22 OKT, 2024 • Column
Online fraude vraagt om meer aandacht en actie
Oktober is de maand van de cybersecurity. Daarbij denken we vaak aan het voorkomen van hacks en DDos-aanvallen die computers overbelasten. Heel belangrijk, maar wist je dat online fraude waarschijnlijk de meest voorkomende vorm van criminaliteit is. Bij de meesten gaat er niet direct een belletje rinkelen, maar bijna iedereen heeft er weleens mee te maken gehad.
Online fraude
Een valse factuur. Een pakketje besteld maar niet geleverd, want het blijkt een valse website te zijn. Een sms van de bank met het verzoek om jouw geld ‘veilig’ te stellen. Een whatsapp van een familielid in nood. Een BN’er met een beleggingsvoorstel met ‘gegarandeerd’ 100% rendement. Allemaal voorbeelden van online fraude. Miljarden belanden zo in de handen van criminelen die geraffineerd hun slachtoffers bespelen via een telefoon, computer of mail.
Bedreigingen
Ondanks de enorme omvang van online fraude ontbreekt het aan een sense of urgency. Geen alarmerende krantenkoppen, geen vermelding in het regeerakkoord, geen taskforce of andere opschaling. Publieke en private partijen werken wel samen om online fraude te voorkomen, maar een stevige en structurele aanpak ontbreekt. Dat terwijl Nederland een zeer gedigitaliseerd land is. Dat biedt heel veel kansen, maar zorgt ook voor bedreigingen. Voor de schaduwzijde is onvoldoende aandacht. Digitaal aangifte doen is voor bedrijven niet mogelijk. Als het geen fysieke vorm van criminaliteit is en de ruiten er niet uitliggen, lijkt het onder de radar te blijven.
Fraudehub
We hebben, zoals het al in vele andere landen is, een fraudehub nodig. Een publieke organisatie waar private partijen mee samenwerken. Een hub waar alle informatie en kennis samenkomt, onderling informatie kan worden gedeeld en dat mandaat heeft om barrières uit te rollen die online fraude voorkomen.
Tot die tijd is waakzaamheid het beste devies. Check de website eerst. Bel de bank om navraag te doen. Betaal niet uit haast, maar neem de tijd om na te denken en te checken. Ben dus argwanend: als het te mooi is om waar te zijn, is het dat ook meestal.
Karijn van Doorne
Strategisch beleidsadviseur cyberveiligheid