Paul de Jong (IKEA) wil iedere vluchteling een kans geven

IKEA-ceo Paul de Jong zou het liefst iedere vluchteling een kans geven bij zijn bedrijf. ‘En daarmee kans op een nieuwe toekomst.’ Waarom doet hij dat?

Het toonbeeld van Scandinavische degelijkheid associeer je niet direct met indrukwekkende levensverhalen en een rijkdom aan culturen. Toch zijn ze er wel. Aan de kassa, in het magazijn en bij de Zweedse gehaktballetjes in het restaurant. Want vluchtelingen – uit bijvoorbeeld Oeganda, Sudan en Syrië – doorlopen alle afdelingen met IKEA’s speciaal voor hen ontworpen werk-leertraject, vertelt ceo Paul de Jong. ‘Diep in mijn hart wil ik zoveel mogelijk mensen een plekje geven bij de geelblauwe meubelgigant. En daarmee een kans op een nieuwe toekomst. Daar doe ik het voor.’

Gepassioneerde mensen

IKEA’s wereldwijde vluchtelingenprogramma ging in 2021 van start, vertelt De Jong. ‘Het gaat om gepassioneerde mensen; statushouders met specifieke kwaliteiten die zelf naar een plek solliciteren.’ Dat doet hij samen met werkgeversinitiatief Refugee Talent Hub, dat met gemeentes statushouders selecteert. Die doorlopen dan in drie maanden verschillende posities binnen het bedrijf met behoud van hun uitkering. Tegelijkertijd volgen ze een op de werkvloer toegespitste taalcursus met bijbehorende culturele vaardigheden.

Momenteel werken 29 deelnemers in vijf Nederlandse IKEA-vestigingen. De komende weken komen daar 25 bij. ‘De eerste tien mensen zijn al bij IKEA in vaste dienst, voornamelijk in de verkoop of bij de klantenservice. Sommigen concluderen: de retail is niks voor mij. Zij zoeken hun geluk dan elders. Bij hun zoektocht naar een andere baan zijn wij dan een goede referentie.’

‘Je moet je verantwoordelijkheid pakken als groot bedrijf’

De Jong hoopt zo ook Nederlandse beeldvorming van vluchtelingen positief te beïnvloeden. ‘Ik wil echt dat we het vluchtelingenvraagstuk als kans en verantwoordelijkheid zien binnen onze samenleving.’ Want, zegt hij: het vluchtelingenthema alleen maar groter en actueler door de oorlog in Oekraïne. ‘Ik vind dat je écht je verantwoordelijkheid moet pakken als groot bedrijf.’

Oekraïners opnemen in het IKEA-vluchtelingenprogramma kan, maar voor De Jong is het te vroeg om daarover na te denken. ‘We zijn nu eerst acuut bezig met de vraag: hoe kunnen we humanitaire hulp opzetten? We hebben zowel Russische als Oekraïense collega’s. Hoe kun je die mensen helpen? We zitten in een enorm emotionele fase, het is vreselijk wat er gebeurt. Het doet veel met me.’

Het vluchtelingenprogramma krijgt overwegend positieve feedback van medewerkers. ‘Het programma is verrijkend voor onze organisatie’, zegt De Jong. ‘Vaak zijn deelnemers goed opgeleid, hebben ze werkervaring en een heel leven achter zich. Het verschil in culturele achtergrond levert goede discussies op, waarbij we van elkaar leren.’

Extern loopt niet altijd alles op rolletjes. ‘Toegang tot de pool van statushouders krijgt IKEA via de gemeentes’, legt De Jong uit. ‘Dat gaat bij sommige gemeentes snel, makkelijk en soepel en bij andere bureaucratisch en stroef. Die onderlinge verschillen zijn opvallend. Het zou mooi zijn als alle gemeentes het vluchtelingenvraagstuk met dezelfde energie en ernst oppakken als wij, en ik persoonlijk.’

Op de hoogte blijven van onze beste artikelen? Schrijf je dan gratis in voor onze nieuwsbrief.

#OndernemenvoorNLSoms lijkt het of ondernemers zich alleen bezighouden met het runnen van het bedrijf en omzet draaien. In de praktijk doen ze veel meer dan dat. Ze zetten zich in voor een sociaal bedrijf, een groene omgeving of het opruimen van zwerfafval. In de serie #OndernemenvoorNL zoekt Opinieblad Forum die ondernemers op met de vraag wat ze drijft? En waarom zij vinden dat ze ook (mede)verantwoordelijk zijn voor hun omgeving. Vorige keer Wouter Kolk van Ahold Delhaize, die opleidingsapp On Track ontwikkelde. En deze keer Paul de Jong over IKEA’s vluchtelingenprogramma.