Koninklijke Gazelle begon met maar één fiets

Een postbode die het roer omgooit. Dat is Willem Kölling als hij in 1892 met maar één fiets een handeltje begint. Hij wordt voor gek verklaard. Maar is dat terecht? In de serie Overlevers: Koninklijke Gazelle.

Met vaste hand worden de nog spaakloze fietsvelgen geslepen en vervolgens gepolijst in de werkplaats van fietsenmaker Gazelle. Jonge mannen op houten krukjes bewerken de crank, het onderdeel waar de trapper aan vast zit. Een voorraadje ligt naast de krukjes, te wachten op hun beurt.

Sierlijk als een gazelle

Willem Kölling is postbeheerder in Dieren als hij in 1892 besluit het roer om te gooien en een fietsenhandel te starten. Een gewaagd initiatief, want de fiets is vrij onbekend en een luxe vervoermiddel. Menigeen verklaart hem voor gek. Hij begint zijn handeltje met maar één fiets. Besteld in Engeland. Maar de zaken gaan goed en al snel gaat hij samenwerken met smid Rudolf Arentsen. Ze noemen het bedrijf Gazelle. Inspiratie voor die naam krijgt Kölling als hij tijdens een boswandeling een reebok ziet oversteken. Zo snel en sierlijk, dat past precies bij zijn fietsen.

Piet Pelle op zijn Gazelle. Een stripfiguurtje dat op zijn Gazellefiets nogal wilde avonturen beleeft. Maar natuurlijk doorstaat de fiets alles, zelfs een botsing met een trein. En Piet Pelle wordt weer veilig thuisgebracht. Het prentenboek wordt door Gazelle-dealers vanaf de jaren dertig meegegeven als promotiemateriaal bij de aankoop van een kinderfiets.

Fietsentekort

Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt er vooral voor de Wehrmacht geproduceerd. Het personeel saboteert, maar op kleine schaal, want niemand wil als dwangarbeider naar Duitsland. Vlak voor de bevrijding vernietigt de bezetter een belangrijk deel van de machines, waardoor er pas in 1946 voor het eerst weer fietsen worden afgeleverd. Omdat door de roofzucht van de Duitsers bijna niemand meer een fiets bezit, breekt er voor Gazelle een periode van grote bloei aan.

Bekijk hier een filmpje van het 120-jarig jubileum vanGazelle