Ballast Nedam helpt landen het hoofd boven water te houden

Een complete binnenzee afsluiten om overstromingen buiten de deur te houden én landbouwgrond te winnen: het lukte Ballast Nedam. Maar het bouwbedrijf doet nog veel meer. Nationaal en internationaal helpt het landen met de strijd tegen het water.

Nu hebben we er machines voor, maar in 1930 gebeurt het ‘koppensnellen’ nog met de hand. Deze vijf arbeiders ontdoen heipalen van hun betonnen bovenkant, zodat een nog te storten funderingsbalk zich aan het ijzer kan hechten. Zo leggen ze de basis voor de Stevinsluizen bij Den Oever. Sinds 1932 zorgt dit onderdeel van de Afsluitdijk ervoor dat het IJsselmeer, en daarmee ook het achterland, niet overstroomt.

125 jaar VNO-NCWIn het jubileumjaar van VNO-NCW zetten we niet onszelf, maar ondernemend Nederland centraal. We gaan we terug in de tijd, op zoek naar sleutelmomenten in de geschiedenis van 125 jaar ondernemen. Hoe hebben ondernemers, groot en klein, hun stempel gedrukt op de samenleving? Welke producten hebben onze wereld voor altijd veranderd? En is het ondernemerschap zélf ook veranderd? Dat vertellen we aan de hand van negen foto’s. Deel 2: Hoe bouwbedrijf Ballast Nedam niet alleen Nederland hielp het hoofd boven water te houden, maar ook andere landen.

De 30 kilometer lange dijk tussen Noord-Holland en Friesland maakt deel uit van de Zuiderzeewerken. Met onder meer sluiscomplexen en gemalen leveren bouwbedrijven Ballast Maatschappij en Nedam hieraan een belangrijke bijdrage. Een complete binnenzee afsluiten om overstromingen buiten de deur te houden én landbouwgrond te winnen: het is een nog niet eerder vertoond technisch wonder dat Nederland op de wereldkaart zet als expert in landwinning en watermanagement.

De twee bedrijven, die later fuseren tot Ballast Nedam, laten hun rol daarin niet meer los. Zo bouwt de onderneming dijken, irrigatiesystemen en havenuitbreidingen in Suriname, Nederlands-Indië, Curaçao en Aruba. Maar ook binnen de landsgrenzen volgen hoogstandjes. De Oosterscheldekering geldt als de belangrijkste. Deze maakt deel uit van de Deltawerken, het Nederlandse antwoord op de Watersnoodramp van 1953.

Zowel de Zuiderzee- als de Deltawerken dienen als inspiratiebron bij het oplossen van problemen rond waterbeheersing wereldwijd. Zo huurt Japan in de jaren vijftig en zestig Nederlandse experts in om te helpen bij het ontwikkelen van waterkeringen en landwinningsprojecten. En na de rampzalige overstromingen in New Orleans wendt ook de Verenigde Staten zich tot Nederland.

In het licht van de klimaatverandering komt deze in een eeuw opgebouwde expertise goed van pas. Niet alleen om als ‘lage landen’ zelf het hoofd boven water te houden, maar ook om anderen te helpen. Een mooi voorbeeld is het Deltaplan 2100. Dit plan moet het door overstromingen getergde Bangladesh helpen om het water de baas te worden, voor het te laat is.