Toekomstbestendige economie vraagt uitbreiding fysieke ruimte bedrijven

Er is nu en in de toekomst fysieke ruimte voor werk en economie nodig. Het is belangrijk dat het kabinet in 2025 hierop de regie pakt en tot ruimtelijke keuzes komt. Op relatief weinig grond wordt een groot deel van het bruto nationaal product verdiend. Daarom zijn er nationale doelstellingen nodig waarin de ruimte voor bedrijvigheid wordt vastgelegd. De uitvoering daarvan moet waar nodig aan gemeenten en provincies taakstellend worden opgelegd. Ook vraagt de woningbouw meer plek, zonder dat dit ten koste gaat van de ruimte voor bedrijven.

Op 2 oktober wordt er door de Tweede Kamer met minister Keijzer gedebatteerd over ruimtelijke ordening. VNO-NCW en MKB-Nederland vragen in een brief de politiek daarbij oog te houden voor de dragende functie van het bedrijfsleven voor onze brede welvaart. Deze speelde de afgelopen jaren in het (publieke) debat over de fysieke ruimte nauwelijks een rol. Terwijl bedrijven met een beperkt beslag op de ruimte, een grote bijdrage aan de economie leveren. De (maak)industrie, lucht- en zeehavens, kantorenparken en bedrijventerreinen nemen slechts 2,6% van het landoppervlakte in. Op de bedrijventerreinen alleen al zit 30% van de werkgelegenheid en wordt 40% van het bruto nationaal product verdiend. Ook wordt er 60% van de uitgaven aan R&D gedaan. Daar komt bij dat in de komende 10 jaar 700 hectare aan bedrijventerrein per jaar toegevoegd moet worden om alleen al het (huidige) tekort aan betaalbare bedrijfsruimte in te lopen. Ook de circulaire economie en de energietransitie vragen om voldoende milieuruimte en een inpassing in het landschap.

De ruimte voor bedrijven staat echter onder druk, bedrijven en hun werknemers dreigen verdrongen te worden. Vanwege de nadruk op binnenstedelijk bouwen en gebrek aan voldoende locaties voor woningen wordt al snel gekeken naar bedrijventerreinen en bedrijfslocaties. Het is daarom belangrijk dat overheden nu stappen zetten om de ruimte voor de (maritieme) maakindustrie te beschermen. Een recent voorbeeld hiervan is het Cornelis Douwesterrein in Amsterdam-Noord, waar de scheepswerf een belangrijke rol heeft voor het onderhoud van marinefregatten.

VNO-NCW en MKB-Nederland vragen daarom om kostbare locaties voor werk en economie te beschermen. De ondernemersorganisaties vinden het belangrijk dat het kabinet met een visie komt op de ruimtelijke en economische structuur van ons land, zodat ruimte voor bedrijvigheid wordt beschermd en behouden. Ook moeten de ruimtelijke keuzes in 2025 worden vastgelegd in de Nota Ruimte, bijvoorbeeld door meer grootschalige bouwlocaties aan te wijzen. Er is een effectieve inzet van de middelen voor infrastructuur nodig voor het bereikbaar maken van nieuwe woningen en bedrijventerreinen. Ondernemers worden nu ook stevig geraakt door netcongestie en tekorten aan drinkwater. Voor ondernemers is het cruciaal dat deze opgaven nu snel worden aangepakt. Daarvoor is uitvoeringskracht van rijk, provincie, gemeenten en rechters nodig.

Wij zien daarom graag dat het kabinet in 2025 landelijke ruimtelijke keuzes maakt om tot een sterker Nederland te komen. In de Nota Ruimte en de visie op de ruimtelijke en economische structuur van ons land zullen daarom keuzes moeten worden gemaakt om ruimte voor werk en economie te beschermen en te ontwikkelen.