Steeds meer bedrijven maken werk van vrouwen in de (sub)top

VNO-NCW is verheugd dat steeds meer bedrijven zich actief inzetten voor een evenwichtige man-vrouwverhouding in de (sub)top. Over het jaar 2023 hebben ruim 4.000 ondernemingen gerapporteerd over hun genderbalans en vele daarvan zijn bezig met het formuleren van streefcijfers en actieplannen. ‘We zijn er nog niet, maar dit betekent een flinke stijging ten opzichte van het vorige jaar.’, zei VNO-NCW-directeur Focco Vijselaar vanmiddag bij de presentatie van de nieuwste cijfers uit de SER Dataverkenner.

Vijselaar spreekt van duidelijke progressie, al wijst hij er ook op dat een cultuuromslag als deze tijd kost. Daarbij is de opgave lastiger in bedrijven/sectoren waar überhaupt (nog) weinig vrouwen werken. Positief is ook dat los van de bedrijven die daartoe verplicht zijn volgens de Wet ingroeiquotum en streefcijfers verplicht, nog eens 600 bedrijven vrijwillig hebben gerapporteerd over de m/v-balans, hun ambities en streefcijfers. Alle rapportages zijn voor iedereen in te zien in de SER Dataverkenner. De SER ondersteunt bedrijven die stappen willen zetten en bedrijven kunnen via deze digitale tool ook van elkaar leren.

Groot verschil met VS

Volgens Vijselaar is het belangrijk dat het ‘eigenaarschap’ van diversiteitsbeleid, met eigen doelstellingen en ruimte voor eigen invulling, in Nederland bij bedrijven zelf ligt. Daar ziet hij een groot verschil met de Verenigde Staten, waar diversiteit en inclusie veel meer zijn gejuridiseerd en president Trump dat beleid inmiddels heeft ingetrokken. In de VS werd veel meer gestuurd op positieve discriminatie en daar waren veel rechtszaken over. ‘In Nederland is dit onderwerp veel meer het domein van sociale partners. Bedrijven tonen hier intrinsiek hun commitment. En daar gaat het uiteindelijk om.’
Hij is daarom niet bang dat bedrijven in Nederland onder invloed van wat er in de VS gebeurt gaan ‘terugroeien’ op dat beleid en die signalen krijgt hij ook niet. Wel ziet hij dat sommige Nederlandse bedrijven die zakendoen in de VS ermee worstelen, omdat het daar van invloed kan zijn op hun marktpositie.

Innovatiever en succesvoller

Volgens de directeur van VNO-NCW zien bedrijven steeds meer de urgentie om werk te maken van diversiteit in het algemeen en een gelijke m/v-verdeling aan de (sub)top in het bijzonder. Onderzoek laat zien dat diverse bedrijven innovatiever en succesvoller zijn. En ook de krapte op de arbeidsmarkt is een extra reden om op diversiteit in te zetten en iedereen die kan en wil werken, een goede plek te bieden.

Opvallend in de SER-cijfers (SER Scorecard) is dat het aandeel vrouwen in besturen in de periode 2022-2023 met 0,6 procentpunt is gestegen, terwijl dit aandeel in de raden van commissarissen juist met 0,5 procentpunt daalde. Dit lijkt op een trendbreuk, maar daarbij moet gezegd dat dit jaar aanzienlijk meer bedrijven hebben gerapporteerd en de diversiteit binnen de groep bedrijven die onder de wet vallen groot is. Sommige van die bedrijven zijn al een eind op weg, maar andere beginnen nog maar net met gericht diversiteitsbeleid. Binnen de groep bedrijven die vorig jaar ook heeft gerapporteerd, is het percentage vrouwelijke commissarissen hoger dan gemiddeld en bij deze groep steeg het aandeel vrouwelijke commissarissen tussen 2022 en 2023 wel.

Wet ‘Ingroeiquotum en streefcijfers’

Sinds 1 januari 2022 is de Wet Ingroeiquotum en streefcijfers van kracht, die voortvloeit voort uit het SER-advies Diversiteit in de top. Tijd voor versnelling (2019). De wet bestaat uit een ingroeiquotum van tenminste een derde vrouw in de raad van commissarissen voor de ongeveer honderd beursgenoteerde ondernemingen in ons land en een streefcijferregeling voor grote bedrijven (ca. 6.000) die zelf passende en ambitieuze streefcijfers moeten formuleren voor de m/v- verhouding in bestuur, raad van commissarissen en de subtop. En dan is er nog een transparantieverplichting, op grond waarvan grote ondernemingen aan de SER rapporteren waar ze staan en wat ze doen.
Lees hier meer over de SER Dataverkenner en de SER Scorecard 2025.