Kosten bepalen succes groene waterstof

Groene waterstof staat sinds het akkoord van Parijs in 2015 hoog op de politieke agenda. Het akkoord vereist een klimaatneutrale samenleving in 2050. De emissies moeten naar beneden, ook in sectoren waar dat niet eenvoudig is, zoals de chemie, de staalsector en de lucht- en scheepvaart. Waterstof is hiervoor de enige langetermijnoplossing. Tien jaar na Parijs is de noodzaak van groene waterstof onveranderd. Willen we de doelen halen, dan is er actie nodig, met als belangrijkste focus: houd de kosten van deze waterstof behapbaar.

Ongelukkige bedrijfskeuzes

Overheden en bedrijven hebben stappen gezet met groene waterstof de afgelopen jaren. Helaas zagen we deze ‘brandstof’ duurder worden door externe factoren en ongelukkige beleidskeuzes. Ik noem de oorlog in Oekraïne, inflatie en stijgende nettarieven. Het zorgde voor hogere elektriciteitsprijzen en investeringskosten. Ook beleidsmatige eisen hebben de kostprijs verhoogd, denk bijvoorbeeld aan het beëindigen van compensatieregelingen.

Minder netcongestie

Bij groene waterstof gaat het om het bouwen van een nieuwe keten. We moeten investeren in wind op zee, in groene waterstoffabrieken, en infrastructuur om alles op te slaan en te vervoeren. Als we dat slim doen, levert het besparingen op in het energiesysteem en minder netcongestie. Het is cruciaal om ons huidige energiesysteem zo te verbouwen dat de maatschappelijke kosten beperkt blijven en de prijzen voor afnemers draaglijk zijn.

Minimale risico’s

De Nederlandse economie moet concurrerend blijven met het buitenland. Dit vraagt om een slim opgezet systeem met lage kostprijzen en minimale risico’s. Op dit moment zijn de kostprijzen van hernieuwbare elektriciteit en waterstof in andere landen lager, wat een risico vormt voor de elektrificatie in Nederland en kan leiden tot vertrek van industrie.

Samenwerking nodig

Willen we groene waterstof betaalbaar maken en houden, dan is er samenwerking nodig tussen overheden, maakindustrie, de wind- en zonne-energiebedrijven, netwerkbeheerders en financieringsinstellingen; elke speler kan een bijdrage leveren. We hebben dit al eerder gedaan, want het Energieakkoord van 2013 leidde tot een succesvolle kostprijsverlaging van offshore-wind met zelfs meer dan de beoogde 40 procent en een forse capaciteitsgroei.

Laten we een voorbeeld nemen aan de situatie van wind op zee in 2013 en nu focus geven aan kostenvermindering bij het groene waterstofbeleid

 

Remko Ybema

Strategisch beleidsadviseur waterstof