De Nederlandse economie kan met innovatieve topspelers, groot en klein, in samenwerking met de wetenschap en het onderwijs en de overheid op de wereldmarkt uitblinken. Het topsectorenbeleid levert een belangrijke bijdrage hieraan.
Extra uitblinken op wereldmarkt
Naast het generieke bedrijfslevenbeleid, voor alle sectoren en bedrijven, wordt extra nadruk gelegd op een negental topsectoren. Focus van dit beleid is dat de innovatieve topspelers, groot en klein, in samenwerking met de wetenschap en het onderwijs en de overheid op de wereldmarkt extra kunnen uitblinken. Dat is van groot belang voor de groei van de Nederlandse economie.
Sectoren met sterke internationale positie
De topsectoren Water, Agri-food, Tuinbouw en uitgangsmaterialen, Hightech systemen en materialen, Life sciences and health, Chemie, Energie, Logistiek en de Creatieve industrie zijn bij uitstek de sectoren waarin Nederland extra kan excelleren en profiteren van de groei van de wereldeconomie. Het zijn sectoren met veel investeringen in innovatie en een sterke internationale positie. Centraal in het beleid staat deze positie(s) verder uit te bouwen.
Antwoord op grote vraagstukken
Cruciaal onderdeel van dit beleid is om de kennissector (zowel onderwijs- als onderzoeksinstellingen) en het bedrijfsleven in de topsectoren beter dan ooit met elkaar te verbinden. Zodanig dat Nederland zowel voor het bedrijfsleven in de topsectoren als de wetenschap een grote aantrekkingskracht heeft. En zodanig dat de topsectoren de juiste instroom van nieuwe werknemers vanuit ons onderwijs kunnen krijgen. Het Topsectorenbeleid biedt mogelijkheden om een antwoord te vinden op grote maatschappelijke vraagstukken als voedselzekerheid en klimaatverandering. De oplossingen hiervoor, ook in de vorm van diensten, kunnen bij uitstek als exportproduct worden benut.
Internationaliseringsagenda's
Op het gebied van export zijn internationaliseringsagenda’s opgesteld en wordt de reisagenda van het kabinet meer vraaggestuurd door de topsectoren vormgegeven. Verder heeft elke sector de belemmerende wet- en regelgeving in kaart gebracht en wordt dit door de overheid opgepakt.
Businessplannen topteams
Het topsectorenbeleid wordt vormgegeven in topteams waar bedrijfsleven (groot en klein), overheid en kennisinstellingen zitting hebben. Deze topteams hebben businessplannen per sector gemaakt en zijn nu bezig met de uitrol daarvan over verschillende domeinen (innovatie, onderwijs, export en wet-regelgeving).
Missiegedreven aanpak
Het kabinet zet in op vernieuwing van het innovatie- en topsectorenbeleid naar een 'missiegedreven' innovatiebeleid, gericht op de economische verdienkansen van maatschappelijke vraagstukken. Bijvoorbeeld op het gebied van energietransitie/duurzaamheid, landbouw/water/voedsel, zorg en veiligheid. Daarnaast wordt ingezet op sleuteltechnologieën zoals quantum, hightech, nano, fotonica, kunstmatige intelligentie (AI) en biotechnologie.
Het afgelopen jaar is onder leiding van de vakdepartementen op de maatschappelijke uitdagingen een aantal missies geformuleerd, doorgaans in goede samenspraak met het betrokken bedrijfsleven. Deze missies zijn vastgesteld en nu zijn de topsectoren aan zet om te komen tot een concrete uitwerking in de vorm van kennis en innovatie-agenda’s. Nog voor het einde van dit jaar moet het nieuwe beleid staan, inclusief de bijbehorende governance en de inzet van middelen. Wat VNO-NCW en MKB Nederland betreft moet het geld uit het bedrijfsleven, de private euro, leidend blijven op de inzet van de PPS-middelen voor onderzoek.
Ambitieuze innovatieagenda's
Verder is het van belang dat ook een goede koppeling wordt gelegd met de verschillende maatschappelijke akkoorden die worden of zijn gesloten (klimaatakkoord, preventieakkoord, grondstoffenakkoord), met de overheid als launching customer en dat samenhang wordt gezocht met de Nationale Wetenschapsagenda. Ook moeten er ambitieuze innovatieagenda’s komen op een aantal van de voor Nederland cruciale sleuteltechnologieën. Uiteindelijk moet dit leiden tot het sluiten van nieuwe kennis- en innovatiecontracten.
Zie voor verdere informatie over de topsectoren www.topsectoren.nl en twitter.com/NLTopsectoren