Met je moeder duurzaam ondernemen: ‘Ze is nogal een flapuit’

Het leven kan vreemd lopen. Manon van Leeuwen is eigenlijk bestuurder in de zorg. Maar na het onverwachte overlijden van haar zus vijf jaar geleden gooide ze het roer om. Nu runt ze samen met zoon Ole ZustainaBox, een bedrijf in duurzame relatiegeschenken.

Manon van Leeuwen (55) 

‘Het blijft heel onwerkelijk dat mijn zus er niet meer is. Onze levens waren zo verweven, we woonden in hetzelfde dorp, met onze vader in het midden van het dorp. Haar twee zoons zijn net zo oud als die van mij. We gingen naar dezelfde camping in Spanje, draaiden samen de voetbalkantine. En op een zaterdagochtend werd ze wakker met heftige hoofdpijn. Haar man heeft de ambulance gebeld en de volgende middag is ze overleden. Een groot aneurysma. Op de dag dat ik vijftig werd, hebben we haar begraven.’

‘Ik ben echt het type van niet lullen maar poetsen. Zo ging ik dus ook met mijn verdriet om. Ik vluchtte eigenlijk in de duurzaamheid, ging als een gek alles lezen en leren over klimaatverandering. Daar was ik voor haar dood al mee bezig. Ik was bestuurder in de zorg maar in 2016, na het zien van de documentaire ‘Before the Flood’ van Leonardo di Caprio, viel het kwartje. Ik realiseerde me dat een groot deel van alle klimaatellende door mijn consumerend gedrag werd veroorzaakt. Ik schaamde me zo. Ik was een flinke shopper, zes keer per jaar op vakantie, reed in een grote wagen. Ik begon te bloggen over duurzaamheid, kocht geen nieuwe kleding meer, gaf lezingen. Maar zonder voldoende impact, terwijl we geen tijd te verliezen hebben.’

‘Op de dag dat ik vijftig werd, hebben we mijn zus begraven’

‘Een jaar na het overlijden van mijn zus huurde ik in mijn eentje een huisje aan zee. Daar ontstond het idee voor ZustainaBox, een cadeaubox met duurzame producten. Die naam heb ik ’s nachts bedacht. Nu zijn we dik vier jaar verder, we leveren vooral aan bedrijven, maken allerlei soorten eco-boxen van borrelbox tot ‘home safer box’, met duurzame schoonmaakproducten. We blijven groeien, onze cijfers verdubbelen elk jaar, dit moest blijkbaar een succes worden. Ik ben sinds een jaar gestopt met het werken in de zorg.’

‘Mijn oudste zoon Ole houdt zich inmiddels bezig met sales en operationele zaken, dat is heel natuurlijk gegaan. Hij heeft in het begin als bijbaantje nog dozen staan inpakken en later zijn afstudeeropdracht bij ZustainaBox gedaan. Hij kent alle facetten van het bedrijf.’

‘Het is heel bijzonder om samen te werken. We zijn als familie heel close. Ik heb Ole echt zien groeien, hij is een heel natuurlijk leider, op een heel rustige manier. Hij maakt zich niet zo snel druk, maar heeft een soort natuurlijk overwicht.  Ik ben toch veel meer een stamper, een druktemaker. Ik heb een soort oneindige energie. Mijn jongste zoon Jonas heeft hier inmiddels twee dagen per week een bijbaantje. En sinds vorig jaar werkt Ole’s vriendin Iris hier ook. Ze willen echt samen verder met het bedrijf. Dus de overname is geregeld.’

‘Ik weet zeker dat mijn zus trots zou zijn. Ik heb nog steeds een heel sterke spirituele band met haar, het zou heel normaal zijn als ze hier nu aan zou komen lopen.’

Ole Vaags (24)

‘Vier jaar geleden had ik echt niet gedacht dat ik hier zou gaan werken. Ik maakte de overstap van mbo naar hbo en kreeg vrijstelling voor de stage. Ik had ineens drie maanden vrij en ben hier begonnen. Mijn moeder heeft dit bedrijf na het overlijden van mijn tante bedacht, het is haar kindje. Ik ben er echt ingerold, eerst als bijbaantje, later heb ik mijn afstudeeropdracht hier gedaan. Ik heb hbo e-commerce gestudeerd, maar ben er bij ZustainaBox achter gekomen dat ik het veel leuker vind om met sales en operations bezig te zijn. Ik was zelf ook helemaal niet zo met het klimaat bezig, maar dit werk heeft me 100 procent veranderd. Klimaatverandering raakt me steeds meer, ik voel de urgentie, ik eet ook geen vlees meer.’

‘We zijn ook heel precies in met wie we samenwerken, want er zijn veel bedrijven die aan greenwashing doen. Wij claimen 100 procent plasticvrij te zijn, daar maken we het ons niet makkelijk mee, maar daar houden we wel aan vast. Dus geen duurzame koekjes in een plastic verpakking.’

‘Mijn valkuil is soms haar te laten kletsen’

‘Ik vind het heel leuk om met mijn moeder samen te werken, maar het kan ook wel eens lastig zijn. Ze is nogal een flapuit en komt de hele dag met ideeën. Mijn valkuil is soms om haar te laten kletsen, terwijl zij wel verwacht dat ik iets bijvoorbeeld wel al heb opgepakt. Dat zou ik bij een gewone baas natuurlijk niet doen.’

‘We hebben een paar maanden geleden een keer zo’n kleurentest gedaan. Mijn moeder en ik zijn echt heel anders. Zij is extreem rood, Ik blijk veel meer groen en geel te zijn. Ik hou erg van harmonie en denk drie keer na voordat ik wat zeg, maar blijkbaar vullen we elkaar heel goed aan.’

‘Mijn moeder gaat altijd door met werken, ik probeer dat wel anders te doen en in het weekend echt vrij te zijn, uitgezonderd in de kerstperiode. Dan zijn we allemaal zeven dagen per week – tachtig uur – aan het werk. We zijn nu met z’n vijven, maar in die periode werken we misschien wel met dertig man. Dat zijn stressvolle dagen en dan kan ik mijn moeder soms wel achter het behang plakken, maar dat kunnen we ook wel hebben van elkaar. Nee, ik noem haar geen Manon en ook niet mama. Mijn broertje is nogal creatief in bijnamen, hij heeft MvL – naar Manon van Leeuwen – bedacht en zo noemt iedereen hier haar nu. Ook thuis.’ 

Allemaal familieNederland telt duizenden familiebedrijven, maar hoe is het eigenlijk om in zo’n bedrijf te werken met je vader, zus, dochter, moeder, broer of neef? Levert dat vaak spanning op, of begrijp je elkaar ook zonder woorden? Forum spreekt ondernemende familieleden, over hun drijfveren en relatie met elkaar. Lees onderaan deze pagina andere afleveringen uit de serie.

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.