Tax Governance Code

De Tax Governance Code heeft tot doel meer inzicht te geven in de belastingstrategie van grote internationale ondernemingen en wat zij betalen in de landen waar ze actief zijn.

Het bedrijfsleven neemt, met het onderschrijven van de code, zelf het initiatief én de verantwoordelijkheid om te bouwen aan een beter maatschappelijk debat over belastingen. Ook draagt dit bij aan het bouwen van vertrouwen in het belastingstelsel en in bedrijven.

Internationale ontwikkelingen

VNO-NCW heeft de Tax Governance Code opgesteld, in samenspraak met Nederlandse internationaal opererende ondernemingen. Er is daarbij gebruik gemaakt van onder meer inbreng vanuit de vakbeweging, NGO’s, belastingexperts en wetenschappers. Bij het opstellen is gebruik gemaakt van bestaande initiatieven zoals de B-Team Responsible Tax Principles en de Global Reporting Initiative.

De nieuwe code is ambitieuzer, bijvoorbeeld waar het gaat om het inzichtelijk maken van de belastingafdrachten per land, het gebruik van ‘tax-incentives’ en de aanwezigheid in ‘tax-havens’. De deelnemers maken geen gebruik van zogenaamde belastingparadijzen voor belastingontwijking en zien belasting als een middel voor sociaal-economische cohesie, duurzame groei en welvaart.

De Tax Governance Code vloeit voort uit de nieuwe koers van de VNO-NCW (‘Ondernemen voor brede welvaart’) en was daarin aangekondigd.

Wie doen mee?

Meer dan 40 grote Nederlandse internationaal opererende concerns omarmen de nieuwe Tax Governance Code. Het gaat om een grote groep beursgenoteerde bedrijven (o.a. 20 van de 25 AEX‑bedrijven) en ook enkele grote niet-beursgenoteerde coöperaties en enkele prominente familieondernemingen omarmen de nieuwe code. Het betreft onder meer:

ABN Amro, Achmea, Adyen, Aegon, AholdDelhaize, Akzo Nobel, Alliander, Arcadis,
ASM International, ASML, a.s.r., BAM, Corbion, DSM, Faber Group, Facilicom Group, FMO,
Fugro, Havenbedrijf Rotterdam N.V, Heineken, Holland Casino, ING, Jumbo Supermarkten,
Just Eat Takeaway.com NV, KLM, KPN, NN, NXP, Ordina, Philips, PostNL, Prosus, Rabobank,
Randstad, Royal A-ware Food Group, SBM Offshore, Coöperatie PricewaterhouseCoopers
Nederland U.A., SHV, Shell, Signify, TomTom, Unilever, Van Lanschot Kempen, Vopak en
Wolters Kluwer.

De komende tijd zullen meer ondernemingen aansluiten.

Overzicht van de bedrijven die zich committeren aan de Tax Governance Code en hun jaarverslagen

De onderdelen van de code

  1. Deelnemers hebben een duidelijke belastingstrategie en -principes die ze omarmen. Deze strategie wordt ook gepubliceerd t.b.v. stakeholders en geldt voor alle onderdelen van de groep.
  2. Er is een duidelijke governancestructuur met de board in de hoofdrol en bijvoorbeeld audits op de naleving.
  3. Fiscale naleving; de deelnemers houden zich aan de letter én de geest van de (lokale) belastingwetten.
  4. Bedrijfsstructuur; de deelnemers maken alleen gebruik van structuren die worden gedreven door commerciële overwegingen, die passen bij de bedrijfsactiviteiten (mét reële aanwezigheid), en maken geen gebruik van belastingparadijzen voor belastingontwijking.
    Aanwezigheid in ‘tax havens’ kan alleen als dat ook echte economische betekenis heeft bijvoorbeeld voor de afzet of productie van producten en diensten.
  5. De relatie met (lokale) belastingautoriteiten is gestoeld op wederzijds respect, transparantie, vertrouwen en constructieve samenwerking.
  6. Deelnemers zijn maximaal transparant, bijvoorbeeld over welke belastingen per land worden betaald en van welke tax-incentives gebruik is gemaakt. De onderneming publiceert ook regelmatig informatie over de belastingstrategie.

Comply or explain

Met de Code ontstaat een helder en transparant systeem waarin toezicht op belastingbeleid en het afleggen van verantwoording duidelijk gewaarborgd is. De code gaat -net als de bekende corporate governance code- uit van het ‘comply or explain’-principe. Hiermee leggen bedrijven verantwoording af als ze niet of nog niet kunnen voldoen aan elementen uit de code. Hierdoor kunnen stakeholders in dialoog met bedrijven en krijgen journalisten en andere geïnteresseerden veel beter inzicht in de fiscale positie van ondernemingen en de bijdrage die zij leveren aan de samenlevingen waar ze actief zijn.

Peer review

In 2023 hebben 21 ondernemingen de naleving van de Code getoetst door middel van een vrijwillige peer review. De totaalresultaten van de peer review waarbij wordt getoetst in hoeverre ondernemingen voldoen aan de Code, is na te lezen bij dit verslag. De peer review laat zien dat de helft van de ondernemingen aan alle onderdelen van de Code voldoet. In de review per onderdeel valt op dat de bij de onderdelen in hoofdstuk F Fiscale transparantie en rapportage nog veel progressie kan worden behaald en dan met name de onderdelen die gaan over de totale belastingafdracht en de fiscale stimuleringsmaatregelen. De peer review is door veel deelnemende bedrijven als positief ervaren en zal daarom in 2024 worden herhaald.

Documenten (see below for English section)

Infographic Tax Governance Code

Documents

Infographic Tax Governance Code (English)

Lees ook