Europees akkoord over besparen gas met oog op onzekere Russische gasleveranties

Wat door enkele mediaplatformen als onmogelijk werd bestempeld is toch gelukt. De Europese energieministers hebben een akkoord bereikt over Europese regels voor het besparen van gas.

 

De Europese Commissie houdt er serieus rekening mee dat Rusland binnenkort de gaskraan volledig dichtdraait. Als dit scenario werkelijkheid wordt zullen de Europese gasvoorraden voldoende gevuld moeten worden om zo consumenten van voldoende gas te kunnen voorzien en de kritieke industrieën draaiende te houden. Dit moet in de komende maanden worden gerealiseerd.  Vanaf 1 augustus tot en met 31 maart 2023 willen de lidstaten, op vrijwillige basis, 15% gas gaan besparen (t.o.v. het gemiddelde verbruik in de periode 2016-2021).

 

Dit klinkt als een Europees euforiemomentje. Het Tsjechische voorzitterschap noemde de EU ‘verenigd en solidair’ nadat het voorstel was aangenomen. Er was namelijk ook brede steun. 26 van de 27 lidstaten hebben ingestemd met het voorstel – alleen Hongarije stemde tegen. Hierbij moet echter wel de opmerking geplaatst worden dat het originele Commissievoorstel behoorlijk is uitgekleed qua ambitie. Zo zijn er verschillende uitzonderingsmogelijkheden toegevoegd en wordt het lastiger om een Europese noodsituatie af te kondigen, wat zou leiden tot een verplichte reductie van gas met 15%.

 

Het geeft aan hoe gevoelig dit onderwerp is. Lidstaten met een uitstekende infrastructuur zoals Nederland hebben voordat de Commissie met dit voorstel kwam al 20% reductie gerealiseerd en functioneren daarnaast als essentieel knooppunt voor de doorvoer van gas en LNG naar andere Europese landen. Deze inspanningen mogen volgens de nieuwe verordening ook mee worden genomen in het nationale reductiedoel van Nederland. Andere landen, zoals bijvoorbeeld Spanje en Portugal, zijn zeer slecht verbonden met het Europese energienetwerk en eisen daarom een uitzondering.

 

In het algemeen is iedereen bang voor de consequenties wanneer lidstaten haar eigen industrie moeten afschakelen om zo andere lidstaten te hulp te schieten. Wanneer er straks geen Russisch gas meer stroomt door de pijpleidingen, wanneer we te maken krijgen met een strenge winter en dit daadwerkelijk leidt tot een serieus gastekort, dan gaan we pas echt zien hoe solidair Europa is.