Hoe kon Amsterdam toerisme hel worden?

Als Nederland straks 29 miljoen toeristen trekt, waar laten we die dan? Kees van Wijk, directeur van VVV Nederland en voorzitter van platform Gastvrij Nederlandeist aandacht van Den Haag voor een van de snelst groeiende sectoren van Nederland. En een toerisme-regisseur om chaos te voorkomen. Want dat Amsterdam toerisme moe werd, is al erg genoeg. Toch?

Wie moet de toerismeregisseur worden?

Kees van Wijk: ‘Het gaat mij niet om de naam, maar meer om het beleid dat daar achter moet zitten. Nu krijgt toerisme geen enkele beleidsaandacht. Terwijl het een van de snelst groeiende economische sectoren is, en er tal van raakvlakken zijn: ruimtelijke ordening, natuur, mobiliteit, cultuur. De regisseur moet zorgen dat het ministerie van Economische Zaken aan de gang gaat met toerisme.’

‘Het gebrek aan aandacht komt denk ik doordat er wordt verondersteld dat het allemaal wel goed gaat in de sector. Misschien heeft het er ook mee te maken dat toerisme geen maakindustrie, geen hightech is.‘

U voelt zich niet serieus genomen?

‘De economische bedrijvigheid van het toerisme wordt onderschat. In Nederland wordt jaarlijks 82 miljard euro uitgeven door toeristen. Er zijn bijna 800.000 banen in de sector, dat is 9 procent van de beroepsbevolking. Voor veel mensen is het de eerste stap op de arbeidsmarkt. Het toerisme groeit de laatste jaren stormachtig. Die groei is autonoom: het maakt niet zoveel uit of we Nederland in het buitenland promoten of niet, de toeristen zullen komen en het worden er meer: van 18 miljoen nu naar 29 miljoen in 2030. Dat is te danken aan de groei van de wereldeconomie en het luchtverkeer. De wereldbevolking groeit en de welvaart neemt toe. Mensen willen op reis en hebben het geld ervoor, zeker in Zuidoost-Azië. En die toeristen willen vooral naar Amsterdam.’

Amsterdam beach, Amsterdam Castle & Gardens… Wordt heel Nederland straks ‘Amsterdam’?

Het gaat dus niet alleen om groei, maar ook om spreiding van toerisme?

‘Ja, en dat is niet makkelijk. Mensen die niet voor het eerst naar Nederland komen, kun je misschien verleiden om ook eens buiten Amsterdam te gaan kijken. Maar Amsterdam zal populair blijven. Er wordt nu wel meer gekeken naar de leefbaarheid voor de Amsterdammers zelf. Hun stem moet ook worden gehoord, dat gebeurde tot dusver niet. We moeten tegelijkertijd niet vergeten dat toeristen in Amsterdam niet overal en de hele dag overlast bezorgen. Het zijn niet alleen maar Britten op een bierfiets, dat is een karikatuur.’

Wat kunnen andere trekpleisters leren van Amsterdam?

‘Eerder nadenken en ingrijpen. In Giethoorn, waar veel buitenlandse toeristen komen, hebben ze ‘t Gieters Belang opgericht, een platform voor bewoners en ondernemers. Zij denken samen na over wat er wel en niet kan op toeristisch gebied. Noem het polderen. Wat voor toeristische bestemming willen we voor ons dorp en wat voor bezoekers? Ook al kun je dat niet helemaal plannen. Ik woon zelf in de buurt van Kinderdijk. Ook daar is het druk. Dus moet je proberen om die drukte in goede banen te leiden. Letterlijk: routering, crowdhandling, het verknopen van verschillende toeristische bestemmingen.’

het zou echt helpen: een ov-toeristenkaart. dus waar blijft dat ding?

En wat moet die regisseur ondertussen doen?

‘Zorgen dat het belang van de toeristische sector op de politieke agenda komt en blijft, expertise opbouwen en helikopteren: over alle belangen en beleidsterreinen heen kijken. Om een voorbeeld te geven: spreiding van toerisme is makkelijker met een ov-toeristenkaart. Daar wordt al jaren over gesproken, maar die is er nog steeds niet. Er is wel een Holland Travel Ticket voor één dag, maar die is met 39 euro duur en kan niet direct online worden gekocht. Probleem is onder meer dat het openbaar vervoer over meerdere aanbieders is verdeeld. Er is politieke druk nodig om zo’n toeristenkaart erdoor te krijgen.’