Misverstand: ‘Mensen moeten bij ons bedrijf wel tegen een geintje kunnen’
2# Kijk uit met dit soort stoere uitspraken, zo trekt niemand meer aan de bel
‘We moeten niet vergeten hoe lastig het is voor mensen die zich niet veilig voelen om naar voren te stappen. We zagen ook bij The Voice hoe lastig het was voor slachtoffers van misbruik om zich te melden. Hoewel mijn deur altijd openstaat natuurlijk’, zegt Geert Bouwmeester, bestuursvoorzitter van De Goudse Verzekeringen.
Bij het familiebedrijf - dat in 2024 honderd jaar bestaat - heerst een informele sfeer. Collega’s zien elkaar ook buiten werktijden, er zijn sportclubjes, teamuitjes. ‘Maar uitspraken zoals ‘je moet hier tegen een geintje kunnen’, daar moet je heel erg mee uitkijken. Zeker naarmate je wat hoger in de kapstok zit. Wat de één een leuk grapje vindt, is voor de ander iets heel anders. Of er sprake is van pesten, dat bepaalt alleen de ontvangende partij zelf. Op het moment dat hij of zij vindt dat er gepest wordt, dan is dat gewoon zo.’
Aanpakken
Pesten is een complex onderwerp, vult Mauritia Moor, hr-manager bij De Goudse, aan. ‘Als iemand thuis komt te zitten, dan ben je te laat. Je moet als teammanager dit gedrag zo snel mogelijk aanpakken en in gesprek gaan met het team of collega’s afzonderlijk, Of dat nu over foute grappen of vormen van uitsluiting gaat. Het is belangrijk dat de manager weet wat er speelt in zijn team.’
Ook is volgens haar belangrijk dat medewerkers zich veilig genoeg voelen om hun eigen grenzen aan te geven. ‘We besteden aandacht aan zowel die veilige werkomgeving als aan het vergroten van weerbaarheid.’
Moor vertelt over een situatie waarbij pas na het vertrek van een collega duidelijk werd dat er wel sprake van pestgedrag was geweest. ‘Daar schrokken we van. Dit is absoluut niet wat we hier willen. We zijn met deze collega in gesprek gegaan, wat is er gebeurd en waarom is er niet eerder aan de bel getrokken. Dan blijkt opnieuw hoe ingewikkeld dat is. Later hebben we dit ook met alle betrokkenen besproken, hoe kunnen we beter signaleren.’
Een belangrijke les, vindt ze. ‘Ondanks die persoonlijke aandacht die we geven, zijn er altijd dingen die je niet ziet.’
Misverstand: ‘De rest van het team heeft nergens last van’
3# Pesten is niet alleen het probleem van degene die gepest wordt
Pesten kan veel verschillende vormen hebben. Mensen die niet worden uitgenodigd voor koffie, geroddel en uitsluiting maar ook foto’s van collega’s die worden gefotoshopt. Het hoofd dat ineens op een naakt lijf wordt geplakt. En bij Alliander, waar bijna achtduizend mensen werken, komt ook zeker pesten voor, zegt hrm-directeur Heleen Cocu-Wassink. Daarom krijgen werknemers de workshop Met andere ogen, waarbij het team met een vr-bril in de schoenen van een collega komt te staan om echt zelf te ervaren hoe naar discriminatie of uitsluiting voelt. ‘Je merkt dan meteen hoe belangrijk het is dat collega’s hun mond opentrekken, wie zwijgt of wegkijkt, die stemt toch in. We trainen onze medewerkers echt om een actieve bijstander te zijn. Pesten is niet alleen het probleem van degene die gepest wordt, maar is een probleem van het hele team, ook van de meelopers.’
'ER ZIJN ALTIJD DINGEN DIE JE NIET ZIET'
Jij bent oké
De kunst is volgens haar om pestgedrag meteen de kop in te drukken. ‘Dat begint met duidelijke gedragsregels. Met managers die alert zijn, met actieve bijstanders die zich uitspreken. Managers en medewerkers worden getraind in het voeren van ‘moedige gesprekken’, zodat ze hun grenzen duidelijk kunnen aangeven. ‘En onze teams volgen een programma ‘Samen Presteren’, wat onder meer over het team en de onderlinge werksfeer gaat. Wat speelt er onderhuids, wat wordt er niet uitgesproken? Dat kunnen kleine ergernissen zijn, levert een collega bepaalde stukken altijd te laat aan? Wordt er geroddeld binnen het team?’
Een belangrijk uitgangspunt bij Alliander is volgens haar: ‘jij bent oké, ik ben oké. ‘Dus ook hele leuke mensen kunnen grappen maken die helemaal verkeerd vallen. Dat maakt die collega niet meteen een pestkop en degene die zich gepest voelt, geen zeikerd.’
Mensen die zich onveilig voelen kunnen ook bij een van de zes interne vertrouwenspersonen van Alliander terecht. ‘Of bij de externe vertrouwenspersoon. Het kan natuurlijk ook over een manager gaan en dan is het misschien ingewikkeld om dat intern te melden.’