Frits Bakker: ' Commercial court goed voor bv Nederland'

Bedrijven met een internationaal conflict, kunnen dat vanaf 1 januari 2017 uitvechten voor een gespecialiseerde Engelstalige rechtbank in Amsterdam: het Netherlands Commercial Court (NCC). Het is een gat in de markt, denkt Frits Bakker, voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak.

Móet Nederland een internationaal commercial court hebben?
‘Internationale handelsconflicten tussen bedrijven worden nu ook door Nederlandse rechtbanken behandeld, maar we merken dat er steeds meer zaken weglekken naar het buitenland. Vooral naar Groot-Brittannië, waar een speciale rechtbank voor internationaal handelsrecht is. Is dat een probleem? Ja. Rechtszaken zorgen voor jurisprudentie die wetgeving aanvult. Als je een steeds groter deel laat weglekken, komt er een lacune in het Nederlandse rechtssysteem. Dat moet je niet willen. Iets anders is dat het door deze trend op termijn voor topjuristen minder interessant wordt om in Nederland te werken.’

Waarom zijn Nederlandse rechtbanken zo onaantrekkelijk voor internationale zaken?
‘De belangrijkste reden is waarschijnlijk de taal. Multinationals communiceren vaak in het Engels en binnen grote internationale advocatenkantoren is de voertaal Engels. In Nederland moeten alle procesdocumenten vertaald worden in het Nederlands. Bij het NCC wordt de voertaal Engels.’

Willen bedrijven wél in Nederland procederen als er zo’n rechtbank voor handelszaken is?
‘Dat denken wij wel. Wij schatten in dat het NCC over vijf à tien jaar ongeveer 125 zaken per jaar behandelt. Het Nederlandse juridische systeem is erg goed. Het staat aan de top van de belangrijke lijstjes, zoals dat van het World Economic Forum. Nederlanders neigen ernaar dat soort dingen een beetje onder de tafel te houden, maar dat is helemaal niet nodig. Verder wordt er veel geklaagd over bijvoorbeeld Londen. Voornamelijk dat het heel duur is. Ons systeem is heel efficiënt en beduidend goedkoper. Verder worden wij het enige court ter wereld met een rechtssysteem dat gebaseerd is op de Europese civil law, de andere rechtbanken (Londen, Singapore, Dublin, Dubai; red.) zijn gebaseerd op de Angelsaksische common law. Dat kan voor bedrijven een interessante optie zijn.’

De rechterlijke macht heeft het al zo druk. Kan dit er wel bij?
‘Zeker. Rechters worden per zaak gefinancierd. Als een rechter een zaak van het NCC behandelt, is er geld voor een vervanger. Het NCC gaat de belastingbetaler ook niets kosten, het financiert zichzelf uit de griffierechten. En het wordt dus ook geen speciale commerciële club die bedrijven gaat voortrekken. Bij het NCC worden zaken ondergebracht die nu ook al worden behandeld door de Nederlandse rechtbanken. Het is in de rechtspraak heel normaal om rechters met speciale expertise in te zetten. Bij moeilijke echtscheidingszaken wordt dat ook gedaan.’

Levert zo’n rechtbank ook iets op voor de bv Nederland?
‘Veel mensen denken dat het alleen interessant is voor een paar topadvocaten aan de Amsterdamse Zuidas. Maar die hebben een heel circus om zich heen. Daarbij kijken internationale bedrijven naar een breed spectrum als ze een vestigingsplaats kiezen. Niet alleen naar locatie, maar ook naar een aantrekkelijke woonsituatie voor werknemers en het juridisch systeem. Het NCC wordt, denk ik, een belangrijk argument in de afweging om zich wel of niet in Nederland te vestigen. In Londen hebben ze dat al lang begrepen. Daar is het Commercial Court een belangrijk business model geworden.’