Samen zijn ze goed voor 10 miljard omzet per jaar. Werk is er genoeg. En toch is het voortbestaan van ambachten onzeker. Want hoe kom je aan een opvolger als de vakopleiding verloren gaat? Dat dreigt te gebeuren nu het ministerie van Onderwijs een kleine subsidie wil intrekken. Hoe moeten we straks zonder die ambachten? Forum maakte een korte serie. Vandaag deel 3 en slot: de betonvlechter.
In het begin werd Conny Balvert (49) meestal voor telefoniste aangezien. Een vrouw in de wereld van betonstaal was ongebruikelijk, op z'n zachtst gezegd. 'Ik ben via mijn vader het vak ingerold. Betonstaal verwerken (ook wel betonvlechten genoemd; red.) was in die tijd van mijn vader nog wel iets zwaarder. Veelal met de hand, in de buitenlucht, staven van 12 tot 14 meter uit elkaar halen en dan knippen en buigen op de bouwplaats.' Tegenwoordig komen er wat meer kranen en computergestuurde machines aan te pas, maar het is nog steeds een intensief beroep, benadrukt Balvert. 'Ons beroep vereist goed opgeleide medewerkers die gedegen vakkennis hebben en bijvoorbeeld wapeningstekeningen moeten kunnen lezen.'
Dit zijn de mannen en vrouwen van 10 miljard Ambachten – van lijstenmaker tot betonvlechter – hebben vaak een zweem van mysterie en het verleden om zich heen hangen. Maar vergis je niet: ze leveren de economie veel banen en geld op. Het gaat om honderden specialistische beroepen, die onmisbaar zijn. Gezamenlijk hebben ondernemers in de sector 'specialistisch vakmanschap' 80.000 mensen in dienst en zetten ze jaarlijks ruim 10 miljard om. Belangrijk voor het behoud hiervan is het Meld- en expertisepunt specialistisch vakmanschap, onderdeel van de SBB, de organisatie waarin bedrijfsleven en onderwijs samenwerken. Dat meldpunt helpt brancheverenigingen onder andere met het behoud van opleidingen op mbo-niveau, het maken van arbeidsmarktverkenningen en geeft het de aandacht die ze verdienen. Zelf is dit niet te doen voor de branches: daar zijn ze gewoonweg te klein voor. Om dit voor elkaar te krijgen stelde het ministerie van OCW de afgelopen vijf jaar jaarlijks een kleine subsidie beschikbaar van 450.000 euro. Die regeling dreigt nu te verdwijnen. Een verkeerd signaal. Werkgelegenheid is er genoeg in de ambachtssector. En wat is een subsidie van 450.000 euro nou voor een gezamenlijke omzet van 10 miljard?
Betonstaal blijft nodig
Betonstaal verwerken is een ambacht dat naar schatting zo'n 1.500 mensen in Nederland nog beheersen. Wie het ook wil leren, kan de opleiding betonstaalverwerker volgen, bij het Soma-college in Harderwijk in samenwerking met het opleidingscentrum Civilion in Den Bosch. Het Meld- en expertisepunt van SBB heeft een grote rol gespeeld bij de totstandkoming van deze specialistische vakopleiding.
Het aantal mensen dat voor betonstaal verwerken kiest, daalt, maar Balvert hoopt dat dat aantrekt en ze voorspelt dat er nog heel lang werk voor betonstaalverwerkers zal zijn. 'Natuurlijk is er meer automatisering. Waar niet? Maar in elke woontoren moet nog steeds betonstaal worden verwerkt, anders zakt het als een pudding in elkaar. Dat vakmanschap blijft nodig.'
Het interview gaat na de foto verder