‘Duitse commando’s willen per se een voertuig van ons’

Defenture, maker van militaire terreinauto’s, houdt financieel zijn eigen broek op sinds de oprichting in 2013. Banken en pensioenfondsen hielden zich verre van alles wat riekt naar oorlog. Dat verandert nu snel. Oprichter Gerard Rond: ‘De lokale bank belde vanochtend: ze mogen weer kijken naar de defensie-industrie.’

‘Het blijft gewoon een auto, hè’, zegt Gerard Rond lachend in de assemblagehal in Tiel. Nou, er zijn toch wel wat verschillen. Gepantserde deuren, meesturende achterwielen voor grote wendbaarheid, sterke vering om over rotsachtig terrein te rijden, een chassis dat niet doorbuigt als je het onder een helikopter hangt.

En dan de kleur. Het is kaki wat de klok slaat. Monteurs lopen tussen de werkstations waar de GFR (Groundforce, het meest verkochte van de drie Defenture-voertuigen) in elkaar wordt gezet. Geen robot te bekennen. ‘De ene klant wil een antenne hier, de ander een kastje daar’ zegt Rond, oprichter van Defenture. ‘En allemaal kleine aantallen, zeg honderd stuks. Dat valt niet rendabel te robotiseren.’ Honderden voertuigen maakte het bedrijf uit Tiel sinds 2013. Er werken circa veertig monteurs, en 120 mensen houden zich bezig met ontwikkeling, testen en de gigantische papierwinkel rond orders.

Rond, voormalig professioneel motorcrosser (hij was onder meer Nederlands kampioen en reed de woestijnralley Dakar), ontwikkelt met zijn team wagens tot 10 ton om off road te rijden. ‘Geen betere manier om bermbommen te ontwijken, zegt hij. Het eerste ontwerp, de Scorpion (een quad), ging in 2018 mee op Nederlandse vredesmissie in Mali. Onder meer Polen, Litouwen, Oostenrijk, Zwitserland en Duitsland hebben voertuigen gekocht.

‘Zand, water, steile hellingen, rotsen: alles wat je op missie tegenkomt, heb ik op mijn testterrein’

Toch gunde Nederland tot twee keer toe een grote order aan Duitse makers, in 2018 en in 2023. ‘Dat is natuurlijk niet leuk’, zegt Rond diplomatiek. ‘Mogelijk vonden ze ons te klein.’ Hij wil er verder niets over kwijt. ‘Maar dat Duitse commando’s dan weer per se met ons een voertuig willen ontwikkelen, dat is voor ons de kick. Wij kunnen elke auto binnen twee jaar from scratch ontwikkelen, testen en goedgekeurd krijgen.’ Rond test de auto’s zelf, op een eigen testparcours. ‘Alles wat je op missie tegenkomt, heb ik daar: zand, water, steile hellingen, rotsen.’ Chauffeurs van kopende landen krijgen er ook rij-instructie. Bij een grote fabrikant duurt het ontwikkelen en testen volgens Rond geen twee jaar maar twee, drie keer zo lang, onder meer door de wachttijd voor testterreinen.

Financiering is moeilijk in de defensiewereld. Rond: ‘Banken dachten tot voor kort: oorlog? Daar willen we niks mee te maken hebben. Met de aandeelhouders moesten we alles zelf voorfinancieren. Dat gaat om vele miljoenen.’ En die komen pas jaren later terug, want het ontwikkel- en testproces duurt járen. ‘Testen is een must, dat snap ik’, aldus Rond. ‘Het gaat om veiligheid. Je wilt militairen van A naar A brengen, dus naar hun missie én weer naar huis. Maar al die ontwikkeltijd komt er geen geld binnen.’

Nu verandert alles, zo lijkt het. Europa wil 800 miljard euro extra aan defensie uitgeven. ‘Met de oorlog in Oekraïne en Trump aan het roer is Europa wakker geworden’, zegt Rond. ‘We merken dat bestellingen sneller definitief worden.’

Het zou geweldig zijn als het de Nederlandse overheid zijn bijdrage in eigen land besteedt, vindt Rond. ‘Dan vloeit een groot deel weer terug in de schatkist, door salarissen, door btw.’ Stel je voor, mijmert hij, dat de staat garandeert dat ze er driehonderd afnemen. ‘Diverse industriegroepen, ik kan nu geen namen noemen, zouden graag met ons samenwerken. Zij kunnen de standaardvoertuigen maken in grote aantallen. In Tiel ontwikkelen we dan de prototypes en maken de kleinere bestellingen, de specials.

Ja, the times they are changing. Glunderend: ‘Vanochtend belde ineens de lokale bank. ‘Ze mogen weer kijken naar de defensie-industrie.’