Verschillen in beloning niet van bovenaf dichten

Als eind twintiger in 2020 lijkt het me gesneden koek. Mannen en vrouwen moeten evenveel verdienen voor hetzelfde werk. Maar hoe bereiken we dat? In ieder geval niet via het wetsvoorstel gelijke beloning van vrouwen en mannen. Niet alleen legt dat voorstel te veel lasten bij de werkgever, ook de privacy van werknemers is niet gewaarborgd. Het plan is daarnaast te vaag en voegt weinig toe: ondernemers zijn nu al verplicht om beloningsongelijkheid tegen te gaan.

Toetsing gelijke beloning 

Bedrijven moeten, volgens het wetsvoorstel, gecertificeerd en getoetst worden of ze wel genoeg doen aan gelijke beloning. Het is nu nog onduidelijk wie dat dan zou moeten doen. Van ondernemers wordt tegelijkertijd wél verwacht dat ze vastleggen wie, waarom, hoeveel loon krijgt. Er ligt weer een papieren tijger op de loer. Zeker als het elke drie jaar opnieuw moet, zoals voorgesteld. Vergroot dat de bereidheid om mee te doen? Ik weet wel zeker van niet.

Kijk naar cultuur

Lonen vergelijken is sowieso lastig zonder duidelijke definities voor ‘loon’ of ‘gelijk werk’, en die biedt het voorstel niet. De meer culturele aspecten van loonverschillen komen ook niet aan bod. En daar moeten we juist op inzetten. Sommige werknemers willen bijvoorbeeld liever flexibele arbeidstijden dan een hoger primair loon.

Betere combinatie van werk en zorg

Daarbij, het zijn nog steeds voornamelijk vrouwen die hun voltijdse baan opgeven om zorgtaken op zich te nemen. Wij moeten ze steunen om aan het werk te blijven, en meer vrouwen naar de arbeidsmarkt krijgen, bijvoorbeeld door goede en toegankelijke kinderopvang en door één ouderschapsregeling. Beslissingen rondom de combinatie werk en zorg moeten beter gefaciliteerd worden, én beter bespreekbaar worden gemaakt. Hierdoor krijgen vrouwen meer kansen op het werk en wordt het toegankelijker om vrouwen en mannen gelijk te belonen.

Zelf aan de slag

We moeten voortbouwen op goede ontwikkelingen. Steeds meer werkgevers doen onderzoek naar gelijke beloning. Het aantal afspraken met OR’en en cao-partijen hierover neemt toe. Dit eigen proces ondersteunen is beter dan regels van bovenaf opleggen. Neem de chemiesector, waar in een aantal bedrijven vrouwen meer verdienen dan mannen in dezelfde functie. 

Vergroot het bewustzijn en daarmee de bereidheid bij werkgevers om met het beloningsbeleid aan de slag te gaan. Op een manier die bij de organisatie én de werknemer past.

Lisa Kuijs

Beleidssecretaris sociale zaken