Geen busjes om pakketten mee te bezorgen, maar fitte fietskoeriers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Marieke Snoek, directeur van Cycloon Post & Fietskoeriers, heeft er een bedrijf mee opgebouwd. Ze is duurder dan de concurrent, maar wel duurzamer. Kan dat ook uit?
De fietsers van Cycloon rijden met opvallende voertuigen: vrachtfietsen met een rode bak voorop waarin wel honderd pakketjes passen. Sommige fietskoeriers zeulen daarnaast ook nog een aanhangwagen achter zich aan. In steden als Zwolle doorkruisen ‘cycloners’ al jaren het stadsverkeer, maar ook in andere steden worden weggebruikers tegenwoordig opgeschrikt door de opvallende rode vrachtfietsen. Als het aan Marieke Snoek ligt – zelf ook ooit begonnen bij het bedrijf als koerier – zullen haar fietskoeriers in 2025 zo’n 750 witte bestelbusjes gaan verdringen. Per dag.
Dun lijntje
Cycloon (inmiddels is een meerderheidsaandeel in het bedrijven in handen van Bol.com) is een post- en pakketbedrijf dat het anders doet. Geen stinkende busjes in de stad. Tussen de lokale vestigingen en de hub in Nieuwegein worden groen gas-auto’s gebruikt. Geen constructies met onderaannemers of flexcontracten. En ook: 85 procent van de werknemers heeft om een of andere reden ‘afstand tot de arbeidsmarkt’. Op het totaal van twaalfhonderd werknemers is dat ongeveer de helft. Duurzaamheid zit niet alleen in de fietskoeriersdiensten, maar in het hele bedrijf. Dat betekent: goed voor je mensen zorgen. En voor de meest duurzame optie gaan, bijvoorbeeld bij de inkoop. ‘Kunnen mijn medewerkers papier bestellen dat van landbouwafval gemaakt is, dan kopen ze dát in plaats van het goedkopere gebleekte papier’, zegt Snoek. ‘Het zit in ons dna.’
'Altijd de duurste optie kiezen is best pittig af en toe'
Maar dan kiest ze dus bij álles de duurste optie? Ja, zegt Snoek, en dat is ‘wel een beetje pittig.’ Soms moeten er ook concessies gedaan worden. ‘Zo kunnen we nog niet helemaal elektrisch rijden bijvoorbeeld: met een elektrische auto kun je maar zoveel kilometer per dag rijden. Daarmee kunnen we geen post bezorgen.’ Tegelijkertijd is Cycloon een groeibedrijf met grote ambities. Snoek wil in de komende drie jaar groeien van 36 naar 65 vestigingen. In 2025 moet het bedrijf bovendien CO2-positief zijn. Snoek: ‘Dat wil zeggen dat we door onze zonnepanelen en duurzame transportmiddelen per saldo CO2 zullen terugdringen.’
Duurzaam én ambitieus, knelt dat niet? Volgens Snoek valt dat wel mee: ‘Een social enterprise, daarvan wordt vaak gezegd: ‘is dat wel levensvatbaar?’ Uiteindelijk zijn we ook gewoon een bedrijf dat winst moet maken. We investeren de winst om door te kunnen groeien, maar we moeten natuurlijk wel marge behalen. Daarom zetten we een kwalitatief goed product neer en vragen daar een goed tarief voor. We zijn dus niet goedkoop.’ Maar te dúúr kan Cycloon ook weer niet worden, met alle concurrentie in de post- en pakketmarkt. Snoek: ‘Het is een dun lijntje: dat betekent efficiënt werken, niet teveel aan overhead uitgeven en aan allerlei poespas.’
Wie is Marieke Snoek?Marieke Snoek (1985) is ceo van Cycloon Post & Fietskoeriers. Ze studeerde af als psychomotorisch therapeut, werkte als ski- en snowboardleraar en speelde op hoog niveau voetbal. In 2008 begon ze bij Cycloon als fietskoerier en werkte zich op van bedrijfsleider tot algemeen directeur in 2014. Drie jaar geleden startte ze daarnaast met Fietskoeriers.nl.
Vasthouden aan eigen waarden
De toekomst van de post- en pakketmarkt is volgens Snoek duurzaam. Impact is steeds meer waar het bij bedrijven om gaat. ‘Ook grote webshops vinden dat het positief op hen afstraalt als je nieuwe trui door een fitte fietskoerier met zweet op de kop voor je deur wordt afgeleverd.’
Volgens Snoek is het in deze tijd niet meer realistisch om zoveel mogelijk geld te verdienen zonder naar de samenleving om te kijken. En ze schroomt niet om dit verhaal aan klanten te vertellen. Snoek: ‘Wij maken bepaalde keuzes en onze klanten snappen dat ze bij ons iets meer betalen dan bij de ‘euroshopper’ zeg maar.’ Inmiddels mag Cycloon grote webshops als Zalando en H&M tot de vaste klanten rekenen.
'Onze klanten snappen dat wij duurder zijn'
Is het moeilijk om klanten te overtuigen om voor een duurzaam koeriersbedrijf te kiezen? Snoek: ‘Als een bedrijf zelf een andere instelling heeft, dan vind ik het helemaal niet zo erg dat ze voor een andere koerier kiezen.’ Zo’n onderhandeling gaat volgens haar net als alle andere. ‘We hebben van tevoren een grens bepaald: lager dan dit kunnen we niet gaan als wij aan onze waarden willen vasthouden. Of een klant nu wel of niet duurzaam is, die grens is voor ons altijd hetzelfde. Als je je mee laat slepen onder de prijsdruk van concurrenten en een klant bedient die te weinig betaalt, dan ga je daar zelf alleen maar aan kapot.’ Een ding staat voor Snoek als een paal boven water: Cycloon gaat nooit interen op z’n principes. Jammer voor de hop-klanten die dan weer eens hier, dan weer daar zitten. Snoek: ‘Die neem ik dan ook niet meer terug. Als ze weer bij ons aankloppen denk ik: Zoek maar iets anders, of je betaalt de hoofdprijs.’
Het is een nuchtere constatering van Snoek dat steeds meer mensen inzien dat het niet alleen gaat over winst maken en over alles zo goedkoop mogelijk wegzetten. ‘Uiteindelijk gaat het erom wat we van de wereld maken met elkaar. En dat je ook verantwoordelijk bent voor de voorkant en de achterkant van jouw diensten. Als een webshop dan voor ons kiest, dan doen ze dat juist omdat wij onze fietskoeriers in dienst hebben en ze niet als zzp’ers laten fietsen.’
Pandemiepaniek
Ergens snapt Marieke Snoek wel waar de winstfocus vandaan komt: ‘De naoorlogse generatie is natuurlijk opgegroeid met niets. Dan denk je ‘ik moet gewoon geld hebben’. Ik groeide op in een gezin zonder geldzorgen – hoewel dat natuurlijk niet voor iedereen in Nederland geldt. Het gaat mij helemaal niet om het geld, of om een huis. Mensen die niet opgroeien in armoede zijn meer bezig met of ze gelukkig zijn, en dat ze deze wereld willen behouden.’
Als voormalig voetballer stortte Snoek zich in 2008 op het fietsen. Snoek: ‘Ik had die fietskoeriers vaak zien rijden in mijn studietijd, maar als je vijf keer per week traint, ga je niet óók nog eens fietsen. Een jaar later vroeg mijn latere compagnon of ik bedrijfsleider wilde worden. In 2012 ging ik ook de postvestiging leiden. In november van dat jaar kreeg hij een hartinfarct. Hij heeft toen een stapje terug gedaan en mij gevraagd of ik mede-aandeelhouder wilde worden. Daar heb ik direct ‘ja’ op gezegd.’
'Uiteindelijk gaat het erom wat we van de wereld maken met elkaar'
Gewone cycloners
Door de gemeente Zwolle ging Cycloon er in 2012 toe over om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt aan te nemen. ‘De gemeente Zwolle is klant van ons. Zij deden het snelle werk via Cycloon en het langzame werk via de sociale werkvoorziening. Toen moest Cycloon een keer een rectificatie versturen, terwijl de oorspronkelijke brief – met de fout – nog niet was bezorgd.’ Die sociale werkvoorziening moest dus beter. Gesprekken tussen Cycloon en de gemeente leidden er uiteindelijk toe dat Cycloon de hele postgroep inclusief 36 medewerkers overnam.
Of dat niet een enorm risico was? ‘Nee hoor’, vertelt Snoek. ‘Binnen no-time hadden we zelfs nog meer mensen nodig. Wij dachten ‘dat kunnen wij beter’. Het zakelijker aanvliegen, goede tarieven vragen bij je klanten, maar ook goede diensten leveren. Met onze fietskoeriers hadden wij back-ups. Wij zijn goed in processen en in het indelen van werk, en om daarin rekening te houden met wat verschillende werknemers nodig hebben. De mensen zijn gewoon cycloners: of je nu wel of geen extra begeleiding nodig hebt.’
‘Afstand tot de arbeidsmarkt’ kan veel verschillende dingen betekenen: autisme, niet-aangeboren-hersenletsel, meervoudige of enkelvoudige handicaps. Maar ook mensen die vastgelopen zijn in hun leven. Snoek: ‘Onze mensen kunnen wel allemaal lezen, want ze moeten natuurlijk post bezorgen en ze zijn fit genoeg om de wijk in te gaan of om te sorteren.’ De medewerkers krijgen looncompensatie, ongeveer de helft van hun salaris. Snoek speelt daarmee quitte: ‘Iemand met afstand tot de arbeidsmarkt kan minder werk verzetten en heeft meer begeleiding nodig. Met de looncompensatie wordt het precies rendabel. We zijn geen stichting, maar een commercieel bedrijf.’
Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.
