'Bij mij werken geen homo's, dus waarom zou ik me daar druk over maken?' En toch wordt één op de drie LHBTI+'ers lastiggevallen op het werk. Hoe je als werkgever kan zorgen voor een veilig werkklimaat en vier tips om dat ook voor elkaar te krijgen.
'Wat een gezeur. In Nederland valt het toch allemaal wel mee?'
'Ik heb niets tegen homo's, maar met dat hele vrouwelijke kan ik niets', kreeg Remco Boxelaar, directeur van Corporate Queer, onlangs bij een training nog te horen. 'Nu ben ik zelf non-binair en best vrouwelijk. Heeft hij het over mij? Ben ik dan niet oké?' De organisatie probeert juist de heteronorm op de werkvloer aan de kaak te stellen en daar is nog wel een hele weg te gaan, stelt de directeur. 'Ik hoor regelmatig verhalen over pesten, over mensen die niet uit de kast durven te komen. Heel verdrietig. We denken dat we in Nederland zo open minded zijn en dat alles goed geregeld is, maar dat valt in de praktijk vies tegen. Wat doen we bijvoorbeeld wanneer een collega in transitie gaat? Zelf draag ik graag nagellak, is dat een probleem? Mag ik dan naar klanten toe?'
Uit onderzoek blijkt dat LHBTI+-werknemers méér ongewenste seksuele aandacht, intimidatie en pestgedrag op het werk ervaren, minder tevreden zijn met hun werk en vaker kampen met burn-out klachten dan heteroseksuele collega’s. Bijna 30 procent blijft op het werk in de kast.
Transgenders hebben helemaal een lastige positie op de arbeidsmarkt. Zij zijn minder vaak in vaste dienst, vaker arbeidsongeschikt en hebben vaker een uitkering dan de rest van de beroepsbevolking, blijkt uit de LHBT-monitor 2018 van het SCP. Remke Verdegem (62) product owner ict bij het Nationaal Archief en bestuurslid van Transgender Netwerk Nederland kent die verhalen. Ze gaat zelf sinds 2015 als vrouw door het leven. Ze maakt zich zorgen over de verharding in de samenleving. 'Mensen vinden het nog vaak raar. Met de acceptatie van non-binaire personen is het nog slechter gesteld; van hen wordt regelmatig gezegd dat zij zich niet moeten aanstellen.'
10 december: Paarse VrijdagElk jaar tonen scholieren en studenten hun solidariteit met LHBTI+’ers door het dragen van paarse kleding. Dat doen ze op Paarse Vrijdag. Dit jaar valt die dag op 10 december. Hoewel de dag misschien in eerste instantie is bedoeld voor scholieren en studenten, kunnen anderen die Paarse Vrijdag natuurlijk ook aangrijpen om hun solidariteit te tonen.
Tip 1: Zorg voor medestanders, ook bij de top
Verdegem heeft zich altijd gesteund gevoeld op haar werkvloer, het Nationaal Archief. 'Ik voel me bevoorrecht. Mijn transitie op het werk ging heel langzaam. Het is nu moeilijk voor te stellen, maar ik droeg altijd pakken. En op een gegeven moment begon ik nagellak en make-up te dragen. Mijn manager wist dat ik een transvrouw was en heeft me altijd gesteund. Pas in 2015 – na mijn echtscheiding – heb ik de knop omgezet en mijn pakken definitief in de kast gehangen.'
Door de openlijke steun van het management voelt de werkvloer bij Nationaal Archief heel veilig. 'Goed dat Remke dit doet, zeiden zij. En dat is belangrijk. Dat zorgt voor een veilige sfeer en zorgt ervoor dat collega's zich ook uitspreken wanneer iemand een stomme grap maakt.' Actieve medestanders zijn belangrijk voor het creëren van veilige omgeving. 'Het is vaak lastig en ook kwetsbaar voor de persoon in kwestie om dat zelf te doen.'
'Bij mij werken geen homo's, dus ik hoef niets te regelen'
Bij Jelle Weever, directeur van Weever Bouw en voorzitter van MKB Zwolle, gingen twee jaar geleden de ogen open. Hij was bij een bijeenkomst van Pride Zwolle en hij dacht voor het eerst na over diversiteit binnen zijn familiebedrijf, waar zo'n tweehonderd mensen werken. En schreef er een blog over Bij mij werkt geen homo?!. 'Statistisch gezien zouden wij toch heel wat medewerkers moeten hebben die zich onder deze groep scharen.'
De blog bracht heel wat reacties teweeg. Op social media, maar ook op de werkvloer. 'Natuurlijk worden er dan grappen gemaakt, maar ik vind het wel belangrijk dat ze weten dat het bedrijf hier aandacht voor heeft.' Hij schrok van de cijfers over discriminatie op de werkvloer, over LHBTI+'ers die vaker een burn-out hebben. 'Ik kan wel roepen dat iedereen zichzelf mag zijn en denken dat we zo’n fijne sfeer hebben, maar misschien wordt dat door de andere kant niet zo ervaren?'
'Ik kan roepen dat iedereen zichzelf mag zijn, maar misschien wordt dit niet zo ervaren'
Hij vindt ook dat 'we niet moeten doorslaan Genderneutrale toiletten vind ik persoonlijk een stap te ver. En LHBTI+-werknemers moeten grappen ook niet té persoonlijk opvatten. Als je hier als Martien Meiland gaat rondlopen, dan moet je daar wel tegen kunnen.'
Op Weevers initiatief is er inmiddels wel een werkgroep ontstaan om diversiteit en inclusie binnen mkb-bedrijven te bevorderen. Hierbij zijn inmiddels ook de gemeente Zwolle, Provincie Overijssel, het COC Zwolle en Club Cele aangehaakt. Hij hoopt te komen tot een online platform waar werkgevers en werknemers vacatures en cv's kunnen plaatsen. 'Met informatie over quick wins en handige tools voor werkgever om divers personeel te werven. Dat is belangrijk, ik denk namelijk eerlijk gezegd dat het gros van de werkgevers hier helemaal niet mee bezig is.'