3 OKT, 2018 • Portret

Hoe ondernemer Stefan Holthausen in de ban van waterstof raakte

‘Laat je handen eens wapperen.’ Hoe vaak Stefan Holthausen (39) dat niet van zijn vader heeft gehoord. Vanuit Groningen verkondigt hij onvermoeibaar het evangelie van waterstof als energiebron van de toekomst. ‘Toen werd ik een dromer genoemd en nu een visionair.’

 

Aan het eind van het interview wil hij de trailer van An inconvenient sequel, de tweede klimaatfilm van Al Gore, nog even laten zien. Stefan Holthausen heeft dan uitvoerig verteld over zijn missie om Nederland met zijn bedrijf aan waterstof te krijgen, de duurzame energiebron zonder schadelijke uitstoot. Om te beginnen in voertuigen. Hij voelt zich, als een Nederlandse Al Gore, ook wel eens een roepende in de woestijn. ‘Anderen houden het voor gezien omdat het zo langzaam gaat. Mijn vrouw vraagt wel eens waarom ik er nog mee doorga. Ik weet het ook niet. Ik ben altijd op zoek naar nieuwe dingen.’ En dus sleutelt zijn bedrijf in Groningen verder aan de Hesla en andere voertuigen die op waterstof rijden.

 

Zo begon het familiebedrijf

Die zucht naar vernieuwing en ontdekkingen heeft hij ook op andere terreinen. Zo mag hij op vakantie graag naar verre, onbekende oorden gaan. Dit voorjaar was hij met zijn gezin in Sri Lanka. De bestemming was uitgezocht door zijn vrouw; van tevoren heeft hij zich zo weinig mogelijk in het land verdiept. ‘Ik houd van het avontuur. Hoe ingewikkelder hoe leuker. Twee jaar geleden deden we een rondreis in China. Je spreekt de taal niet, kunt de borden niet lezen: dan wordt het interessant.’

Het is zijn manier van bijkomen en opladen. Op vakantie houdt hij zich niet met het bedrijf bezig. Het helpt dat zijn oudere broer Carl in de directie zit. Dat is het voordeel van een familiebedrijf. Het begon in 1945 met opa die met een bakfiets vol zuurstofflessen langs scheepswerven reed. Vader voegde daar in de jaren zeventig gasflessen aan toe. ‘Hij was altijd aan het werk. Dat vond ik als kind wel vervelend. Ik betrap me erop dat ik het zelf ook doe, omdat ik nu eenmaal hart voor de zaak heb.’ Maar hij brengt ’s ochtends wel zijn dochters van 10, 6 en 5 naar school, en probeert ’s avonds om 6 uur thuis te zijn voor het eten. 

Wie is Stefan Holthausen?Stefan Holthausen groeide op in Hoogezand, de plaats waar ook het familiebedrijf is gevestigd sinds 1945. Hij volgde de School voor commercieel onderwijs en de International Business School, maar schools leren was niet echt zijn ding. In 1988 begon Holthausen bij Ahold en bewust niet in het familiebedrijf van zijn vader en zijn oudere broer. Toen zijn vader twee jaar later ziek werd, kwam hij alsnog om als financieel directeur de helpende hand te bieden. Uiteindelijk nam hij het bedrijf met zijn broer over. In 2009 werd hij algemeen directeur en zette hij in op een overgang van gas naar waterstof. Vorig jaar presenteerde hij de Hesla, een Tesla op waterstof, bedacht door zijn 18-jarige neef Max.

Het was geen uitgemaakte zaak dat hij in het bedrijf zou stappen. Voor broer Carl wel. ‘Mijn vader en ik begrepen elkaar niet zo goed. Hij was, net als Carl, een man van de techniek, van het doen en maken. Ik was meer van de theorie. Mijn vader kon zeggen: ‘Wat zit je nou de hele tijd achter die computer? Laat je handen toch eens wapperen!’ Toen werd ik een dromer genoemd en nu een visionair: hoe mooi kan het zijn?’

 

‘mijn vader en ik begrepen elkaar niet zo goed’

 

Hij trok zijn eigen plan en kreeg een baan bij Albert Heijn. Maar toen in 2000 bij zijn vader een hersentumor werd ontdekt, was zijn hulp nodig om het – nog kleine – familiebedrijf overeind te houden. Zijn vader herstelde en kwam terug in het bedrijf, maar het was aan de volgende generatie om de koers te bepalen. ‘Mijn broer en ik dachten anders dan mijn vader. Hij ging er nog van uit dat de klanten wel zouden blijven komen als hij goed werk afleverde. Wij gingen op pad om klanten te werven met nieuwe producten. Zoals een kunststof gasfles die we in het buitenland hadden gezien en in Nederland hebben geïntroduceerd.’

 

Booming business voor Holthausen

In 2007 liepen er al 25 werknemers rond in Hoogezand. Een periode van groei en overnames volgde. ‘Dat was een hartstikke leuke periode. De sky was de limit. Op één dag kregen we er 3.500 klanten bij. Ik was nog geen 30 en we hadden de grootste gashandel van Nederland.’ Zijn broer betaalde de rekening voor het succes: in 2011 kreeg hij een burn-out. ‘Hij was steeds minder buiten en als techneut bezig, en steeds meer binnen aan het managen. Dat brak hem op. Het was een vervelende periode’, zegt Holthausen met een Groningse nuchterheid. ‘We hebben een interim-manager aangesteld, zodat wij ons op het ondernemen konden richten.’

 

Het interview gaat na de foto verder 

Groningen is 'zijn' stad. Stefan Holthausen voelt zich thuis op de Grote Markt

Groningen is ‘zijn’ stad. Stefan Holthausen voelt zich thuis op de Grote Markt
Foto: Jeroen Poortvliet

Ben u zelf niet bang voor een burn-out?

‘Nee, want ik houd juist wel van cijfertjes en bouwen aan de organisatie. Voor de dagelijkse leiding zijn voor alle divisies managers aangesteld.’ Wat ook hielp was de personal coach die hij sinds 2007 had. Het leek de bank, waar hij aanklopte voor een lening, wel een goed idee voor hem om een sparringpartner te hebben. ‘Op een dag kwam er een man binnen met de vraag of ik de kapitein was. Vervolgens vroeg hij waar het schip naartoe ging. Dat was dus mijn coach Peter Koster.’

Die hielp hem om uit te vinden wat zijn drijfveren en ambities waren. ‘Ik was in die tijd net vader geworden van mijn eerste dochter. Het was een hectische tijd als ondernemer en als vader. Je wilt van alles, maar dat moet wel kunnen.’ Hij spreekt zijn coach nog steeds, maar nu meer als vriend. Medewerkers kunnen ook bij de coach terecht als zij daar behoefte aan hebben.

‘Ik snap niet dat anderen mij niet snappen’

Koster hielp hem ook om na te denken over de toekomst van het bedrijf. Want ja, fossiel gaat op termijn verdwijnen, en wat dan? Met waterstof – een gas immers – had het bedrijf al ervaring. In waterstof kun je energie ‘parkeren’ voor later gebruik. De gebroeders Holthausen begonnen waterstof als oplossing voor het energievraagstuk van de toekomst te zien.

‘Koster stuurde ons met het vliegtuig naar München waar een tankstation voor waterstof stond. Dat bleek 16 miljoen euro te kosten. Op het moment dat we dachten: ‘Dit wordt ‘m dus niet’, zag ik de letters CGH staan, een afkorting voor compressed gaseous hydrogen. Ik wees Carl op de zegelring van opa die hij droeg: CGH, Carl Gerardus Holthausen. Toeval bestaat niet. Dat moment vergeet ik nooit meer.’

U bent wel een beetje spiritueel?

‘Ja, ik geloof in voorbestemming. Ik ben een gevoelsmens, ga uit van mijn intuïtie. Dat is wel bijzonder omdat ik hard in zaken moet zijn. Ik kan sommige besluiten tóch nemen, ook al kunnen die niet worden onderbouwd met cijfers. Dat is best lastig voor banken en accountants, de ‘blauwe’ mensen zoals ik ze noem. Het is mijn vrouwelijke kant. Ik kan ook helemaal meegaan in een film op tv, en pink wel eens een traantje weg.’

Er was nog een teken, voor wie het wil zien: Holthausen uit Hoogezand ofwel H2, waterstofgas. Het gebruik van waterstof is nog steeds een dure aangelegenheid, maar het bedrijf is inmiddels begonnen om voertuigen om te bouwen en geschikt te maken voor waterstof. Sinds de presentatie van de Hesla (een omgebouwde Tesla, een idee van Max Holthausen, de zoon van broer Carl) stromen de verzoeken van gemeenten uit de hele wereld toe. Maar voorlopig concentreert Holthausen zich op Nederland.

Loopt u niet te ver voor de troepen uit?

‘Dat hoor ik vaker. Ik vind het lastig. Een chauffeur die gasflessen bezorgt schiet in de stress als ik zeg dat wij als bedrijf niet langer een deel van het probleem – het vervuilen van de aarde – willen zijn. Dan is hij bang dat hij zijn baan verliest. Maar ik kijk veel verder en zie een toekomst voor het bedrijf én voor hem. Ik snap dan eigenlijk niet dat hij mij niet snapt.’

‘Anderen moeten mij daar wel eens op wijzen. Ik heb nu eenmaal een snelle processor in mijn hoofd. Het gaat voor mij niet snel genoeg. Ik sta op een bergtop en zie de volgende top terwijl de groep nog onderaan in het dal staat.’

U bent meer zender dan ontvanger.

‘Het is mijn kracht én mijn zwakte, yin en yang. Het bedrijf heeft een visionair nodig, maar ik heb ook mijn medewerkers nodig. Iemand heeft mij eens omschreven als lonely dancer: ik ga als eerste de vloer op en begin te dansen, daarna doen anderen mee en tenslotte iedereen.’

Zo wil hij ook de regio mee krijgen in zijn waterstofmissie. De energie van wind op zee kan worden opgeslagen in waterstof en de bestaande aardgasinfrastructuur kan worden gebruikt voor het transport van waterstof. Daar ziet hij meer in dan in een grootscheepse elektrificatie van Nederland, en het gebruik van batterijen om stroom in op te slaan.

‘Iemand heeft me ooit omschreven als een lonely dancer’

Concreet heeft hij plannen voor drie fabrieken ter vervanging van de verschillende bedrijfshallen in Hoogezand. Ter versterking is de directie uitgebreid met een jeugdvriend van hem. ‘Ik ken hem sinds mijn 5de. Ook een dromer. We hadden altijd fantasieën over het verbeteren van de wereld. Ik weet dat het niet zonder risico’s is om met vrienden in zaken te gaan, maar we voelen elkaar goed aan. En ik vind het belangrijk om plezier te hebben op het werk, en om samen, met hem en Carl, successen te vieren.’

Zijn vader komt nog wel eens langs op het bedrijf en kijkt dan hoofdschuddend rond. ‘Hij snapt het allemaal niet meer. Wij brengen offertes uit van enkele miljoenen, terwijl het vroeger om honderden guldens ging. ‘Komt dat wel goed, jongen? Pas je een beetje op jezelf?’, vraagt hij dan.’ Maar hoe verschillend ze ook zijn, Stefan Holthausen heeft in elk geval van zijn vader geleerd dat je moet gelóven in wat je verkoopt.

Wil je niks missen van Forum?Like ons dan op Facebook!

Nou, vooruit: nog even de Hesla in actie

https://youtube.com/watch?v=Qul7xNU7Vms%3Frel%3D0

Handig: de wekelijkse Forum-alert

Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis updates.

aardgasduurzame energieenergietransitieinterviewklimaatbeleidportretwaterstof