Wist jij dat personeel bij Draka al rond 1919 medezeggenschap had?

350.000 meter kabel leveren voor het grootste winkelwalhalla van Nederland? Kabelproducent Draka draait er zijn hand niet voor om. Maar deze grote speler op de markt begon klein. Met financiële steun van de familie. In de serie Vernieuwers: Draka.

Ten minste vijftien man zijn er voor nodig om deze polyethyleen buis op te tillen en naar de plaats van bestemming te brengen. En wie weet hoeveel er nog achter lopen: we zien niet alles op deze foto van rond 1960. De buis, bedoeld voor het vervoer van vloeistoffen, lijkt in elk geval oneindig lang te zijn.

De Hollandse Draad- en kabelfabriek, beter bekend als Draka, is de maker van dit bijzondere gevaarte. Opgericht in 1910 door Jan Teewis Duyvis, telg uit de Zaanse Duyvis-familie, bekend van onder meer de olienootjes. In die periode was de elektrische verlichting in Nederland in opkomst en verdrong de gasverlichting. Daardoor was er een groeiende behoefte aan geleidingssnoeren en -kabels. En omdat die nog niet in Nederland werden gemaakt, zag Jan Teeuwis zijn kans schoon. Met geld van zijn ouders en ooms bouwt hij een fabriekje op de grote zandvlakte aan de Noordelijke IJ-oever.

VernieuwersWie een blik in de geschiedenis van Nederland werpt, begrijpt meteen waarom we al jaren bovenaan de lijst van meest innovatieve economieën staan. Ook ondernemers droegen daaraan hun steentje bij met creatieve en gewaagde ideeën, die soms onmogelijk leken en dan toch een succes werden. En dankzij wie Nederland er nu heel anders uitziet. In de nieuwe serie vernieuwers: kabelproducent Draka.

‘Durf Dingen Doen in Donkere Dagen’ liet hij op een muur van zijn nieuwe fabrieksgebouw beitelen. En op die durf en zijn innovatieve vermogen werd zeker een beroep gedaan in de loop van de tijd. Toen de aanvoer van rubber vanuit Sumatra stagneerde, was hij gedwongen ander isolatiemateriaal te gebruiken voor de elektriciteitskabels die hij produceerde. Daar was grote vraag naar vanwege de expanderende woning- en scheepsbouw. Duyvis besloot het rubber te vervangen door kunststof. En dat bleek ook geschikt voor de productie van pvc-buizen, reddingsboeien, tuinslangen en zelfs handgrepen voor de tram.

Drakianen

Werknemers zijn trots op het familiebedrijf en noemen zichzelf Drakianen. En hoewel directeur Duyvis niet altijd even veel tegenspraak duldde, begon hij toch met een vorm van medezeggenschap. Hij stelde een gekozen fabrieksraad is. Personeelsvoorzieningen werden verbeterd en als het goed ging met het bedrijf, profiteerden werknemers daar ook van. Zo konden ze gratis groentetuintjes op het bedrijfsterrein aanleggen. Er kwam een kantine en een eigen harmonie: De Eendracht, waar zelfs iemand van de directie in mee toeterde.

Tekst gaat verder na de foto

Het nadeel van kabels is, dat je ze niet ziet, verklaarde een van de opvolgers van oprichter Duyvis het gebrek aan waardering dat er soms was voor het werk van het bedrijf. ‘Kabels zijn de haarvaten van de samenleving, ze zitten overal en we kunnen niet zonder.’ Want hoe had ieder huishouden en elk bedrijf anders stroom moeten krijgen of internet?

Molploeg

En wist u dat Draka ook de bedenker was van de zogenoemde ‘molploeg’? Een apparaat met een vervaarlijk groot mes dat het mogelijk maakte om plastic waterleidingbuizen direct onder de grond te leggen, zonder voorafgaande graafwerkzaamheden. Dat zal een hoop tijd en zwaar werk hebben gescheeld.

Als zelfstandig bedrijf bestaat Draka niet meer. In 2011 is het opgegaan in de Italiaanse Prysmian Group en is nu de grootste kabelproducent ter wereld.