Gerard Schouw (VIG): ‘Medicijnen moeten sneller beschikbaar zijn’

De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) vindt dat het in Nederland veel te lang duurt voordat nieuwe medicijnen beschikbaar zijn voor patiënten. Dat mag niet langer dan 100 dagen duren als het aan directeur Gerard Schouw ligt. Hij waarschuwt de politiek: ‘Het gaat echt om het redden van levens.’

 

Het is toch goed dat medicijnen niet zomaar op de markt komen?

‘Zeker, het testen is belangrijk en moet goed gebeuren. Maar na het groene licht van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) duurt het in Nederland soms wel 1.000 dagen – dat is dus meer dan 3 jaar – voordat patiënten het middel kunnen gebruiken en vergoed krijgen via de basisverzekering. Het gaat hier vaak over levensreddende medicijnen, tegen bepaalde kankers. In Duitsland is de wachttijd meestal maar 30 dagen.’

 

Nederland staat Europees op de 4de plaats. Overdrijft u niet een beetje?

‘We kachelen achteruit op die lijst. Vier jaar geleden was de gemiddelde wachttijd nog 300 dagen, nu al 500. Straks wachten mensen standaard een jaar of 3. Achter al die cijfers zitten patiënten die geholpen kunnen worden. Daarom vragen we daar aandacht voor in de politiek. Kamerleden zijn zo geschrokken van die lange wachttijden dat er nu moties worden ingediend om er iets aan te doen.’

 

U wilt dat Duitse korte, strakke overleg. Maar ónze kracht is toch polderen?

‘Ik ben niet tegen overleg, maar het systeem hier is een labyrint met allemaal donkere kamers. Echt treurig. Steeds weer komt er een commissie bij die zich over nieuwe medicijnen moet buigen. In Duitsland maken ze keiharde afspraken om eindeloos palaveren te voorkomen. En ze halen dupliceringen uit het systeem. Bij ons kijkt bijvoorbeeld eerst een commissie van dokters ernaar en vervolgens doen de verzekeraars hetzelfde. Dat kan gestroomlijnder.’

 

‘Achter al die cijfers zitten patiënten die hulp nodig hebben’

  

Niemand misgunt zieke mensen hun medicijnen. Maar bent u niet bang voor de kritiek dat u er zelf financieel garen bij spint?

‘We ontwikkelen natuurlijk geen medicijnen om op de plank te leggen. Nogmaals, het gaat om goedgekeurde medicijnen die mensen beter kunnen maken. In Duitsland is er dat politieke besef, maar hier niet voldoende. Trouwens, hoe eerder medicijnen op de markt zijn, hoe sneller ze betaalbaarder worden. De overheid zegt dat het huidige systeem geld bespaart, omdat er sterk wordt onderhandeld over prijsafspraken. Nou, dat gebeurt in Duitsland ook en toch lukt het ze om binnen de 30 dagen te blijven én geld te besparen.’

  

Dit probleem is niet nieuw. Waarom gaat er nu wel iets veranderen?

‘We willen nu snel een deal met het nieuwe kabinet. Belangrijk is dat er een regisseur komt, een probleemeigenaar. Dat kan de nieuwe minister zijn die dan bijhoudt of iedereen zich aan de afspraken houdt om die 100 dagen te halen. Het huidige systeem is verouderd. Vroeger kwamen er medicijnen op de markt voor grote groepen mensen, de nieuwe medicijnen zijn voor kleinere groepen en soms zelfs voor individuen. Die nieuwe stroom geneesmiddelen moet je snel beschikbaar hebben voor mensen die het écht nodig hebben.’

 

De campagne #terugnaar100De VIG is in september van dit jaar met de campagne #terugnaar100 begonnen. Ze wil daarmee bereiken dat in Nederland uiterlijk honderd dagen na de EMA-registratie van een nieuw medicijn, deze wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Vanaf dat moment kunnen artsen het geneesmiddel namelijk opnemen in hun behandelrichtlijnen. Volgens het VIG is een belangrijk knelpunt dat er vaak slepende prijsonderhandelingen zijn tussen de overheid en de betreffende farmaceut. Soms worden medicijnen meer dan twee jaar in een zogeheten sluis ‘geparkeerd’ voor prijsonderhandelingen. De VIG wil in 2021 en 2022 om de tafel met de belangrijkste spelers in dit proces: Zorginstituut Nederland, ministerie van VWS, verzekeraars, artsen en patiëntenorganisaties.