19 NOV, 2020 • Kamerdebat

VVD versus GroenLinks: nieuwe kerncentrales of no way Jose?

De VVD is om: de overheid moet geld steken in nieuwe kerncentrales. Alles om de klimaatdoelstelling te halen. Dat laatste wil GroenLinks ook, maar verder…

Mark Harbers (VVD)

‘Álles nodig omCO2-uitstoot te verminderen’

‘Het is niet dat ik alleen nieuwe kerncentrales wil, maar meer dat ik voor álle energiebronnen ben die geen CO2 uitstoten. Je moet daarbij niets uitsluiten, want anders halen we de klimaatdoelstelling voor 2050 niet. Met alleen wind- en zonne-energie redden we het niet, omdat het niet altijd waait of zonnig is. Je hebt dus een back-up nodig. Bovendien hebben we in Nederland niet genoeg ruimte voor al die wind- en zonneparken. We stoppen met de eigen gaswinning. Dat betekent dat we qua gasleveranties als back-up afhankelijk worden van landen en gebieden als Rusland en het Midden-Oosten. Dat wil ik niet.’

‘Kernenergie wordt nu door critici afgeschilderd als te duur, maar dat komt ook omdat wind- en zonne-energie gesubsidieerd worden. De overheid kan de markt financieel helpen bij het investeren in nieuwe centrales. Dat wordt nu, op basis van een VVD-motie, onderzocht door minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat. Wat heeft de markt nodig en hebben wij als overheid dat ervoor over? Niet alleen in termen van geld maar ook van zekerheid. In Duitsland gingen de kerncentrales van de ene op de andere dag dicht. Dat kan niet, want het gaat om grote investeringen gericht op de lange termijn. Je kunt dus ook denken aan een garantieregeling: een schadeloosstelling voor energiebedrijven als het beleid ten opzichte van kernenergie verandert.’

‘Met alleen wind en zon redden we het niet’

‘Ik wil geen loopje nemen met de veiligheid van kerncentrales, maar feit is dat we al 50 jaar een oerdegelijke centrale hebben in Borssele. En centrales worden steeds veiliger. Het afval blijft nog wel een probleem, maar geen probleem zonder oplossing. Het afval van Borssele – 1,5 kubieke meter per jaar – ligt de komende honderd jaar veilig in een bunker. In de tussentijd kunnen we met landen als Zweden en Finland nadenken over een definitieve oplossing voor het afval.’

Tom van der Lee (GroenLinks)

‘We kunnen beter inzetten op waterstof’

‘De markt zegt zelf niets te zien in nieuwe kerncentrales. De kosten van kernenergie stijgen eerder dan dat het goedkoper wordt, onder meer door de veiligheidseisen. Ik bedoel: Borssele is wel bestand tegen een botsing met een Fokker, maar niet met een Boeing. Bedrijven zullen daarnaast niet genoeg vertrouwen in de overheid hebben: wat nu als die later besluit om de noodzakelijke financiering voor kernenergie alsnog te schrappen? En je blijft afhankelijk van het buitenland, want uranium zul je toch moeten importeren. Ik zie meer nadelen in kernenergie. Een centrale kun je niet zomaar uitzetten, dus zul je dure kernenergie voorrang moeten geven op goedkope elektriciteit uit zon en wind; eeuwig zonde. Ook zullen we de techniek voor kernenergie moeten importeren uit China of Rusland.’

‘met kernenergie blijf je afhankelijk van het buitenland’

‘De VVD streeft naar autarkie op energiegebied, maar je kunt je volgens mij beter richten op de mogelijkheden die je als land hebt. Bij ons is dat bijvoorbeeld wind op zee. Ik zie in dat verband meer in groene waterstof als energiedrager van de toekomst. In landen in het zuiden waar veel zon is, kun je zonne-energie opwekken en die omzetten in waterstof. Die waterstof kun je naar Nederland vervoeren. Je zou zo’n systeem EU-breed kunnen opzetten. Ja, dat maakt je afhankelijk van andere landen, maar dat is altijd zo.’

‘Ik besef dat wind- en zonneparken schaarse ruimte innemen. Ook een optie als het stoken van biomassa is omstreden. Maar alles doet pijn als het om energie gaat. Dus zet in op waterstof en laat je niet afleiden door kernenergie. Want dat zorgt voor vertraging, waardoor het nóg moeilijker wordt om de doelstelling van het Klimaatakkoord in 2050 te halen.’

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen?Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.