De buitenlandse post: Rusland

Ambassades zijn de steun en toeverlaat van Nederlandse ondernemers in het buitenland. In deze serie portretteren we er enkele. Dit keer is het woord aan Nora Dessing, hoofd van de economische afdeling van de Nederlandse ambassade in Rusland.

 

Hoe ziet het leven van Nederlandse diplomaten in Rusland er momenteel uit?

‘Ons werk is compleet veranderd door de oorlog in Oekraïne. Na covid kon er net weer wat meer, er stonden allerlei regiobezoeken op stapel en voor het eerst sinds lange tijd een handelsmissie met Nederland. Dat is allemaal tot stilstand gekomen. Alle collega’s zijn momenteel nog aanwezig op de Nederlandse ambassade in Moskou en het consulaat-generaal in Sint-Petersburg, maar onduidelijk is of en hoelang dat zo blijft. De ontwikkelingen blijven zich opstapelen, er is nog lang geen status quo bereikt.

Mijn team houdt zich op dit moment vooral bezig met informatieverstrekking aan Nederlandse bedrijven die zakendoen in Rusland. Zij lopen tegen allerlei praktische problemen aan, onder meer doordat logistieke ketens zijn verstoord en een aantal grote Russische banken is afgesloten van het wereldwijde betalingssysteem Swift. Om hun vragen te beantwoorden, organiseren we webinars. Onlangs bijvoorbeeld over de Russische tegenmaatregelen en over cashflowmanagement.’

 

Wat zijn de gevolgen voor de Russische economie?

‘Analisten verwachten een enorme inflatie en krimp. In het verleden heeft Rusland echter bewezen een groot incasseringsvermogen te hebben. Bovendien zijn er niet-westerse alternatieve handelspartners, zoals China en India. Daarnaast probeert het land met tegenmaatregelen het effect van de westerse sancties te beperken. Zo verbiedt het tot eind van dit jaar de export van ruim 200 producten. Ook zijn er verplichtingen om te betalen in roebels, die het financiële systeem gaande moeten houden. Tegelijk zijn er maatregelen die het zakendoen juist makkelijker maken, zoals versoepeling van bepaalde exportregels. Veel internationale bedrijven hebben Rusland verlaten, en op deze manier hoopt men hen weer terug te halen.’

 

Waar ligt de economische focus normaal gesproken?

‘Sinds de inval op de Krim in 2014 is het beleid gericht op zelfvoorzienendheid en onafhankelijk worden van het Westen. Rusland is daarin voor een groot gedeelte geslaagd, maar er blijven zwakke plekken. Denk bijvoorbeeld aan technologische innovaties voor de medische en agrarische sector. Dat zijn terreinen waarop het Nederlandse bedrijfsleven sterk is, maar die nu onder de sancties vallen.

Zakendoen is hier van oudsher moeilijk – de koers van de roebel is volatiel, de wetgeving protectionistisch – maar de grootte van de markt maakt het toch aantrekkelijk. In de huidige situatie staken of verminderen veel internationale bedrijven hun activiteiten of sluiten geen nieuwe contracten meer af. Wij verwachten dat alle Nederlandse bedrijven zich aan de EU-sancties houden. Stoppen of doorgaan is uiteindelijk wel een eigen afweging. Bedrijven hebben ook belangen en verantwoordelijkheden en dat kan een lastige spagaat opleveren.’

 

Uw advies voor Nederlandse bedrijven die actief zijn in Rusland?

‘De ambassade voorziet in companychecks, waarbij wij organisatiestructuren van Russische bedrijven doorlichten. Het kan verstandig zijn om ook bestaande handelspartners hieraan te onderwerpen. De sancties richten zich namelijk niet alleen op producten en diensten, maar ook op personen.

Bedrijven die financieel getroffen zijn door de handelsbeperkingen, kunnen terecht bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Via de SIB-regeling (Support International Business) krijgen zij ondersteuning bij het vinden van nieuwe markten. En voor vragen over de sancties en de huidige mogelijkheden om zaken te doen in Rusland is er de sanctiedesk van de RVO.

Tot slot: houd bij het plannen van (zakelijke) reizen rekening met het reisadvies. (Zaken)reizen naar Rusland wordt afgeraden tenzij het strikt noodzakelijk is.’

 

 

Wilt u op de hoogte blijven van de economische situatie in Rusland? Meld u dan aan voor de nieuwsbrief van het economisch cluster van de Nederlandse ambassade. Dat kan door een mail te sturen aan mos-economics@minbuza.nl. In deze nieuwsbrief worden ook de webinars aangekondigd.