Blast! Waarom raakt de Britse Brexit-paniek Nederlandse bedrijven niet?

Wie de Britse kranten leest, krijgt de indruk dat de Britten zich opmaken voor een lang beleg. Berichten over het aanleggen van noodvoorraden komen van overheid en brancheorganisaties. Maar in de EU,  en meer in het bijzonder in Nederland, lijkt daar echt nauwelijks sprake van te zijn. Hoe kan dat? 

 

‘Ik zou eerlijk gezegd willen weten waar we naar toe gaan.’ Ondernemer Andrew Graham van behangfabrikant Graham and Brown Wallpaper tast al lang in het duister over de Brexit, vertelde hij de BBC. Om het zekere voor het onzekere te nemen, heeft het bedrijf de opslagplaatsen gevuld met voldoende voorraad om de productie een paar maanden vol te houden. En hij is niet de enige. Een myriade aan bedrijven aan de andere kant van het Kanaal stopt haar voorraadschuren vol (lees verderop het kader: Dit is wat bedrijven in het VK hamsteren).

 

Wél Britse geen Europese Brexit preppers

Opvallend genoeg lijkt hamsteren in de EU veel minder te gebeuren. Het Britse cosmeticabedrijf Faith in Nature verwachtte dat zijn klanten op het continent wel een voorraadje aan zouden willen leggen, maar daar bleek niets van. ‘Wij hebben wel extra producten op voorraad van geurmakers die we in Europa kopen om zeker te zijn dat we na de Brexit geen problemen krijgen door toestanden in havens’, zegt eigenaar Joy Parkinson tegen eveneens de BBC. ‘Maar andersom bleef die influx uit.’

Het Britse Brexit Nood PakketVoor 330 pond (363 euro) aan macaroni, blikken pasta bolognese, kip tikka, zoetzure kip, gevriesdroogde stamppot, een waterfilter en spullen om vuur te maken. De Brit James Blake richtte in 2009 Emergency Food Storage UK op. Het bedrijf levert voedselpakketten ter voorbereiding op rampen. Sinds december 2018 verkoopt Blake ‘Brexit Boxes’. Na een half jaar verkocht hij er 25 per dag. 

Al stouwt het continentale bedrijfsleven de wangzakken – lees: warehouses – blijkbaar niet tot knappens toe vol, de Nederlandse opslag-aanbieders merken wel dat bedrijven het zekere voor het onzekere nemen. ‘Cijfers zijn lastig te geven’, zegt Ellen Timmer van ondernemersvereniging evofenedex. ‘We zien wel dat aan beide zijden van het Kanaal de warehouses vol raken.’ Opvallend is ook dat Engelse bedrijven alvast goederen in Nederland opslaan die na de Brexit nog door de EU moeten. Ook Aziatische bedrijven verleggen goederenstromen van het VK naar Nederland. Het heeft ervoor gezorgd dat de ruimte die er nog is tot 10 procent in prijs is gestegen.

 

Ben je ondernemer en heb je hulp nodig bij voorbereidingen op de Brexit? Check dan deze website: www.hulpbijbrexit.nl

 

Wat is het geheim van Nederlandse bedrijven?

Volgens Timmer is de sfeer in Nederland momenteel niet zo alarmerend als in het Verenigd Koninkrijk. ‘Je kunt wel zeggen: ‘Je weet toch dat…’, maar niemand heeft in beeld wat er daadwerkelijk gaat gebeuren. Het kan ook een bewuste keuze zijn om nu geen voorraad aan te leggen, maar om eerst een maand te wachten om te kijken wat er gebeurt.’ Timmer denkt ook dat Nederlandse ondernemers die uit het VK importeren al wel alternatieven op het oog hebben. ‘Eerst kijken ze hoe het loopt, dan kijken ze elders in de EU. Importeurs zijn natuurlijk ook erg afhankelijk van hoe goed de Britse bedrijven zich voorbereiden. Ons advies is vooral: zorg dat je weet wat je ketenpartners doen. En trouwens, als je nu niet goed bent voorbereid, dan lukt het haast niet meer in deze laatste weken.’

 

‘Deel bedrijven wacht Brexit bewust af’

 

Brexit betekent: douaneformaliteiten

‘Wij bereiden ons sowieso voor op een no-deal’, zegt Bas van Amsterdam van Portbase. Portbase is het digitale systeem van de Nederlandse havens dat onder andere zorgt voor de digitale afhandeling van douaneformaliteiten voor im- en export naar niet-EU-landen. ‘Wat de uitkomst van de politieke onderhandelingen ook is: bij elke vorm van Brexit ontstaan in het short sea- en ferryverkeer douaneformaliteiten. In het geval van een no-deal Brexit zelfs al direct na 31 oktober. Maar ook bij een latere of zachtere Brexit zijn douaneformaliteiten in de nabije toekomst een vaststaand feit.’

Het Portbase-systeem bestaat al tientallen jaren voor containervervoer en is aangepast om ook de in- en uitvoer via ferry en short sea van en naar het Verenigd Koninkrijk te verwerken. Portbase heeft medio vorig jaar met de havenbedrijven, ferrymaatschappijen, short sea terminals, de Nederlandse douane en transport- en verladersorganisaties een digitale grens gecreëerd om de douaneformaliteiten af te kunnen handelen na de Brexit.

Import en exportIn 2018, in wat waarschijnlijk het laatste jaar van de Britten in de EU  was, verdienden Nederlandse bedrijven ruim 20,2 miljard euro aan de export van goederen naar het Verenigd Koninkrijk. Dat was 170 miljoen minder dan het jaar ervoor. Andersom importeerde Nederland voor 26,4 miljard euro uit het Verenigd Koninkrijk, een groei van 13 procent. Bijna de helft van die goederen gaat meteen weer het land uit. Al staan ze op de tweede plaats van handelspartners, de Britten worden steeds minder belangrijk. In twintig jaar is de export naar het Verenigd Koninkrijk gezakt van 10 naar 7,3 procent van het totaal.
De Britten zijn steeds minder belangrijk voor Nederlandse fabrikanten, agrariërs en andere handelaars. Aan het begin van deze eeuw ging ongeveer 10 procent van onze export naar het Verenigd Koninkrijk. Vorig jaar was dat nog 7,3 procent. Een jaar eerder 7,8 procent.
Meer informatie over handelsstromen van Nederland naar het Verenigd Koninkrijk o.a. bij het Centraal Bureau voor de Statistiek en economische afdelingen van banken.

Douane is niet de vertragende factor

In de Brexit-discussie in de media gaat het vaak over vertragingen door douanecontroles aan de grens, een beetje zoals dat vroeger ging. Dit is een misvatting, zegt Van Amsterdam. Digitale afhandeling vooraf zorgt nu voor een vlotte afhandeling van douaneformaliteiten en een snelle doorstroom via de Nederlandse havens. ‘De grootste vertraging komt niet van controles, maar van vrachtwagens die de in- of uitvoerdocumenten niet op orde hebben. Zonder voormelding via Portbase komen vrachtwagens de terminal niet op bij export en niet af bij import. Dan staat alles stil aan de grens.’

 

‘Na definitieve Brexitdatum breekt pleuris uit’

 

‘Van 70 procent van de Brexitvracht tussen Nederlandse havens en het Verenigd Koninkrijk weten we absoluut zeker dat die bedrijven zijn aangemeld bij Portbase’, zegt Van Amsterdam. ‘Dat percentage is waarschijnlijk al iets hoger omdat het volume van klanten die hun transport laten regelen door expediteurs niet zichtbaar is. Eén aangesloten expediteur kan voor bijvoorbeeld 20 klanten de documenten regelen. Onze zorg gaat naar 5 tot 10 procent van het vrachtvolume van ondernemingen die misschien 10 tot 20 keer per jaar via de Nederlandse havens naar het VK gaan. Die lading is versnipperd over heel veel bedrijfjes, veelal in het buitenland: Duitsland, Polen, noem maar op. Díe mensen bereiken is heel ingewikkeld.’

 

Op de hoogte blijven van onze leukste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.  

 

Als de pleuris toch uitbreekt…

Ondanks alle voorbereidingsinitiatieven, ziet Coen de Lange van Stockspots toch donkere wolken hangen boven de Nederlandse kant van Brexit. Stockspots bemiddelt tussen klanten die tijdelijk opslag nodig hebben en warehouses die ruimte over hebben. Hij merkt weinig van hamsteren, zeker niet in vergelijking met wat er in Engeland gebeurt. ‘Misschien hebben veel bedrijven naar aanleiding van de vorige deadline hun bedrijfsstrategie aangepast’, zegt De Lange. ‘Maar ik ben er niet gerust op. Als de datum definitief is, breekt de pleuris uit, denk ik. Niet bij de grote bedrijven, maar bij de rest. Kan er nog vracht door de kanaaltunnel? De boten zitten straks vol. En als vrachtauto’s’ een tijdje stil staan, krijg je in Rotterdam taferelen als in Calais. Dat zou ik niet willen.’

 

Dit is wat bedrijven in het VK hamsteren:

•  Wepa: 600 ton (3,5 miljoen rollen) wc-papier plus karton voor de omdozen
•  Domino’s Pizza: voor 7 miljoen pond aan tomatensaus, diepvrieskip, ananas en tonijn
•  Honda: auto-onderdelen om een voorraad van het model Civic hatchback te kunnen maken
•  Ford: Miljoenen onderdelen om een paar dagen voorraad te hebben (25 miljoen per dag)
•  Siemens: onderdelen voor treinen, spoorwegbouw en machines voor voedingsindustrie
•  Unilever: Magnum en Ben & Jerry’s ijs
•  Supermarkten Tesco’s en Marks & Spencer: voedsel in blik
•  Medicijnfabrikant AstraZeneca: voldoende voorraad voor viereneenhalve maand
•  Boekhandel WH Smiths: 6 maanden voorraad aan opschrijfboekjes, pennen en agenda’s
•  Fietsfabrikant Brompton: voor een miljoen pond aan onder andere velgen, spaken en staal
•  Sloane’s Hot Chocolate: verhoogde de voorraad van enkele weken naar enkele maanden
•  Bacardi: dranken die in Europa worden geproduceerd zoals Martini en wodka
•  Heineken: enkele duizenden pallets bier
•  Reckitt Benckiser: Voldoende voorraad om enkele maanden onder andere pijnstiller Nurofen en Durex condooms te produceren

Volgens een onderzoek van IHS Markit/Cips zijn het vooral voedsel- en drankenfabrikanten die voorraden aanleggen. Maar ook bedrijven in de kledingsector, de chemie en de elektronicasector proppen hun voorraadkamers vol. Want het Verenigd Koninkrijk importeert veel meer uit de EU dan dat Britse bedrijven er naartoe exporteert. Honda en BMW hebben daarbij aangekondigd dat ze hun fabrieken een maand sluiten na de Brexit-datum om de eerste storm over te laten waaien.

 

De Britse Speaker of the House is inmiddels zelfs op het vasteland bijna legendarisch om zijn ‘ODDAAAH!’. Dus gewoon omdat het kan: