Jan Paternotte (D66): Ik zie meer muurbloempjes in de Haagse politiek

Hij wordt de kroonprins van D66 genoemd, maar wil die titel wel eerst verdienen. Jan Paternotte ging de politiek in om dingen voor elkaar te krijgen. ‘Want wat heb je eraan als je tegen je kleinkinderen kunt zeggen dat opa zulke mooie speeches kon houden?’

Regeren of in de oppositie

‘Het verbaast mij hoeveel Kamerleden lijken te hopen op een rol in de oppositie. Alsof de keuze is: regeren of idealen. Waarom wil je nu in de politiek? Om dingen voor elkaar te krijgen toch? D66 heeft zaken als de euthanasiewetgeving en het homohuwelijk er alleen maar door gekregen omdat zij toen in het kabinet zat. De SP en GroenLinks hebben al meer dan vijftig jaar schone en lege handen. Wat heb je eraan als je tegen je kleinkinderen kunt zeggen dat opa zulke mooie speeches kon houden?’

Wie is Jan Paternotte?Na een studie politicologie aan de Universiteit van Amsterdam begon Jan Paternotte (33) zijn carrière in 2008 als trainee bij RTL Nieuws in New York. Het jaar daarop werd hij beleidsadviseur vanD66-europarlementariër Marietje Schaake, en begon hij aan een avondstudie rechten. Van 2012 tot 2017 werkte hij als senior adviseur en dagvoorzitter bij adviesbureau &Maes. Zijn politieke loopbaan begon in 2004, toen hij voorzitter van de Jonge Democraten werd. Vanaf 2006 was hij actief in de gemeenteraad van Amsterdam voor D66. In 2010 werd hij verkozen tot beste raadslid van Nederland. Onder zijn fractievoorzitterschap werd D66 in 2014 de grootste partij in Amsterdam. Dit jaar werd Jan Paternottegekozen in de Tweede Kamer.

Politieke interesse

‘Volgens mijn moeder hield ik als tienjarige op een bloknoot de uitslagen op verkiezingsdag bij, maar dat kan ik me niet herinneren. Politiek heeft me altijd wel geïnteresseerd, en dan vooral het verband tussen besluiten die in Den Haag worden genomen en het effect die ze hebben op heel veel mensen. Mijn studie politicologie lijkt in dat verband een logische keuze, maar dat was eigenlijk last minute, omdat een stage bij een Amerikaanse senator op het laatste ogenblik niet doorging.’

Amerika

‘Voor RTL Nieuws heb ik als trainee in New York gewerkt. Ook heb ik in 2008 enkele dagen geholpen met de campagne van Barack Obama. Het is een bizar land. Aan de ene kant heb je het optimisme en de ondernemersgeest, aan de ander kant de idiotie van het wapenbezit en de opkomst van een extremist als Donald Trump. Dat maakt het land fascinerend. En vergeet niet dat sommige dingen gewoon beter zijn geregeld dan in Nederland, zoals de toegankelijkheid van de openbare ruimte voor gehandicapten.’

‘We moeten de rijkdom van Nederland niet voor granted nemen’

Ondernemend

‘Mijn vader was groepsdirecteur human resources bij Sara Lee/Douwe Egberts en directeur van de werkgeversvereniging AWVN. Van hem heb ik meegekregen dat hard werken loont en Nederland het moet hebben van innovatie en ondernemerschap. Mijn moeder heeft zich ingezet voor beter speciaal onderwijs. Van haar heb ik het belang van onderwijs voor de toekomst van mensen geleerd. Mijn zus is als directeur human resources bij Grolsch min of meer in de voetsporen van mijn vader getreden. Ik ben altijd wel geïnteresseerd geweest in hoe het binnen bedrijven werkt, maar ben de eerste in de familie die voor de politiek heeft gekozen.’

Belang bedrijfsleven

‘Centraal staat dat we de rijkdom die we in Nederland hebben, niet voor granted moeten nemen. Als we concurrerend willen blijven, moeten we innoveren. Zoals een bedrijf als Philips dat zichzelf opnieuw heeft uitgevonden. Bedrijven blijven niet zomaar groeien. Landen als Japan en Argentinië laten zien dat de economie ook totaal kan vastlopen of zelfs instorten. Veel mensen zien dat niet.’

‘Als fractieleider in Amsterdam heb ik altijd gezegd dat we op handelsmissie moesten om bedrijven en banen naar de stad te halen. Daar moet je als gemeentebestuurder ook oog voor hebben, naast het regelen van voldoende lantaarnpalen.’

Amsterdam versus Den Haag

‘Het frustreerde me dat op gemeenteniveau dingen niet mogelijk waren omdat dat niet mocht van ‘Den Haag’. Wij wilden bijvoorbeeld dat er op scholen meer ruimte zou komen voor les in het Engels. Zeker in een internationale stad als Amsterdam kun je bijna niet zonder Engels. Dat willen de scholen en ouders zelf ook, maar de wet zegt dat 85 procent van het onderwijs in het Nederlands moet plaatsvinden. Dus als ik meer gedaan wil krijgen, moet ik toch in Den Haag zijn.’

‘Vluchtelingen moet je niet dwingen om de hele dag duimen te draaien’

Bereiken

‘In Amsterdam heb ik me met het vluchtelingenvraagstuk beziggehouden, en hier in Den Haag is integratie een van mijn portefeuilles. Ik vind dat de integratie veel sneller moet. Vluchtelingen moeten sneller meedoen op het vlak van taalcursussen en werken, in plaats van de hele dag gedwongen duimendraaien. We moeten niet de fouten van het verleden maken.’

‘Daarnaast zie ik als vraagstuk van deze tijd de monopolies van bedrijven als Facebook, Google en Apple. Startups moeten wel een kans krijgen op die markten. Op mijn initiatief komt daar een hoorzitting over in de Tweede Kamer. Natuurlijk moet dit op Europees niveau worden geregeld, maar Nederland loopt voorop met ict, en je moet niet terugschrikken voor de grootte van deze bedrijven. Die grootte is juist het probleem.’

Wennen aan Binnenhof

‘Als je wilt wegkomen uit deze kaasstolp, moet je het echt organiseren. In Amsterdam stapte ik op de fiets om een bedrijf te bezoeken, maar hier zit je drie dagen verplicht in de Kamer en moet je werkbezoeken daar omheen zien te regelen.’

‘Het politieke spel is hetzelfde, al valt me wel op dat er in Den Haag meer muurbloempjes zijn. Op gemeentelijk niveau willen partijen veel sneller meedoen en samenwerken. En dat is toch nodig om het land stabiel te kunnen besturen.’

Geeft zichzelf een: 8+

‘Dankzij mijn familie en wekelijkse bezoeken aan bedrijven zie ik hoe hard er elke dag gewerkt wordt om debv Nederland op volle toeren te laten draaien. Ik wil ondernemers en bedrijven de ruimte geven door te snoeien in overbodige regels en eerlijke concurrentie te stimuleren.’

Dit filmpje maakte Jan Paternotte (D66) voor de verkiezingen van dit jaar

Foto:

Op de koffieproeverij van Jacobs Douwe Egberts, waar zijn vader directeur human resources was. ‘Innovatie, ondernemerschap en hard werken: zo word je de beste.’

Nederland of Europa?‘Tjonge… Nederland omdat ik daar vandaan kom. Maar Nederland is niets zonder Europa. Wij zijn het meest Europese land. Dus geen eiland maar samenwerking.’

Industrie of diensten?‘Industrie voor de toekomst. Onder meer omdat robotisering het verschil gaat maken. We hebben innovatie nodig. Maar die moet wel schoner zijn.’