Sieger Dijkstra (Soleila): 'Mijn wereld is zoveel groter geworden'

Zijn betovergrootvader startte het bedrijf  met de 500 gulden die hij had gewonnen in de staatsloterij. Vijftien jaar lang stond Sieger Dijkstra, de nieuwe voorzitter van VNO-NCW Noord, zelf aan het roer. Tot hij plotseling besloot te stoppen.

Meneer Dijkstra, wat gaat het Noorden merken van de nieuwe voorzitter?

‘Ik woon hier. Ik ken hier heel veel mensen. Ik ken het speelveld. En hoe groter je netwerk hoe makkelijker je dingen kunt betekenen. Ik ben niet alleen op de wereld om te halen maar ook om te brengen. Ik vind het leuk om voor Noord-Nederland goede dingen te doen. Het is mijn thuis. Als voorzitter van Noord ken ik mijn weg in Den Haag ook best goed en ik vind het leuk om dat uit te breiden. Ik ben noorderling maar beperk mij zeker niet tot het noorden.’

Dijkstra groeide op in Aduard, waar de asfaltcentrale van zijn vader grensde aan de achtertuin van zijn ouderlijk huis. Hij speelde er op woensdagmiddag en reed mee op de vrachtwagen naar klussen door de hele provincie. Hij harkte asfalt, sjouwde stenen en ’s avonds reed hij zelf nog wel eens een rondje op een wals. Of een shovel . ‘Die machines die stonden daar gewoon. En soms zat er een sleutel in.’ Hij was 10, 12 jaar oud en de werknemers van zijn vader voelden als ooms en tantes.

Op de lagere school verkocht hij popcorn op de braderie, op de middelbare school handelde hij in brommers. Als student knapte hij limousines op en verkocht die aan studentenbesturen. En hij kocht een huis, knapte het op en verhuurde het aan studenten. ‘Het geld daarvoor had ik deels geleend en deels al verdiend op de middelbare school. Mijn vader liet het me allemaal doen. ‘Loop maar met je kop tegen de muur, daar leer je het meeste van’, zei hij dan. Hij zorgde er altijd voor dat ik niet frontaal tegen de muur klapte met veel schade. Maar zo word je wel zelfstandig.’

Wie is Sieger Dijkstra?Sieger Dijkstra werd geboren 2 december 1968 te Aduard. Vanaf 1998 stond hij als vijfde generatie  aan het roer van wegenbouwbedrijf Koninklijke Sjouke Dijkstra. De eerste Sieger Dijkstra startte het bedrijf in 1884 met de 500 gulden die hij had gewonnen met een staatslot. De huidige Sieger is wellicht ook de laatste; vijftien jaar nadat hij het stokje overnam van zijn vader trok hij zich terug uit de dagelijkse leiding van het bedrijf. Hij runt nu onder andere een bedrijf in zonnepanelen en is honorair consul Duitsland voor Noord Nederland. Hij richtte de Economic Board Groningen op en is lid van de raad van toezicht van Oerol en van het EurosonicNoorderslag festival. Op 11 december werd hij gekozen tot nieuwe voorzitter van VNO-NCW Noord. Sieger Dijkstra is getrouwd met gynaecoloog en medisch manager Jannine Wilpshaar en heeft drie kinderen.

Grote verwachtingen

’t Was wel de grote verwachting dat hij zijn vader zou opvolgen. En dat gaf druk. ‘Het zoontje van de baas, en zo. Of ik dat heel leuk vond… neu. Ik ben expres economie gaan studeren en geen weg- en waterbouwkunde. Dan kon ik nog alle kanten op. Ik vond het bedrijf wel heel leuk, maar ik hield die opvolging heel erg af.’

Hoe bent u dan toch het bedrijf in gerold?

‘Mijn vader had wel gemerkt dat ik mijn eigen keuzes wilde maken en maakte aanstalten om het bedrijf te verkopen. Ik was afgestudeerd en bezig in Utrecht een eigen bedrijfje te starten. Toen besefte ik: een grotere omgeving, meer mensen, waarin iedereen zijn eigen rol en taak heeft, zoals ik dat kende in het familiebedrijf dat is toch ook wel heel prettig. En ik belde mijn vader: ‘Ik zou het toch wel heel graag willen.’ Ik mocht solliciteren bij de raad van commissarissen. Ja hoe gaat dat. Ik schreef een brief, ik ging op gesprek, ik werd aangenomen. Nee, het was niet een heel kritisch gesprek. Een goed gesprek.’

‘Al vrij snel zat ik aan de top. Ik had een hoop te leren. Ik had nooit leiding gehad en wist dus ook niet hoe je leiding moest geven. Hoe je koers moest zetten en mensen daarbij moest betrekken en hoe je ze mee kreeg.’

‘Loop maar met je kop tegen de muur, zei mijn vader dan’

Papa gebeld?

‘Jaa… (aarzelend… ) Hij liet me heel snel los. ‘Loop maar met je kop tegen de muur’, hè. Hij liet het gebeuren. Zijn vader was het tegenovergestelde. Die kon niet loslaten. Dat zal wel hebben meegespeeld.’

Van welke beslissing lag u wakker?

‘Ik moest een keer zestien mensen ontslaan, dat was in de crisis van 2009. Ik heb later ook wel eens iemand moeten ontslaan die niet functioneerde, maar dat is dan toch voor beide partijen het beste. Die kunnen elders weer opbloeien. Van die ontslagen in 2009 heb ik waker gelegen. Het was heel pijnlijk. Maar ik had er nog meer van wakker gelegen als we niet hadden ingegrepen en het erop aan hadden laten komen. Dat had het einde van het bedrijf kunnen zijn. Ik moest voor het collectief kiezen.’ 

Het interview gaat na de foto verder

Dijkstra breidde het wegenbouwbedrijf uit met een ingenieursbureau en wat andere diensten om het minder kwetsbaar te maken voor conjunctuurschommelingen. En toen begon het te kriebelen. In 2013 stopte hij als directeur. Hij werd lid van de raad van commissarissen (‘Niet de voorzitter! Gewoon lid.’). Hij is nog steeds meerderheidsaandeelhouder. Maar de dagelijkse leiding heeft hij niet meer.

Vanwaar deze beslissing?

‘Tijdens mijn studie zou ik een mentor krijgen, de eigenaar van een tuincentrum. ‘Die hoef ik niet’, zei ik. ‘Die ondernemersverhalen krijg ik thuis ook al.’ Ik heb zelf Hans Wiegel gevraagd en ik ben een keer of twee, drie bij hem op gesprek geweest. Eén van de dingen die hij zei die mij altijd zijn bijgebleven: ‘Als je iets tien jaar gedaan hebt is het tijd om de bakens te verzetten.’ Ik heb vijftien jaar op dezelfde stoel gezeten. De scherpte ging er wat af. Maar de bakens verzetten in een familiebedrijf is knap lastig. De enige optie is om er uit te stappen. Het was niet makkelijk. Je bent toch ‘getrouwd’ met een familiebedrijf. Maar ik zag mensen om mij heen andere dingen gaan doen en daar heel veel energie uit krijgen. Dat wilde ik ook. Ik heb er geen moment spijt van gehad. Mijn wereld is zoveel groter geworden.’

Hoe stap je uit een familiebedrijf?

‘Als je er in gedachten al mee bezig bent, krijgt het vanzelf vormen. Ik heb op een gegeven moment het besluit genomen om ernaar toe te gaan werken en toen heb ik ook een datum in mijn agenda gezet: over drie jaar moet het gebeurd zijn.’

Daarmee doorbrak u een traditie van vijf generaties. Heeft u het nog met uw kinderen besproken?

‘De kinderen waren veel te jong om bij mijn beslissing te betrekken. Ik heb het met mijn vader besproken. Die begreep het wel. Hij is zijn hele leven actief geweest in het bedrijf maar hij vond andere dingen ook leuk. En mijn opa heeft wel eens gezegd, als hij het over zou doen, was hij misschien wel politicus geworden.’

Zijn kinderen, twee zoons van 17 en 12 en een dochter van 14, groeien heel anders op dan hij. Het bedrijf grenst niet meer aan de achtertuin. Als zijn zoon, Sjouke, vertelt dat hij graag meehelpt in het bedrijf van zijn vader, bedoelt hij Soleila, het bedrijf in zonnepanelen dat zijn vader in 2018 is gestart.

‘De ziekte van mijn zoon heeft ons wel aan het denken gezet’

‘Ze zijn in elk geval ondernemend’, vindt Dijkstra. ‘Ze moeten van mij ook hun eigen boontjes doppen. Mijn zoon werkt twee avonden in de week bij een Chinees restaurant. Mijn dochter wil graag een educatieve oceaanreis maken op de zeilboot de Wylde Swan. Daarvoor moet ze zelf 6.000 euro bij elkaar sprokkelen. Papa gaat dat niet betalen. Ze is nu heel hard bezig met spulletjes verkopen op Marktplaats en zo. Het gaat haar lukken. En als niet, dan help ik haar bedenken hoe het haar wel gaat lukken.’

En toen zat u samen met uw oudste zoon in de auto en kwam er een liedje op de radio…

‘Ach ja, heeft hij dat verteld… Ja. Hij was een jaar of 9, 10 en hij was wat klein voor zijn leeftijd. Dan maken ze foto’s van je linkerhand om de groei vast te stellen. Op die foto was ook een raar bobbeltje te zien. Mijn vrouw is arts, zij had de foto gezien en we bespraken het samen. Zij had een weekend weg gepland in het buitenland. Ik zou met hem naar het ziekenhuis voor een MRI-scan, dan zouden we wel horen wat het was en meer konden we er ook niet aan doen. Zij ging op reis, ik ging met hem naar die scan en ’s avonds was het afscheid van mijn vader als commissaris van het bedrijf. Tijdens het etentje had ik mijn telefoon uit en toen ik hem weer aan zette had ik allerlei gemiste oproepen. Mijn vrouw zat toen al in het vliegtuig onderweg naar huis. Het was een bottumor en hij moest de volgende dag geopereerd worden.’

Dat liedje…

‘Dat liedje, ‘All the stories we could have told’, gaat over iemand die terug kijkt op zijn leven. Dat liedje doet ons nog steeds veel. We zaten in de auto onderweg naar die MRI-scan en dachten: Als we maar elkaar verhalen kunnen blijven vertellen. Als het maar goed afloopt.’

‘Dat deed het. De tumor is nog een keer terug gekomen en daarna is hij schoon verklaard. Het is klaar. Over. Maar het heeft ons wel aan het denken gezet. We werken allebei heel hard, mijn vrouw en ik. Maar we willen niet over tien jaar omkijken en, hee, ze zijn het huis uit, en waar was ik? We gaan expres veel en lang op vakantie als gezin. Doordeweeks ben ik veel weg, toch komen ze geen aandacht te kort, hoor. Maar op vakantie ben je echt samen.’

Dat liedje… dat is dus dit liedje:

Volgens uw zoon kookt u bijna elke dag.

‘Zo zie je maar wat de perceptie is. Want dat is echt niet zo. Ik probeer er te zijn met het avondeten en het ontbijt, maar zeker met de baan bij VNO-NCW lukt dat niet altijd. Ik kook wel vaak. We hebben geen gezin waarbij de vrouw alles doet en ik met mijn voeten op de bank ga liggen. We runnen het gezin met zijn tweeën. Elk weekend lopen we samen 10 kilometer hard in de bossen achter landgoed Lauswolt in onze woonplaats Beetsterzwaag. Dan praten we bij en bespreken we de week. Dat is een heel waardevol moment voor ons.’