Zo denken ondernemers over de plannen van D66

Beste Alexander, ‘Laten we werken aan een optimistisch Nederland’, schrijf je in het voorwoord van je verkiezingsprogramma. Optimistisch, dat klinkt ons bekend in de oren, zo was ook de titel van onze toekomstvisie in 2010.

De 171 pagina’s van je verkiezingsprogramma Kansen voor iedereen bieden voor elk wat wils. Voor ondernemers, maar ook voor natuurbeschermers, onderwijzers, ouderen en jongeren. Je schrijft dat je ‘geen valse beloftes’ wilt doen, maar ‘geloofwaardige politiek’ wilt bedrijven. Dan moet je bereid zijn om ook wat eieren te breken voor een omelet. We weten dat het gaat om een verkiezingsprogramma en dan mag je je ideale wereld presenteren. Jouw ideeën over de transities waar Nederland voor staat – of het nu gaat om de circulaire economie of de arbeidsmarkt –  spreken ons zeker aan. Maar je moet oppassen dat je niet elke dag zon belooft en dagelijks meer regen voor de boeren. Want een belastingverlaging van 100 euro per maand en een werkbonus van 500 euro per jaar voor werkenden en tegelijk extra geld uittrekken voor innovatie, digitale economie, kinderopvang, vergroening en nog veel meer klinkt mooi. Maar hoe denkt D66 dit te gaan betalen?

Desalniettemin heeft D66 zeker ideeën voor ondernemend Nederland en er zijn veel aanknopingspunten voor constructieve gesprekken. Veel succes tijdens de verkiezingen!

Drie goede plannen van D66…

Circulaire economie stimuleren

Het is prettig om te merken dat D66 ook ziet dat er een aantal structurele veranderingen doorgevoerd moet worden, bijvoorbeeld als het gaat om de circulaire economie. ‘Nederland heeft kans koploper te zijn met onze kennis en ons bedrijfsleven’, lezen we in het verkiezingsprogramma. En dat veel goedwillende ondernemers niet goed weten waar ze moeten beginnen, heeft D66 goed gezien. Kennisoverdracht en voorlichting zijn dan inderdaad heel belangrijk. Net zoals de door D66 bepleitte investeringen en de belastingvoordelen voor ondernemers die het goede voorbeeld geven. Ten slotte is de wortel vaak beter dan de stok. Dat D66 de overheid een sterkere rol geven als launching customer is een antwoord op veel praktische problemen bij het invoeren van innovaties in het algemeen.

Lees ook dit artikel eens: Waarom duurzaamheid wel echte business moet zijn

Arbeidsmarkt hervormen

De kijk op de arbeidsmarkt moet aangepast worden aan de huidige tijd. Dat het gat tussen de lonen en de loonkosten veel te hoog is, zorgt er inderdaad voor dat arbeid onnodig duur is. ‘De huidige tijd vraagt om een ontslagrecht met kortere en minder dure procedures. Vast is te vast en riskant voor werkgevers’, dat heeft D66 goed gezien. Om het verkiezingsprogramma nog maar eens te citeren: ‘Naast het ontslagrecht zijn de grote financiële risico’s bij ziekte en arbeidsongeschiktheid, de hoge loonkosten en de vaak nog rigide cao’s redenen om af te zien van het aanbieden van een vast contract.’ Honderd jaar arbeidsrecht heeft een woud van regels en bepalingen opgeleverd, die niet altijd productief zijn, soms zelfs contraproductief om snel te reageren op arbeidsmarktverandering.

Lees ook eens: Het drama van de verstarde vakbond

‘Vast is te vast en riskant’, dat heeft D66 wel goed gezien

Meer geld voor innovatie

D66 doet een voorstel om het innovatiebudget te verhogen. Daarvoor wordt ook gepleit in de NL Next Level-visie van VNO-NCW. ‘Ook bij het stimuleren van publiek-private samenwerking, het binnen brengen van Europees geld en het versterken van clusters van bedrijven, onderwijs en overheid, blijven overheidsinvesteringen nodig’, zegt D66 terecht. Het is fijn dat de partij daarbij ook aandacht heeft voor ruimere mogelijkheden om te experimenteren en dat ze barrières in regelgeving en bestemmingsplannen wil opheffen om die ruimte ten volle te kunnen benutten. Daar hoort natuurlijk ook de aandacht bij voor het vestigingsklimaat en het aantrekken van kennismigranten.

Lees ook dit interview met Amandus Lundqvist eens.

…en drie ideeën waarover D66 beter nog even kan nadenken

Wie gaat dit betalen?

D66 wil gezonde overheidsfinanciën in stand houden, meldt het verkiezingsprogramma. Maar hoe is niet helemaal duidelijk. Wie werkt gaat minder belasting betalen, beloofde Pechtold onlangs. Dan heeft hij het over 100 euro per maand en 500 euro werkbonus per jaar. Houdt dat in dat wie niet werkt, meer gaat betalen? Misschien wat flauw gesteld, maar het brengt ons bij de hamvraag: hoe gaat D66 alles betalen? D66 wil belastingen verlagen en extra geld uittrekken voor digitale economie, kinderopvang, vergroening en nog veel meer. Moet dat allemaal komen uit de reorganisatie van de overheid en de fiscale vergroening? Of gaat de consument ervoor betalen? D66 schrijft wel over vergroening: ‘En vaak betalen ze daar ook extra voor’. Alleen de consument is met de mond groener dan met de portemonnee. Dan kan de Nederlandse ondernemer nog zo groen willen zijn, hij moet het niet gaan afleggen tegen zijn vuile buitenlandse concurrent.

Alleen maar vaste contracten

Ook de uitkomst van de door D66 voorgestelde hervorming van de arbeidsmarkt klinkt niet zo logisch. Vast minder vast, flex minder flex, daar kan het bedrijfsleven wel inkomen. Maar ‘tijdelijke contracten verdwijnen’ en ‘D66 wil toe naar één contract, het contract voor onbepaalde tijd’? Is hierover gepraat met bedrijven, hoe zij dat voor zich zien? Het is jammer dat D66 niet iets meer loslaat over hoe jullie de voordelen van vast met die van flex willen combineren in één model. Wegen de verplichtingen die de partij voorstelt bij van-werk-naar-werktrajecten ook echt op tegen een soepeler ontslagrecht?

Lees ook dit artikel eens: Er ligt teveel op het bordje van werkgevers.

Wil D66 Topsectoren nou afbouwen of versterken?

Tegenstrijdig beleid

Wat ook opvalt: voor een programma dat zoveel wil van het bedrijfsleven, komt het bedrijfsleven er karig vanaf als gesprekspartner in het verkiezingsprogramma. Bedrijven gaan wel heel veel doen in de D66-visie, maar weten ze dat wel? D66 wil dat loonontwikkeling minder afhankelijk wordt van anciënniteit en meer van ervaring en kennis. Goed plan, maar mogen wij er even aan herinneren dat D66 afgelopen jaar wel het minimumjeugdloon mede heeft afgeschaft dat juist was bedacht om recht te doen aan gebrek aan ervaring. En iets anders ongerijmds is dat D66 de Topsectoren ernstig wil hervormen, maar tegelijk wil investeren in de samenwerking tussen bedrijfsleven, wetenschap en onderwijs. Het één sluit het ander misschien niet uit, maar een beetje tegenstrijdig klinkt het wel.

Leestip: Kunnen we de fabeltjes over topsectoren eens achter ons laten?