In het arme zuiden van Italië ruikt de maffia nieuwe kansen

Met goedkope leningen vreet de maffia zich opnieuw naar binnen in het Italiaanse bedrijfsleven. Dankzij wanhoop, geldgebrek en de coronacrisis.

Een groep maffiosi werd vorige week op de Italiaans-Sloveense grens betrapt met een half miljoen euro. Ze maakten deel uit van de ‘Ndrangheta, de Calabrese maffia, en op weg naar Zuid-Italië om zaken te doen met ondernemers, bleek uit afgeluisterde gesprekken van de Italiaanse inlichtingendienst. Het voorval is een van de vele incidenten waar de Italiaanse politie de afgelopen weken de handen vol aan heeft. ‘Maffiaorganisaties spelen in op de coronacrisis en zijn al lang bezig met het analyseren van hun winstmogelijkheden’, zegt Franco Gabrielli, politiechef en directeur-generaal openbare veiligheid.

de maffia jaagt altijd op bedrijven die in financiële moeilijkheden verkeren

De maffia jaagt altijd op bedrijven die in financiële moeilijkheden verkeren. Ze bieden wanhopige ondernemers eerst goedkope leningen aan en brengen later woekerrentes in rekening. Als een ondernemer er niet in slaagt om terug te betalen, nemen de maffiosi de leiding over. De clans zijn er niet alleen op uit om winst te maken. Door te investeren kunnen ze hun (drugs)geld witwassen.

Nieuwe kansen voor de maffia

Door de coronacrisis zijn sinds 12 maart bijna alle bedrijven en fabrieken in Italië dicht. Veel ondernemers hebben hard geld nodig en weten niet hoe ze verder moeten. De Zuid-Italiaanse industrieorganisatie Svimez schat de kosten van de lockdown op 47 miljard euro per maand (3,1 procent van het Italiaanse bbp), waarvan 37 miljard in het noorden en 10 in het zuiden.

Volgens de inlichtingendiensten en anti-maffia organisaties proberen de maffiafamilies vooral hun greep op Zuid-Italië te verstevigen. De afgelopen jaren zijn veel grote bazen opgepakt en nam de macht van de maffia in Italië af. Nu zien de clans weer nieuwe kansen om ondernemers in hun macht te krijgen. De driegrote maffiaclans in Italië – de Calabrese ‘Ndrangheta, de Camorra uit Napels en de Siciliaanse Cosa nostra – wortelen allemaal in het zuiden. Bedrijven betalen hier nog steeds beschermingsgeld aan de maffia; op Sicilië geldt dat voor 85 procent van de ondernemers.

‘Als de staat nu niet snel ingrijpt, neemt de maffia het over’

In Zuid-Italië is meer armoede dan in andere regio’s en naar verhouding werken veel mensen zonder arbeidscontract. Van de naar schatting 15 procent zwartwerkers woont het gros in deze regio. Zij werken veelal in de landbouw, horeca, bouwbedrijven, onroerend goed, transport en schoonmaakdiensten.

Voor wie Italiaans verstaat: een filmpje over COVID-19 en de maffia

De Italiaanse overheid betaalt de salarissen van werknemers voor 70 tot 80 procent door. Maar dat geldt uiteraard niet voor de zwartwerkers. Ook in dit geval speelt de maffia de filantroop. Verhalen doen de ronde over maffiosi die in Napels voedselpakketten rondbrengen. Door leningen aan te bieden en voedselsteun te geven, wil de maffia vertrouwen winnen en mensen afhankelijk maken. ‘Winkels, cafés en restaurants zijn al een maand dicht’, zegt anti-maffiaonderzoeker Nicola Gratteri. ‘Miljoenen mensen verdienen nu niets. Als de staat niet snel ingrijpt, neemt de maffia het over.’

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen?Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.