22 JUN, 2023 • Langs de meetlat
Kim van Sparrentak (GL): 'Regels kunnen aanzetten tot innovatie'
GroenLinks-europarlementariër Kim van Sparrentak wilde als kind al de wereld verbeteren. In Brussel richt ze zich onder meer op digitalisering, AI en de circulaire economie. ‘Niet alles moet vermarkt worden.’
Als europarlementariër heeft Kim van Sparrentak (GroenLinks) regelmatig contact met vertegenwoordigers van het ‘grote’ bedrijfsleven. Hun boodschap is vaak: niet nóg meer regels want die staan innovatie in de weg. Dat vindt ze jammer. ‘Want ik denk dat regels, bijvoorbeeld op het gebied van klimaat, juist kunnen aanzetten tot innovatie.’ Een voorbeeld is voor haar de Rotterdamse modeontwerper Joline Jolink. ‘Ik draag en volg haar omdat ze inspirerend is. Zij maakt geen mode uit winstbejag en probeert zo duurzaam mogelijk te produceren. Dus met natuurlijke stoffen uit de omgeving. En tijdloos, van goede kwaliteit en comfortabel, zodat je langer met een kledingstuk kunt doen.’
Wie is Kim van Sparrentak?Na een bachelor politicologie in Amsterdam en een master milieumanagement in Wageningen begon Kim van Sparrentak (33) in 2015 als onderzoeker bij het Centre for Sustainable Cities in Nieuw-Zeeland. In 2016 ging zij voor Milieudefensie werken, en het jaar daarop voor WISE (World Information Service on Energy). Ze was duovoorzitter van de Federatie van Jonge Europese Groenen voordat ze in 2019 europarlementariër werd voor GroenLinks.
Ze heeft meer met ondernemerschap, want haar vader had een kantoorvakhandel die teruggaat tot haar overgrootvader. ‘Hij reed rond op een bakfiets en repareerde schrijfmachines.’ Ze hielp zelf regelmatig mee in de winkel, bijvoorbeeld prijsjes plakken en inpakken in de drukke decemberweek. ‘Ik weet wat ondernemen is: hard werken, zes dagen per week en dan op zondag de administratie.’ Haar ouders raadden het af om hen op te volgen in de winkel. Dat kwam goed uit, want Van Sparrentak wilde iets anders: de wereld verbeteren. ‘Dat zat er al vroeg in: goed voor de natuur en dieren zorgen, en de wereld een beetje eerlijker maken.’
Ze ging politicologie studeren en kon boos worden als mensen dan veronderstelden dat ze de politiek in wilde. ‘Dat waren in mijn ogen toen saaie oude typetjes in een mantelpak. Pas later zag ik positieve voorbeelden: jonge vrouwen die zichzelf zijn en niet proberen om mannelijke politici te imiteren.’ Aanvankelijk diende ze de wereld als activist. Omdat ze weinig jongeren in de politiek zag (en weinig van kleur of queer), moedigde ze anderen aan om die stap te zetten. Waarom dan zelf niet, kreeg ze als wedervraag. ‘Voor jongeren is het klimaat de toekomst. Ik merk in gesprekken met ouderen dat dat voor hen niet geldt. Omdat zij zelf die tijd niet mee zullen maken, maken zij zich minder druk over dat soort zaken. En jongeren zijn ondervertegenwoordigd in het Europees Parlement. Bij de laatste verkiezingen waren 21 van de 750 europarlementariërs jonger dan 30.’
Waarom Brussel en niet Den Haag?
‘Voor de echt grote kwesties als het klimaat moet je in Brussel zijn, daar gebeurt het. Ik vind het mooi om samen met mensen uit allerlei landen voor hetzelfde te strijden. En te zorgen dat het voor iedereen werkt. Wij zijn in Nederland druk bezig met groene banen, terwijl Polen nog kolenmijnen heeft.’
Ze houdt zich onder meer bezig met digitalisering, kunstmatige intelligentie en de circulaire economie. Op gebied van AI neemt ze het op tegen de Big Tech. Ze wil transparantie, algoritmen zonder bias, veilige systemen en datacentra die geen water slurpen. Als de grote techbedrijven daar niet aan willen en vertrekken uit Europa, ziet Van Sparrentak alleen maar kansen voor jonge Europese bedrijven die wel aan die voorwaarden willen voldoen.
Wat wilt u bereiken in het parlement?
‘Ik heb al bereikt dat in de richtlijn voor productveiligheid gender is opgenomen als factor. Neem bijvoorbeeld de autogordel: die is gemaakt op mannen, niet op vrouwen. En op gebied van AI, waarvoor ik rapporteur – onderhandelaar – ben namens de Europese Groene Fractie, heb ik mensenrechten meer centraal kunnen stellen. Naar aanleiding van de toeslagenaffaire in Nederland weet ik tot welke rampen algoritmen kunnen leiden.’
En voor het bedrijfsleven?
‘Ik wil dat de grote techbedrijven dimmen, zodat kleine bedrijven met duurzame systemen een kans krijgen. Ook in andere sectoren zet ik me in voor kleine bedrijven die moeten opboksen tegen het monopolie van de Amazons en de Airbnb’s. De marktwerking schiet soms door. Bijvoorbeeld bij aanbestedingen. Alles moet maar worden aanbesteed, zelfs de jeugdzorg. De aanbieder met de laagste prijs wint, want daar moeten opdrachtgevers rekening mee houden. Want anders zou sprake kunnen zijn van corruptie. Dat gaat ten koste van de kwaliteit.’
Geeft zichzelf een: 7,5
‘Ik strijd tegen de grote Amerikaanse bedrijven, dat is goed voor de Europese industrie.’
AI: kans of bedreiging?
‘Kans, mits goed gereguleerd. AI zorgt voor verduurzaming door het productieproces efficiënter te maken.’
Burger of bedrijf?
‘Burger. Ook voor bedrijven moet de burger centraal staan. En de klant is koning.’
Over deze serieWat hebben Kamerleden en europarlementariërs met het bedrijfsleven? Beschikken ze zelf over een ondernemersgeest, of zijn ze opgegroeid in een ondernemersgezin? In de serie Langs de meetlat laat Forum Kamerleden en europarlementariërs van alle partijen aan het woord over hun band met en inzet voor het bedrijfsleven. Ook geven ze zichzelf een cijfer. Eerdere afleveringen lezen? Kijk dan hier.
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
Handig: de wekelijkse Forum-alert
Meld je aan voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis updates.