Schuif stikstofprobleem niet wéér door

Nederland zit inmiddels vijf jaar op het stikstofslot. Boeren die buiten hun schuld in de problemen zijn gekomen (de PAS-melders) krijgen geen vergunning. De woningen voor onze kinderen kunnen niet worden gebouwd, en wegen niet aangelegd. Bedrijven kunnen niet verduurzamen. De natuur verslechtert in plaats van verbetert.

Vast in moeras

Hoewel er in alle sectoren wordt gewerkt aan minder uitstoot, blijven we toch vastzitten in het moeras. Er snel uitkomen ligt niet in het verschiet als je kijkt naar de inzet van het nieuwe kabinet. Een pijnlijke constatering die onlangs ook breed in de Tweede Kamer werd gedeeld. Drie jaar langer uitstel van vergunningverlening voor PAS-melders is niet een oplossing bieden, maar het verergeren van de onzekerheid.

Uit verlammende greep

Bouwend Nederland, Natuurmonumenten, Natuur & Milieu en VNO-NCW willen uit die verlammende greep komen. Daarom hebben zij gezamenlijk minister Wiersma een aantal concrete adviezen meegegeven die kunnen zorgen dat de stikstofuitstoot al op korte termijn structureel vermindert, en er weer enig perspectief komt.

Versnelling kan

De niet-agrarische sectoren  willen opnieuw meer doen dan hun fair share leveren. Terwijl de industrie ‘maar’ voor 2,1 procent bijdraagt aan de totale uitstoot van ammoniak, de grootste veroorzaker van stikstof. De landbouw draagt 90 procent bij. Die industriële uitstoot kan al in 2028 fors omlaag. De bouw en de binnenvaart kunnen sneller emissiearm worden. Van subsidieregelingen wordt dankbaar gebruikgemaakt: ze worden overschreven. Dus die zouden breder – en eenvoudiger – opengesteld kunnen worden.

Natuur-inclusief boeren

Ook de agrarische sector zelf kan sneller. Bijvoorbeeld door verlaging van het eiwitgehalte in voer. Geef boeren die bereid zijn om minder dieren te houden een vergoeding daarvoor. Wijs aan waar rondom de meest kwetsbare gebieden natuur-inclusief geboerd kan worden. En niet in de laatste plaats: verruim de extensiveringsregeling voor boeren die minder intensief willen boeren.

Voorzet inkoppen

Natuurlijk kosten deze maatregelen geld en tijd. Maar het land nog langer op slot zetten en geen besluiten nemen kost ook geld. Iedereen heeft behoefte aan duidelijkheid. Wij hebben als maatschappelijk middenveld wederom een voorzet gedaan. Het is aan de politiek om deze in te koppen in plaats van de bal weer verder te trappen.

Richard Mulder
Strategisch beleidsadviseur schone leefomgeving