Paul de Vries (Houthoff): 'Het wordt tijd voor de eerste homoseksuele ceo'

Paul de Vries, notaris en partner bij Houthoff, vond het opvallend dat er geen enkele Nederlandse ceo openlijk queer is. Na onderzoek is hij overtuigd: ‘Bedrijven snijden zichzelf in de vingers als ze hier niets mee doen.’ Pas om te beginnen de corporate governance code aan, zegt hij.

 

Waarom doet een partner bij Houthoff onderzoek naar lhbti-diversiteit in de boardroom?

‘Het viel mij al eerder op dat ik geen enkele homoseksuele bestuursvoorzitter in Nederland kan noemen. Alleen Jan-Kees de Jager was als cfo van KPN openlijk homoseksueel. Dat is gek in een land waar inmiddels 8,2 procent van de millennials als niet-heteroseksueel identificeert. Tijd om dat te onderzoeken, dus. Dat vond ook hoogleraar Claartje Bulten. Naar aanleiding van het SER-advies over diversiteit, nam zij het initiatief voor een boek en een congres over verschillende vormen van diversiteit. Ze benaderde mij en collega Orçun Ersungur om hieraan mee te werken. Het leek ons interessant om onze expertise over het ondernemingsrecht te koppelen aan lhbti-diversiteit, en te focussen op de boardroom én de corporate governance code. Daarvoor hebben we niet alleen gekeken naar Nederland, maar ook naar het VK en de VS.’

Wie is Paul de Vries?Paul de Vries (1978) is notaris en partner bij Houthoff in Amsterdam. Hij studeerde rechten in Groningen en promoveerde daar op bedrijfsrecht.

En, doet Nederland het heel anders dan Amerika?

‘In Amerika gaan de regels die de beursautoriteit SEC bedrijven voorschrijft veel verder dan de Nederlandse. Bedrijven moeten uitleggen hoe hun diversiteitsbeleid is vormgegeven, wordt geïmplementeerd én hoe effectief dat vervolgens is. Ondernemingen worden weliswaar niet verplicht om aan allerlei verschillende vormen van diversiteit te voldoen, maar sexual orientation en gender worden wél expliciet genoemd. In Nederland staat in de code dat bedrijven een diversiteitsbeleid moeten hebben, maar vervolgens geen woord over seksuele oriëntatie of gender. Wel het meer beperkte begrip geslacht. En dat is een gemiste kans, denken wij. Juist door dit expliciet te benoemen zet je bedrijven op het goede spoor. De corporate governance code regelt immers machtsverhoudingen in grote beursgenoteerde ondernemingen. Het is geen wet, maar bedrijven moeten zich er wel aan houden, of uitleggen waarom ze ervan afwijken.’

 

‘Een homoseksuele ceo gaat er snel komen’

 

Dus Nederlandse bedrijven hebben nu helemaal geen aandacht voor lhbti-diversiteit?

‘Dat is gelukkig niet zo. Steeds meer bedrijven sluiten zich aan bij bijvoorbeeld Workplace Pride en hebben netwerken voor werknemers die zich identificeren als queer. Deze trend kwamen we ook tegen in het doorspitten van jaarverslagen van de 25 grootste beursgenoteerde bedrijven. Sterker nog: in 2016 benoemde 37,5 procent van de bedrijven aandacht voor lhbti’s, en in 2018 was dat gegroeid naar 64 procent. Dus dat is hoopvol. Maar het feit blijft wel dat maar weinig bestuurders homoseksueel zijn. Kijken we naar de selectiecriteria die deze bedrijven hanteren voor senior management, dan ging het in 2016 om 0 procent, en in 2018 steeg dat naar 8 procent. Dat is weinig, ja.’ 

 

Meer weten over hoe je diversiteit kunt toepassen in jouw bedrijf? Check dan Diversiteit op de werkvloer

 

Veel bedrijven zullen zeggen: eerst dat vrouwenquotum, nu dit. Is het echt nodig om op zoek te gaan naar ‘roze’ bestuurders?

‘Bedrijven die zo redeneren, snijden zichzelf in de vingers. Uit onderzoeken blijkt dat bedrijven beter presteren als ze een open cultuur hebben waar dus ook homoseksuele werknemers zich thuis voelen.

 

‘Heb je weleens gehoord van de pink dollar?’

 

En een divers samengestelde board leidt tot betere besluitvorming. Dat is immers ook de reden van het vrouwenquotum. En als bedrijven nu nog niet overtuigd zijn: weleens gehoord van de pink dollar? De lhbti-markt is een kapitaalkrachtige groep, die een interessante consumentenmarkt vormt. We zagen ook in ons onderzoek dat als je die rol niet oppakt als bedrijf, je het aan de stok kan krijgen met je aandeelhouders. De grootste Amerikaanse pensioenfondsen hebben al aangegeven dat ze willen dat bedrijven hier aandacht aan besteden, net als sinds kort het Nederlandse APG.’

 

Verwacht u dat er snel een openlijk homoseksuele of lesbische ceo aantreedt bij een Nederlands bedrijf?

‘Het zou in ieder geval heel goed zijn voor de emancipatie van queer werknemers, van wie volgens het SCP een kwart niet uit de kast durft te komen op het werk. In Amerika was Tim Cook van Apple in 2014 de eerste openlijk homoseksuele ceo van de Fortune 500. En Beth Ford van Land O’Lakes in 2018 de eerste lesbische ceo. Waarom het zo lang duurt in Nederland, is lastig te zeggen. Je niet 100 procent comfortabel voelen zet je misschien op achterstand. Of misschien om dezelfde reden dat vrouwen lastiger doorstromen. Uit onderzoeken blijkt dat de gemiddelde witte heteroseksuele mannelijke board member doorgaans toch zoekt naar collega’s die vooral op zichzelf lijken. Maar het gaat binnenkort gebeuren want het momentum is er, daar ben ik van overtuigd.’