Kandidaat-Eurocommissaris Hoekstra krijgt klimaat én fiscaliteit

Na weken puzzelen heeft Commissievoorzitter Von der Leyen op 17 september haar beoogd College van Eurocommissarissen gepresenteerd. Tijdens het proces werd kandidaat-Commissaris Wopke Hoekstra genoemd voor een serie portefeuilles, van landbouw tot internationale handel. Nadat de Franse kandidaat-Commissaris Thierry Breton op het laatste moment werd ingewisseld voor Stéphane Séjourné (voormalig voorzitter van Renew in het Europees Parlement) bleek de puzzel gelegd. Wopke Hoekstra wordt verantwoordelijk voor twee portefeuilles: schone groei én fiscaliteit.  

Als Eurocommissaris voor Klimaat en Schone Groei wordt Hoekstra (mede)verantwoordelijk voor de aangekondigde ‘Clean Industry Deal’. Dit pakket moet het klimaatbeleid van de EU beter vervlechten met behoud van concurrentievermogen, bijvoorbeeld door energieprijzen betaalbaarder te maken en vergunningverlening voor verduurzamingsprojecten te versnellen. De Clean Industry Deal is één van de belangrijkste prioriteiten voor de tweede termijn van Von der Leyen en moet binnen 100 dagen na aantreden van de Commissie worden gepresenteerd. Daarmee zal Hoekstra dus een invloedrijke rol verwerven binnen de nieuwe Commissie.  

In zijn ‘mission letter’ wordt Hoekstra verder geïnstrueerd om de bestaande klimaatagenda voor 2030 uit te voeren en een CO2-reductiedoelstelling van 90% voor 2040 op te nemen in de Europese Klimaatwet. Ook heeft hij de opdracht gekregen om een interne markt te creëren voor CO2 (bijvoorbeeld d.m.v. een Europees raamwerk van CO2-transport en –opslag) en fossiele subsidies af te bouwen en uit te faseren. Opvallend is ten slotte dat de Europese regels over het verbod van verbrandingsmotoren in personenvoertuigen in 2035 moeten worden herzien om meer ruimte te bieden voor e-fuels als klimaatneutrale oplossing. 

In haar zoektocht naar een geschikte portefeuilleverdeling tussen de verschillende Commissarissen heeft Von der Leyen een ongebruikelijke beslissing gemaakt om Hoekstra ook verantwoordelijk te maken voor fiscaliteit. Hoewel belastingen overwegend een nationale bevoegdheid zijn, heeft Hoekstra een aantal opdrachten meegekregen in zijn takenpakket. Zo moet hij de onderhandelingen over de herziening van de Richtlijn Energiebelasting (ETD) afronden, werken aan een meer coherent fiscaal stelsel voor de financiële sector, het vennootschapsbelastingpakket afronden en internationale afspraken over een minimumbelasting voor multinationals in de EU implementeren. 

Hoekstra zal als Commissaris voor Klimaat en Schone Groei moeten samenwerken met beoogd Vicevoorzitter Teresa Ribera die verantwoordelijk is voor de coördinatie van de klimaattransitie. De Deense kandidaat Dan Jœrgensen wordt verantwoordelijk voor energie en de Jessika Roswall krijgt de milieuportefeuille. De komende weken vinden er hoorzittingen plaats in het Europees Parlement, waarna het Parlement plenair moet instemmen met het voltallige College. Deze stemmingen zijn naar verwachting eind oktober of eind november.