11 FEB, 2019 • Achtergrond

Provinciale verkiezingen: 4 redenen om voortaan altijd te stemmen

Nog even en we gaan weer het stemhokje in. Op 20 maart, tijdens de Provinciale Verkiezingen, kiezen we onze vertegenwoordigers in de provincie. Daarom de belangrijkste vragen over de Provinciale Staten op een rij.

#1

Wat de Provinciale Statendoen voor ondernemers

De Provinciale Staten – oftewel: de volksvertegenwoordiging binnen de provincie – bepalen in grote lijnen de plannen van de provincie. Ze leggen provinciale wegen aan, zijn verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud. Zij bekijken waar de spoorweg- en scheepvaartverbindingen komen, maar ook waar je als bedrijf mag bouwen en waar de woongebieden zijn. Als baas van de provincie spelen de Provinciale Staten dus een grote rol als het gaat om bereikbaarheid van de regio en de ruimtelijke ordening. Ze zorgen voor schoon drinkwater uit de kraan. Ze kunnen een zwemverbod opleggen als het water niet aan de gestelde kwaliteitseisen voldoet. Provinciale Staten grijpen in op thema’s als energietransitie, topsectorenbeleid en digitalisering. Bovendien zijn provincies belangrijke klanten voor ondernemers. Jaarlijks kopen ze voor honderden miljoen producten en diensten in bij (regionale) bedrijven.

Ben je benieuwd waar ondernemers zich in jouw regio sterk voor maken? Kijk op de site van de regionale ondernemingsverenigingen van VNO-NCW

Ja, wat doet de Provincie eigenlijk? Nou dit dus:

#2

Wie de leden van de Provinciale Staten kiest

Simpel: jij. Eens in de vier jaar – en dit jaar dus op 20 maart – kiezen alle inwoners uit de provincie rechtstreeks de leden van de Provinciale Staten. Die vertegenwoordigen verschillende politieke partijen. Hoe meer inwoners een provincie telt, des te meer Statenleden. Zo zijn in Noord-Brabant, Noord-Holland en Zuid-Holland maximaal 55 zetels te verdelen. Dat zijn provincies met meer dan 200.000 inwoners. In provincies met minder dan 200.000 burgers, zoals Flevoland en Zeeland, bestaat de Provinciale Staten uit 39 zetels.

In het bestuursorgaan zitten ook de Commissaris van de Koning en de Gedeputeerde Staten. Die voeren samen de plannen van de Provinciale Staten uit. De gekozen leden van de Provinciale Staten kiezen de Gedeputeerde Staten. De laatsten vormen met de Commissaris van de Koning als het ware de regering van de provincie. Vergelijk het maar met een college van burgemeester en wethouders. Overigens noemt Limburg haar Provinciale Staten het Limburgs Parlement. Dit is om bij de Limburgse burgers, organisaties en bedrijven duidelijker te maken wat de taak is van de Provinciale Staten.

Lees ook de column van Alfred Welink (VNO-NCW Noord) ‘Stem: de Provinciale verkiezingen zijn belangrijk voor jóu

#3

Maar de gemeente doet toch ook al veel?

Tuurlijk, maar veel provincies kijken ook mee naar de begroting van gemeentes. Besteden ze het geld wel op een goede manier? Provincies zorgen verder voor de lijm, voor samenhang in de regio. Zonder hen zouden steden en landelijke gebieden als los zand aan elkaar hangen. Lokale overheden krijgen door de Provinciale Staten een por: kijk even verder dan de eigen gemeentegrenzen. De provincie bekijkt de visies en plannen van verschillende dorpen en steden. Waar versterken deze elkaar, en waar juist niet? Wat zijn de gevolgen van lokaal beleid in gemeente A voor ondernemers in gemeente B? De Provinciale Staten zijn de regisseur van de regio. Samen met gemeenten zijn ze verantwoordelijkheid voor een veerkrachtige regionale economie en een aantrekkelijk ondernemingsklimaat.

Overigens heeft het Rijk besloten meer middelen vrij te maken voor provincies en gemeenten. Deze middelen moeten worden gebruikt om de nodige investeringen in onder meer de hierboven genoemde transities los te krijgen, en het verdienvermogen van Nederland te versterken.

#4

Heel belangrijk: wist je dat de Provinciale Staten de leden van de Eerste Kamer kiezen?

Jazeker, een zeer gewichtige taak dus. De 75 leden van de Eerste Kamer worden gekozen door de leden van de twaalf Provinciale Staten. Met een zeer krappe meerderheid van het kabinet-Rutte III in de Tweede Kamer, zijn de Provinciale Statenverkiezingen voor de regering dus een superbelangrijk moment. Het gaat bij de Eerste Kamer om getrapte verkiezingen: de burgers kiezen de Provinciale Staten, en de leden van de Provinciale Staten kiezen op hun beurt de leden van de Eerste Kamer. Die worden elke vier jaar gekozen en wel binnen drie maanden na de Provinciale Statenverkiezing. De verkiezing van de Eerste Kamer gebeurt op 27 mei 2019.

Er is zelfs een filmpje over: zo wordt de Eerste Kamer gekozen

Ook Waterschapsverkiezingen op 20 maartOp 20 maart vinden ook de Waterschapsverkiezingen plaats. Waarom op dezelfde datum? Nou, tot 2008 konden kiesgerechtigden tijdens de Waterschapsverkiezingen hun stembiljet thuis invullen en opsturen. Helaas deden niet veel mensen dit. Daarom is besloten om de verkiezingen voor de waterschappen voortaan op dezelfde dag te houden als de verkiezingen voor de Provinciale Staten. De regering hoopt zo dat meer mensen aan de waterschapsverkiezingen meedoen. In 2008 gingen inwoners van een waterschap voor het eerst naar het stembureau.
Overigens telt Nederland drie bestuurslagen: rijk, provincie en gemeente. Waterschappen behoren wel tot de bestuurlijke organisatie, maar is geen aparte bestuurslaag. Soms wordt ‘Europa’ als aparte, vierde bestuurslaag aangeduid.

Op de hoogte blijven van onze leukste artikelen?Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.

Handig: de wekelijkse Forum-alert

Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis updates.

eerste kamerondernemersprovinciale statenverkiezingenprovinciesverkiezingenwaterschappenwaterschapsverkiezingen