22 APR, 2025 • Column

Overgewicht is probleem van ons allemaal  

Ruim de helft van de Nederlandse bevolking heeft overgewicht. Bij 16 procent is sprake van obesitas: ernstig overgewicht. De maatschappelijke kosten van overgewicht zijn enorm: jaarlijks maar liefst 79 miljard euro. Als we niets doen, wordt dat alleen maar erger.  Het is dus hoog tijd voor een nationale strategie tegen overgewicht. Met inbreng van overheid, zorg, onderwijs en bedrijfsleven.    

 

Ook economische crisis
Met overgewicht is er in mijn ogen sprake van een crisis. Een gezondheids- én een economische crisis. Want overgewicht vergroot de kans op verzuim en arbeidsongevallen. Het verlaagt ook de productiviteit op de werkvloer. Dat heeft onder meer met langdurig zitten – gemiddeld 8,7 uur per dag – te maken. Zitten is het nieuwe roken, wordt wel gezegd.   

 

Fietsen en gezonder eten 
Werkgevers kunnen het verschil maken in het voorkomen van overgewicht van hun medewerkers. Dan kan bijvoorbeeld door te stimuleren dat medewerkers met de fiets naar het werk komen in plaats van met het ov of de auto. Het kan ook met een gezond aanbod in het bedrijfsrestaurant, en met programma’s om de leefstijl te veranderen. De overheid kan dit soort positieve acties bevorderen door de financiering daarvan aantrekkelijk te maken voor werkgevers. Bijvoorbeeld door dit soort maatregelen niet als ‘loon in natura’ te belasten en door de werkkostenregeling voor bedrijven uit te breiden.   

 

Voorkomen én behandelen
Maar niet alleen werkgevers zijn aan zet. Als kinderen op school bewegen en een gezonde lunch krijgen, leidt dat tot minder overgewicht en zetten we een nieuwe norm voor de jeugd. Artsen kunnen in de behandelkamer het gesprek aangaan over leefstijl en gezondheid. De overheid kan een gezonder voedselaanbod stimuleren door normen te stellen en prijsprikkels toe te passen. Om het bedrijfsleven mee aan boord te krijgen, is dan wel belangrijk dat de maatregelen aantoonbaar effect hebben, dat ze uitvoerbaar zijn en dat er een gelijk speelveld is voor bedrijven.  

 

Niet versnipperd maar samen
Zo spelen alle maatschappelijke partijen hun rol in een ‘alliantie’ tegen overgewicht. In plaats allerlei initiatieven die beperkt blijven tot één sector is het beter om als bedrijfsleven, zorg, onderwijs en sportorganisaties met een samenhangende aanpak te komen. Burgers hebben natuurlijk ook een eigen verantwoordelijkheid, maar overgewicht is in de eerste plaats een maatschappelijk probleem. Dan moeten we dat ook als samenleving aanpakken.   

 

Anthony Stigter  

Strategisch beleidsadviseur gezondheidszorg  

convenant gezond gewichtfietsgezonde leefstijlgezondheidovergewichtveilig en gezond werken

Notitie: Overgewicht drastisch terugdringen met een nieuw perspectief