Nu doorpakken met delen zorgdata

Het delen van zorgdata is een gevoelig thema in Nederland, zowel bij burgers als politici. Maar als jij in de ambulance of in een ziekenhuisbed ligt, doe je waarschijnlijk minder moeilijk over het delen van je medische gegevens. Het zou zonde zijn om dan pas van gedachten te veranderen. Want hier geldt letterlijk: voorkomen is beter dan genezen.  

Nieuwe kans 
Toch zitten we nog altijd met de erfenis van 2011. In dat jaar sneuvelde het elektronisch patiëntendossier in de Eerste Kamer. Er ligt gelukkig inmiddels Europese regelgeving die meer ruimte biedt: de European Health Data Space (EHDS). De EU legt hiermee een bepaalde standaard op aan de lidstaten voor het uitwisselen van zorgdata. De Nederlandse politiek werkt nu aan een ‘vertaling’ van die EHDS. Hopelijk zonder nieuwe ‘nationale koppen’ met extra regels toe te voegen.  

Innovatie gaat verloren
Want digitalisering in de zorg heeft juist alle ruimte nodig. Innovatieve bedrijven gaan nu niet aan de slag met medische data van personen. Dat raakt uiteindelijk de gezondheid van mensen: innovaties komen niet op de markt. In elk geval niet de Nederlandse markt. Het kan er zelfs toe leiden dat bedrijven naar het buitenland vertrekken, waar minder strenge regels gelden.  

Zelf bloeddruk meten
En dat terwijl het delen van data juist zoveel kan opleveren. Zoals het voorkomen dat mensen medicijnen krijgen waarvoor ze allergisch zijn, met alle gevolgen van dien. In de zorg gaat nu veel menskracht verloren aan het steeds opnieuw verzamelen en invoeren van de medische gegevens van patiënten. Daarnaast kunnen mensen zelf meer grip krijgen op hun data en daarmee hun gezondheid. Denk aan de mogelijkheid in de toekomst om bij de drogist je bloeddruk of je cholesterol te meten, en die gegevens vervolgens toe te voegen aan je zorgdossier. Dat is een uitkomst voor regio’s waar de huisarts niet om de hoek zit, en vermindert ook de druk op huisartsen.  

Goed toezicht nodig
Natuurlijk moet er goed toezicht zijn op het gebruik van medische data. Daarvoor kunnen we kijken naar andere landen, want die lopen op ons voor met het delen van medische data. Finland laat bijvoorbeeld zien dat het goed te reguleren is, met een stevige rol van de overheid en ruimte voor marktpartijen om te innoveren. Zoiets moeten we in Nederland ook willen, want dat is goed voor de zorg én voor onze economie.   

 

Koen de Hek
Strategisch beleidsadviseur zorg en sport