circulaire, ‘zero pollution’ en klimaatneutrale economie in de periode 2030 - 2050. De Commissie zal later uiteenzetten wat er precies in de transformatieplannen moet komen staan.
Tenslotte heeft het voorstel veel aandacht voor transparantie. De Commissie wil dat burgers en maatschappelijke organisaties zoveel mogelijk inzage moeten krijgen bij de vergunningverlening en stelt mensen ook in staat om compensatie te eisen als hun gezondheid wordt aangetast door illegale operaties van de installaties die onder de richtlijn vallen.
Vanuit het Europese bedrijfsleven (Business Europe) is zeer kritisch gereageerd op het voorstel van de Commissie. Business Europe is van mening dat de huidige regelgeving prima werkt en dat de duurzame transitie van de industrie zal vertragen wanneer er op dit moment wijzigingen zullen worden doorgevoerd. Daarnaast zouden de extra verplichtingen (o.a. EMS en transformatieplannen) eventueel tot gevolg kunnen hebben dat vergunningen worden ingetrokken wanneer bedrijven binnen de reikwijdte van de IED niet volledig kunnen voldoen aan de doelstellingen.
Vanuit VNO-NCW en MKB-Nederland Nederland kijken we ook kritisch naar deze herziening. Het is van belang dat de herziening van de IED niet leidt tot een opstapeling van verplichtingen en rapportages ten nadele van bedrijven. Veel van de extra toegevoegde bepalingen in de herziening zijn al onderdeel van andere milieu wet- en regelgeving. We moeten oppassen dat industriële installaties niet onnodig opgezadeld worden met extra verplichtingen die elders al zijn gereguleerd.
De Commissie wil dat de nieuwe regels vanaf 2024 van toepassing worden, maar voordat er een akkoord wordt bereikt zal zich (afgaand op de kritische reacties van stakeholders) nog een felle strijd af gaan spelen in de Europese politieke arena.
